ጳውሎስ መልእክት ቲቶል
ሳይማ [ዸ ዹ ዺ ዻ ዼ ዽ ዾ]
ቲቶ አረማውነትኮ ክርስትናል ጋሔየቲያ የከህ ጳውሎሱህ ወንጌል ፋሮህ ካብየህ ዻየርከኮ ሓቲ ሢራሒህ ታሓባባሪ ኪይይ ዪነ፣ጳውሎስ ታይ ፋሮ መልአክት ይጺሒፈም ዒድመህ ዕንዳቲያ የከህ ሢራሕ ታሓባባሪ ቲቶህ ኪይይ ይነጉል፣ ቲቶ ታማይ ዋክተ ሞሶዓሪ ሢራሕ ያምቃጻጻሮ ቀርጢየስል ገይማይ ዪነ፡፡ መልእክት ታቱኩረም አዶሓ ዋና ዋና ጉዳይህ አሞል ኪኒ፡፡ኤዸዾይታቲያ ሞሶዓሪ መራሕቲ ባዽሳህ ቀርጤስ ሒያዊህ ኃይል አንጻራህ አይነህ ኢጊድ ዓይነቲህ ኃይላ ያሎና ኤዳም ቲቶህ መታሓሳሰቢ አካህ ቶምሖወ፣ ማለሚኖህ፣ ሞሶዓሪ አዳድ ገይማታ ኢሲሲ ቡሎህ ማለት ለ ዒድመህ ዱፉይተ ላባቶ፣ ዒድመህ ዱፉይተ ሳዮ፥ ዒንዳነይቲቲ አገልገልቲ አይናህ የኒህ ያይምሂሪኒም ኤዳ ዒለህ ቲቶህ ምክረ ዮሖወ፣ ባክቶል ክርስቲያን ሢራሒህ ኃይሊ ባዽሳህ ሳላማህ ካሓኖህ ማረኖ፣ሞሶዓሪ አዳድ ናዓቢ፣ ክርኪርከ ባዽሳ ሚሪሕኢሶ ቲቶህ ምክረከ መምረሒ ቶምሖወ፡፡
ማዕራፋ 1
1.መዔፉጊህ አገልጋሊከ ኢየሱስ ክርስቶሲህ ሐዋርያ የከህ፣ መዔፉጊህ ዶሮይቲት ኢምነቲህ ጎሮኒሶከ ሃይማኖት ሓቀ ያዻጎና አቦ ረዲሰ ጳውሎስ፥ 2.ታይ ሃይማኖት ኡማንጉሊት ሕይወቲህ ታስፋህ አሞል ትምሥሪተም ኪኒ፣ ዲራብተ ዋ አምላክ ታይ ሕይወት ያሓዎ ዳባናት ባሶል ቃል ኖህ ሳየ። ዳባን ማደ ዋክተ መዔፉጊ ኢሲ ቃል ይግልጸ፣ ታይ ቃል ዮያህ ሐደራህ ዮህ ዮምሖወጉል ኒያዲኂነ መዔፉጊህ ቲኢዛዚህ ሪምድህ አይብሢሪክ አነ። 4.ኡማኖይህቲያ የከ ኢምነቲህ ሓቂ ይባዻ የከ ቲቶህ፣ መዔፉጎ አባከ ኒያይዲኂነ ኢየሱስ ክርስቶሲህ ጸጋከ ሳላም ያኮይ፡፡
ቲቶ ሢራሕ ቀርጤስል5.ኮያ ቀርጤስል ኩሐበሚህ ምክኒያታል ቱግዱለም አመጊክ ኃይላ አቢቶ ኩ ኢኢዚዘሚህ መሠረቲህ ሞሶዓሪ ሲማጊለ ኢሲሲ ካታማል ረዲሶ ኪኒ፡፡.ሞሶዓሪ ሲማግለ፥ አምንቂፈዋቲያከ ኢንኪ ኑማህ ባዕላ ኪንቲያ፣ ሲደ ያኪኒምከ አምአዛዝ ዋይቲህ ምክኒያታል አምውቂሰ ዋይታ፣ ታምኢሚነ ዻይሎ ለ ሒያው ያኮና ኤዳ፥ 7.ኤጲስቆጶስ ፉጊ ሢራሒህ ሐደራ ጋራየቲያ ኪንጉል አምንቂፈ ዋቲያ ያኮ ኤልታነ፣ አማም ባሊህ አክሩዔ ዋቲያ፣ አቁጡዔ ዋያቲያ፣ አስክረ ዋቲያ፣ አምጸቀጸ ዋቲያ፣ ማላህ አምሀጋጋይ አለ ዋቲያ ያኮ ኤልታ። 8. ጋዳህ ገዸንታ ጋራቲያ፣ መዔም አኪናን ጉዳይ ኪሒንቲያ፣ ኢሰ ያምቆጾጾረ ቲያከ ትኪክል ኪንቲያ፣ መንፈሳዊከ መጠኒህ ማራቲያ ያኮይ። 9.ያምእምነቲያከ ሓቂ ቲምህርቲሊህ ያምሰመመዔ ቃል ያባዾ ኤልተነ፣ ታይ ዓይነቲህ ፂሪይ ቃላህ አኪማራ ያምኪሪኒምከ ታይ ቃል ታምቀወመ ሒያው ያጋሳፆ ዺዓ።10.አይሚህ ማንጎ ሒያው፣ ማንጊህ አይሁድ ወገንኮ ኪናም አምኢዚዘ ዋይታም፣ ካንቶህ ታሊፍሊፈምከ ታይተለለም ያኒን።11.ታይ ሒያው ቲብ ኢሶና ኤዳ፣ አይሚህ ኢሲን ሖላሳ ዳናህ ማላህ አምሆጎጎውክ ኤደዋ ጉዳይ አይምሂርክ በተሰብ ሙሉኡድ ያይሄወኪን። 12.ተንኮ ኢንከቶ የከ ተን ነቢይ ቀርጤስ ሒያው ኡማን ዋክተ ዲራብሊት፣ ጸካናት፣ ባራኪ አራዊት፣ ሢራሔዋይታም፣ ጋርባ ናቦቢ ኪኖን"ያዽሔ። 13.ታይ ማስኪሪህ ምስክርነት ሓቀ ኪኒ፣ አማይጉል ኢምነቲህ ዓፍያት ለም ያኮና፥ 14.አይሁድ አፍቲ ታሪክ ያኪቲሊንምኮከ ሐቀ ታምቀወመ ሒያዊህ ፋዎ ያብዲኒምኮ ጋዳህ ተን ኢግሲትፅ15.ፂሪይ ማራህ፣ ኡማን ጉዳይ ፂሪቲያ ኪኒ፣ ርኩሳታህከ አምነዋይታ ሒያዋህ ለ ፂሪይ ጉዳይ ኢንኪጉል ሚያነ።ሢራሓህ ለ ያክሒዲን፣ አይሚህ ኢሲን ታይፂይፈም፣ አምኢዚዘ ዋታምከ ኢንኪ መዔ ሢራሕ አብቶ ዺዔዋታም ኪኖን ፡፡ማዕራፋ 2
ፂሪይ ሚሂሮ
1.አቱ ለ ፂሪይ ትምሂርቲሊህ ያምሰመመዔቲያ ኪን ቃል ኢሚሂር። 2.ዒድመህ ዱፉይተ ላበቶ፣ መጠኒህ ማርታም፣ ሲኒ ኪበረ ዻዉዻም፣ ሰሊታም፣ ኢምነትከ ካሓኖህ ትዕግሥቲ ለም ጥዕና ለም ያኮና ኢምኪር። 3.ታማም ባሊህ ዒድመህ ዱፉይተ ሳዮ ቲብታምከ ሲኒ ኪብረ ዻዉዻም፣ ሒያው ሚጋዕ ዓይንሰ ዋይታም ወይ ማሲተህ አምጊዲደ ዋይታም ያኮና ኢምኪር፣ ማንጊህ መዔም አኪናን ጉዳይ ታይምሂረም ያኮናይ፡፡4.ዒንዻ ሳዮ ለ፣ ሲኒ ባዕሊከ ዻይሎ ያክሓኖናይ፡፡ 5.ጥንቂቃምከ ፂራያም፣ ዓረድ ሢራሕታም፣ መዔማራ፣ ሲኒ ባዒሊህ ታምኢዚዘም ያኮና ኢይምሂራ።ታሃም አበኒምኮ መዔፉጊህ ቃል ያንቅፊቲ ሚያኒየ። 6.ታማም ባሊህ ናባ ማሪ ሲነ አምቆጾጾሪክ ማሮናክ ኢምኪር። አቱ ለ መዔም አኪናኒም አባክ ኡማን ጉዳህ አብነት አካህ ቲክ፣ ሚሂሮህ ለ ሓቀ ኪናም፣ ቁዋ ለም፣ 8.አምንቂፈዋይታ ዓፊያት ለ ዋኒ አካህ ኢግሊጽ፣ ታይ ዓይነቲህ ታምከረከረም ናሞል ዋንሲታን ኡማ ጉዳይ ዋያንጉል ሖላሲታን፡.ታስግልጊለም ሲኒ አሞይቲቲህ ያምአዛዞና ኡማን ዓይነቲህ ተን ኒያቲሶና፣ ኡማ ቃል ኤል ደሄያናምኮ፣ 10.ተን ማል ለ አክ ጋርዕታናምኮ ኢምኪራ። ጋዳህ ኒ አድኃኒ መዔፉጊህ ሚሂሮ ኡማን ጉዳህ ታምካባሮ ኡማን ዋክተህ ፍጹም አምአማን ኡስቡሉዋ፡፡ 11.መዔፉጊ ሒያው ኡምቢህ አካህ ያድኅኒኒ ጸጋ ይስቡሉወ።12.ታይ ጸጋ ኒ ኃጢአ ትከ ኃዶይታ ቲምኒት ናክሓዶከ ኒናሞ ናምቃጻጻሮ፣ ቂንዒናህ፣ መንፈሳውነቲህ ታይ ዓለሚል ማርኖ ኒ ያይምሂረ። 13.ታይ ዓይነቲህ ተምበረከ ኒኒ ታስፋ ዻዉዻክ ናነ፣ ታይ ኢላልና ታስፋህ ናባ ኒአምላክ፣ ኒ መደኃኒ ኢየሱስ ክርስቶሲህ ኪብረ ያግሊጺኒም ኪኒ።14.ክርስቶስ ዓማፀኮ ኡምቢህ ኒያይዳኃኖ መዔ ሢራሕ ሢራሕኖ ቱጉሃትከ ካያህ ባዽሲመ ፂሪይ ሕዝበ ናኮ ኒ ያይፃራዎ ዒሎህ ኢሰ ቲላሰህ ኖህ ዮሖወ። 15.አማይጉል ታይ ጉዳይ ኢሚሂር፣ ሙሉእ ሢልጣናህ ኢምኪር፣ ኢግኒሕ፣ ኢንከቲ ኩ ዻይተ ዋዎይ፡፡
ማዕራፋ 3
ክርሰቲያን ሢራሕ
1.ሒያው ኡምቢህ፣ረዶንከ ሢልጣን አሞይቲቲህ ቲሕቲናህ ያምአዛዞናይ፣ መዔ ሢራሕ ኡምቢህ ሢራሖና ተምሶኖዶወም ያኮናይ፡፡.ኢንከቲ አሞል ኡምነህ ዋንሲታናምኮ ተን ኤስሔሰሰብ፣ ማንጊህ ሒያውሊህ አንገዔዋይታም ጋርሄንቲት፣ፍጹም ኪን ቲሕቲና ሒያው ኡምቢህ ታይቡሉወም ያኮናይ፣ 3.አይሚህ ናኑ ለ ታሃምኮ ባሶህ አስታውዓለ ኖክ ታግዱለ ሚዸማሎሊ አምኢዚዘ ዋይታ ማዮ ታም፣ ታምገገህ ታምተለለም፣ ኢሲሲ ካሓኖህከ ኃዶይታ ኒያታህ ዻሚሚታም፣ ቶንኮልከ ሲሕደድ ማርታም፣ ታምነዔበምከ ኒነ ኒነህ ታንገዔም ኪይይክ ኒነ። 4.ያኮይ ኢካህ ኒአድኃኒ መዔፉጊህ መዔነከ ካሓኒ ይምቡሉወ ዋከተ፤ 5.ናኑ ሢራሕነ ጽድቂ ሢራሓህ አከካህ ኢሲ መሕረቲህ ኒ ይዲኂነ፣ ኒ ድኅነም ዑሱብ ልደቲህ ዓካልሶህከ መንፈስ ቁዱስ አራሓህ ገይምተ ዑሱሳበህ ኪኒ። 6.መዔፉጊ ያይዲኂነም ኢየሱስ ክርስቶሲህ አራሓህ ኢሲ መንፈሲህ ማንጋ ኖህ ሓዸ። 7.ታሃም አበም ካጸጋህ ኒጽዲቀህ ታስፋህ ኢላልና ኡማንጉሊ ሕይወት ናውራሶ ኪኒ። 8.ታይ ኮከም ሲናከም ኡምቢህ ቲምኢሚነም ኪኒ። መዔፉጎል ታሚነ ሒያው መዔ ሢራሓህ ያትጋሆና ታይ ሲናካም ሙሉኡድ ዓዲህ ታይሳዻጎ ጉራክ አነ፣ ታይ ጉዳይ መዔቲያከ ሒያው ያጥቅመቲያ ኪኒ። 9.ያከካህ ካንቶ ኪን ኪርኪር፣ ወለዶ ሎይ፣ ጽቅጽቂህ ሙሴ ሕጊህ ምክኒያታል ኡጉታ ዺባኮ ሚሪሕ ኤያ፣ አይሚህ ታይ ጉዳያት ጥቅመ አለዋይታምከ ሊሞ ሂናም ኪኖን። 10.ባዽሳ ባሃ ሒያውቶ ኢንኪጉል ያኮይ ላማጉል ቲምኪረምኮ ላካል ካኮ ሚሪሔይ።11.ታህ ኢጊድ ሒያውቲ ዮምቦሎሶወቲያከ ኃጢአት ሢራሓክ ኢሲ አሞል ይፍርደቲያ ኪናም ኢዽግ።
ባክቶ ምክረ
12.አርጤማሳ ያኮይ ቲኪቆስ ኮያ ዻጋህ ፋራ ዋክተ፣ አቱ ኒቆልዮኑል ዩላል ታማቶ ኢጽዒር፣ አይሚህ አኑ ካርማ ታማለ ቲላሶ ኢውሲነህ አኒዮ።13.ሕጊ ማዻጋ ዜማስከ አጵሎስ ሲኒ አራሕ ኤዸዺሶና አብሲስ፣ ተን ጉርሱሳ ጉዳአህ ሙሉኡክ ተን ጎሮኒስ። 14.ኒ ሒያው ለል ኢንኪ ፊረ ሂኒም ራዓናምኮከ ናብራ ሔልዋይ ያይሳሳኮና ዺዖና፣ መዔም ሢራሓናም ያማሃሮናይ፡15.ዮሊህ ታነም ኡምቢህ ሳላምታ ካብ ኮህ ኢሳን፣ ኢምነት ምክኒያታህ ኒ ኪኅናማህ ሳላምታ ኖህ ኢሲቂሪብ ጸጋ ኡማን ሲናሊህ ታኮይ፡
