Home

ሉቃስ ይጽሕፈም ንማዳሪህ ኢየሱስ ክርስቶስ ወንጌል

ሳይማ

ሉቃስ ወንጌል ኢየሱስ እሰህ ካብ ኢሳም ዮኮመህ ያመተህ እሥራኤል ያይዲኅነቲ፤አማምልህ ሒያው ዳይሎ ኡምቢህ ያይድኅነቲያ ኪናም አበህ ኪኒ፤ ኢየሱስ ለ ፉጊ ትንፋሽ /መንፈስ/"ድካታታህ ወንጌል ያስባኮ" ኪናምከ ታይ ወንጌል ሒያው ሎን እስሲ ጽገም አካህ ታንሑወም ይብደቲያ ኪናም ያትሪከ፤ ሉቃስ ወንጌልሀ አዳል ፍላያህ ኢየሱስ ሙሙቲህ ዳዓብል ታይብሥረ ኤደዶይታ ምዕራፋትከ ጋባዔህ ለል ኢየሱስ  ዓረንቲ ሙዕህ ዋንሲታ ባኪቶ ምዓረፋታት ይብርሄህ ዋነስታም ኒያቲ  ዳዓባል ኪኒ፤ኢየሱስ ዓራናል የውዔምህ ላካል ክርስትናት እምነት አይናህ የህ የምሰፈፈሔም ያርድኤ ታሪክ ሐዋርያት ሥራሕህ መጽሐፍህ አዳል ታይ ጻሐፊህ ዋንስተ፡፡

ማላይካ /መላእክት/ ዝማሬ፤ኢየሱስ ዮቦከ ዋክተ ሎን ጉፍተም ባልህ ዋንስታ ታሪክ፤ኢየሱስ ዕንዳነል መቅደስ ዓረድ የደየም፤ሩኅሩኅ ሳምራዊህከ የለየህ ገይመ ባዺህ ታሪክ ሉቃስ ወንጌልል ዲቦ ጥራህ ገይምታም ኪኖን፤ወንጌል አዳል ደራትኮ ዳራታል ናባ ቱክረት ኤልዮምሖወም ጻሎት ዳዓባል ኪኒ፤ቁዱስ ትንፋሲህ ዳባል፤አጋቢ ኢየሱስ አግልግሎትህ አዳል ሎን ቦታከ ፉጊ ኃጢአትህ ኅድጎቱህ አበም ኪኒ፡፡

         ምዕራፍ 1            

1.ኩቡር፡ ቴፍሎስ!  ንፋናድ ይምፍጽመ ጉዳይ ያግልጸ ታሪክ ታሃሚህ ባሶል ማንጎ ማሪ ይጽሕፈ፡፡  2.ታይ /መልእክት/ ፋሮ ኖያህ ተላሰም ኤደዶታኮ ኤደዲሰኒህ ኢንቲ ማስካሮከ በሠራታ ቃልህ ታስግልግለም ኪይ ይኒን፡፡ 3.ታማምባሊህ አኑ ኤደዶታኮ ኡጉተህ ኡማን ጉዳይ ጥንቃቀህ እምርምረምህ ላካል ታሪክ መደብመደቢህ ኢኪቲለህ አጽሐፎ መዔም የከህ ዮህ ዩመቡሉወ፡፡4.ታሃም አበርከ ትምህረ ትምህርቲ ሐቂ መደብህ ታምራዳኦ ኤህ ኪዮ፡፡

ያጥምቐ ያሐንስ ኡብካ ማላይካ ገብርኤል ዮኮመህ ዋንስተ

5.ሄሮድስ ይሁዳ ሀገርል ኑጉሥ ኪይነ ዳባን አብያተ ክህነት ወገንኮ ዘካርያስ አክያን ካህን ይነ፡፡ ኡሱክ አሮን ወገኒህ ዳራኮ ታቡከ ኤልሣቤጥ አክያን ኑማ ሊይነ፡፡ 6.ላሚህ መዔፉጊህ ነፍል ጻድቃን ኪይይ ይኒን፡፡ ማዳሪ ትእዛዝከ ሕገ ኢንኪ ናቃፋማለህ ያን ዻ~ዉዻይ ይኒን፡፡ 7.ኤልሣቤጥ ገደመ ክክትነጉል ዻላይ ሊይማና፤ ለል ላምህ ጋዳህ የምዔልኒህ ይኒን፡፡

8.ታማይ ዋክተ ዘካሪያስ ክህነት ሥራሕህ ቡሎህ  መቅደስ ዓርህ አገልግሎቱህ ተራ ባዕላ ኪይነ፤ አማይጉል ኡሱክ ፉጊ ነፍል ኢሲ ክህነትህ አገልግሎት አፍጽምይ ይነ፡፡9.ካህናት አሣራራሐህ ደምቢህ መዔፉጊህ ዓሪህ መቅደሲድ ሳየህ ዕጣን ያዕጣኖ ተራ ካማደ፡፡ 10.መቅደስ ዓሪህ አዳድ ዕጣን /ትካሳን/ያዕጥንን ዋክተ ሕዝቢ ኡምቢህ ኢሮል ሶለንህ ጻሎት አባይ ይንን፡፡ 11.መዔፉጊህ /መልአከ/ ማላይካ ዕጣን ኤልቲካሳን እርከኮ / ሚድጊኡላኮ ሶለህ ዘካሪያሳህ ዩምቡሉወ፡፡ 12.ዘካሪያስ ማላይካ ዩብለ ዋክተ ሐንካቢህ ማይሲህ ዩሙንዱዔ፡፡ 13.መልአክ ግን ታህ አክየ፤ ‹‹ዘካሪያሶ! ማማይስቲን፤ ኩጻሎት ዮሞበህ ያነ፤ ኩኑማ ኤልሣቤጥ ባዻ ኮህ ዻለለ፤ ምጋዕህ ያሐንስ ተህ ደዔልቶ፡፡ 14.ካ'ኡብካ ኮያህ ኒያትከ ታሕጓስ ኮህ አከለ፤ ማንጎ ማሪ ለ ዮቦከርከህ ኒያተ ሎን፡፡ 15.አይምህ ኡሱክ መዔፉጊህ ነፍል ናባቲያ አከለ፤ ወይንከ ታይስክረ አክ ማስተ አዑበ ማለ፤ ገና እሲናህ ማህፀንድ /ጋርባ/ ያነሃንህ መንፈስ ቅዱሱህ የመገቲያ አከለ፡፡ 16.ኡሱክ እሰራኤል ሕዝበኮ ማንጎ ማራ ፉጊኡላል ተን አምላካል ደሄለ፡፡ 17.ትንፋስከ ኃላህ ነቢይ ኤልያስ የከህ ሕዝበ ኢሲ ማዳራህ ያይሶኖዶወ፤ ኡሱክ አቦብቲት አፍዓዶ ዻይሎል፤ አምእዝዘዋይታ ሒያውህ አፍዓዶ ጻድቃን ቢልሓታል ደሄ ለ፡፡› 18.ዘካሪያስ ለ ማላይካክ ‹‹ታይ ጉዳይ ሪግጽ ኪናም አይምህ አድገልዮ? አኑ ኤምዔለህ ኪዮ ይኑማ ዕድመህ ዱፈይተህ›› ታነ አክየ፡፡ 19.ማላይካ ታህ የህ ኤል ይምልሰ፤ ‹‹አኑ ፉጊ ነፍል ሶላ ገብርኤል ኪዮ፤ ታሃም ኩ'አይበሳሮ መዔፉጎኮ ፋሪትመህ ኤመተህ አኒዮ፡፡ 20.አቱ ግን ዋክቲ ማዳጉል ያምፍጽመ ይቃል ማ'ማንኒቶ፤ አማይጉል ታይ ጉዳይ ኡምቢህ ዋክተህ ያምፍጽመም ፋናህ ዓባስ /ዋነስተዋቲ/ አከልቶ ዋነስቶ ማድዕታ፡፡›› 21.ታማይ ዋክተ ሒያው ዘካሪያስ ካእላላይ ይኒን፤ መቅደስ ዓሪህ አዳድ አክዓያየጉል ጉድ አካህ  የከ፡፡ 22.ዘካሪያስ በተ መቅደስ ዓረኮ የውዔጉል ሒያውልህ ዋንስቶ ማድዕና፤አማይጉል በተ መቅደስ አዳድ ውሊ ጉዳይ አካህ ዩመቡሉወህ ኪናም የደጊን፤ ኡሱክ ዋንስቶ ታነጉል ጋባ አጥቅስክ ተን አይርድእይ ይነ፡፡ታይ ኩነታታህ ዓባስ የክህ ሱገ፡፡23.አገልግሎት ዋክቲ ይምፍጽመምኮ ሣራህ እሲዲክህ የደ፡፡ 24.ዳጎ ዋክተኮ ሣራህ ካኑማ ኤልሣቤጥ ሶኒተ፤ ኮና አልሳ ሙሉእ ሒያዋህ አምቡሉወካህ ዓሪ አዳድ ሱዑተህ ሱግተ፡፡ 25.ኢሲ ‹‹መዔፉጊ ኢሲ መሕረትህ ይጉፈህ ታይ መዔ ነገር ዮህ አበ፤ሒያው ነፍል ልክ ኢነ ነቀፋታ ዮህ የለየ›› ተድሔ፡፡          

ኢየሱስ ኡብካ ገብረኤል መልአክ ዮኮመህ ይብሥረ                                            

26.ኤልሣቤጥ ሶኒተምኮ ሊሓ አልሳል ገብርኤል መልአክ መዔፉጊህ ኡላኮ ናዝሬት ፋሪመ፡፡ ናዝሬት ገሊላ ክፍለ ሀገርል ገይምታ ካታማ ኪኒ፡፡ 27.ማላይካ ፋሪመም ማሪያም አክያን ኢንኪ ድንግልድ ኪኒ፡፡ ኢሲ ዳዊት ዳራ ኪን ዮሴፍ አክያን ሒያውቶህ ትምልሰህ ቲነ፡፡ 28.ማላይካ ተያድ የመተህ ‹‹አቱ ጸጋህ ተመገ ቲያ፤ ሳላም ኮልህ ያኮይ፤ ፉጊ ኮልህ ኪኒ፤ (አቱ ሳዮ ፋናድ ተምበረከ ቲያ ኪቶ)›› አክየ፡፡ 29.ኢሲ መልአክ ዋኒህ ጋዳህ ሐንካቢተህ ‹‹ታሃም አይምህ ዓይነትህ ሳላምታ ኖዋ›› ተህ ቲሕሲበ፡፡ 30.መልአክ ታህ አክየ፤ ‹‹ማርያሞ!መዔፉጊህ ነፍል ክብረ /ሞገሰ/ ገይተክ ማማይሲቲን፡፡31.ሃይከ ሶኒተ ልቶ፤ ባዻ ዻለልቶ፤ ምጋዓህ ኢየሱስ አክ ኢየሊቶ፡፡  32.ኡሱክ ናባቲያ አከለ፤ ሉዑል ኪን ፉጊ ባዻ አክ ኢየሎን፤ ማዳሪ አምላክ ካአባህ ዳዊት ዙፋን /ዓራት/ አካህ አምሐወለ፡፡ 33.እስራኤል አሞል ኡማንጉሉህ አንጊሠ ለ፤ ካማንግሥት ባክቶ ማለ፡፡›› 34.ማርያም ማላይካክ ‹‹አኑ ድንከገል ኪዮ፤ ታጉል ታይ ጉዳይ አይናህ የህ ያኮ ዲዓ?›› አክተ፡፡ 35.ማላይካ ታህ የህ ኤልይምለሰ፤ ‹‹ቁዱስ ተንፋስ ኩአሞል አምተለ፤ ሉዑል ኪን ፉጊ ኃይልህ ፅላል ኩአሞል አከለ፤ አማይጉል ኮኮ ያቡከ ቁዱስ ኪን ሕፃን መዔፉጊህ ባዻ አክ ኢየሎን፡፡ 36.ኩዘመድ ኤልሣቤጥ ኡካ ገድመ  አካይ ይንኒምኮ ካዶ ኤምዔልል ሶኒተህ ታነ፤ ሶኒተምኮ ታህ ሃይከ ሊሓ አልሳ ኪኒ፡፡ 37.መዔፉጊ ታና ጉዳይ ማለ፡፡›› 38.ታማምኮ ላከል ማርያም‹‹ሀይከ አኑ መዓፉጊህ አገልጋሊት ኪዮ፤ አቱ ተምባልህ ዮህ ያኮይ››ተድሔ፡፡ አማይጉል ማላይካ /መልአክ/ አክባድሲመህ የደ፡፡
            ማርያም ኤልሣቤጥ /ጉፍተ/ ማደ

39.ታማይ ዋክተ ማርያም ኤልሣቤጥ ማዶ ጉፍቶ ኢባታት ይሁዳ ሀገርል ታነ ካታማ አፍህ ኡጉተህ ተደየ፡፡ 40.ዘካሪየስ ዲክድ ሳይተህ ኤልሣቤጥህ ሳላምታ ቶሖወ፡፡ 41.ኤልሣቤጥ ማርያም ሳላምታ ቃል ቶበ ዋክተ ተማሕፀንድ ይነ ሕፃን ፍደተ፡፡ ኤልሣቤጥ መንፈስ ቁዱሱህ ተመገ፡፡ 42.ዲምጸ ናውሰህ ታህ ተ፤ ‹‹አቱ አጋቦኮ ኡምቢህ ተምበረከ ቲያ ኪቶ፤ ኮኮ ያቡከ አውኪ የምበረከቲያ ኪኒ፡፡ 43.ይማዳሪህ እና ይማዶ ተመተም ዮያህ አይዳ ናባ ኪብረ ኪኒ! 44.ኩሳላምታህ ዻው ኦበጉል ገና የማሕፀንድ ይነ ሕፃን ኒያታህ ፍደተ፡፡ 45.አቱ ፉጊ ዋንስተም ኡምቢህ ታምፍጽመም ኪናም ተመነርከህ አይዳ ትምዕድለ ቲያ ኪቶ፡፡

        ማርያም ምሥጋነ ጻሎት

46. ማርያም ታህ ተ፤ ‹‹ይናፍሲ መዔፉጎ ያስክብረ፡፡

47.ይመንፋስ ኢኒ አምላካህ ኢኒ መድኃኒህ ታምሑሰ፡፡

48.ፉጊ ዮያ ላተ አገልጋሊት ይ'የደለለዕጉል፤ ካፋኮ ኤደድሰህ ወለዶ ኡምቢህ ትምስግነቲያ ኪቶ ዮክ ያን፡፡

49.አይምህ ኃይላለ ፉጊ ናባ ጉዳይ ዮህ አበምህ ኢዳህ ኪኒ፡፡

50.መዔፉጎ ማይስታ ሒያው ኡምቢህ ዉሉድ ወለዶኮ አኪናን ዋክተ የከሚህ መሕረት አባ፡፡

51.ኢሲ ኃይላለ ሑሉፉህ ኢሲ ኃይላ የስቡሉወ፤ትዕብት ለም ተን ሓሳብልህ ተን ይብተነ፡፡ 52.ናባ ገዛእት ተንዙፋንኮ ተን የወረደ፤ ኢሲ ላተም ግን ኪብረህ ናዋ ተንኢሰ፡፡ 53.ሉይተም መዔ ነገሪህ ኃይሰ፤ ሀብተ ለም ግን ፎያ ኪን ጋባልህ ተን ድድየ፡፡

54.ኢሲ ሕድጎት ይዝክረህ ግለዋየቶከን እሥራኤል ጎሮኒሰ፡፡ 

55.ታሃሞም አበም ናቦብከ አብርሃማ፤ /ካዘርእ/ ካሐረግህ ዮሖወ ቃል ኪዳን ያፋጻሞ የህ ኪኒ፡፡››                     

56.ማሪያም ኤልሣቤጥልህ አዶሓ አልሳ ታከም ሱግተምህ ላካል ኢሲ ዲክ ጋኅቶ ተደየ፡፡

             ያጥምቀ ዮሐንስ ኡብካ 

57.ኤልሣቤጥ ዳላይ ዋክቲ ማደህ ባ'ዻ ዻልተ፡፡ 58.ተ'ሑጋካ ተ'ዘመደ ኡምቢህ ፉጊ ኢሲ መሕረት አካህ አበም ዮበኒህ ተልህ ይምሑጉስን፡፡ 59.ሕፃን ዮቦከምክ ማባሐሪ ለለዕ ካግዝረቲህ ሠርዓታል ገይሞና ሑጋከ ሳዖልቲ የከሄልኒህ የመቲን፤ አባ ምጋዓህ ዘካሪያስ የኒህ ደዖና ጉረኒህ ይኒን፡፡ 60.እና ግን ‹‹ታሃም ማታከ፤ ካምጋዕ ያሐንስ ኪኒ›› አክተ፡፡61.እሲን ‹‹ኩቤተሰብድ ታይ ምጋዓህ ደዕምማቲ ኢንከቲ ሚያነ ኡኮ››አክየን፡፡62.ታማሚህ ላካል ካአባ ‹‹ ኩባዲ አቲያ አክየኒህ ደዕምሞ /ያምሳያሞ/ ጉርታ?የኒህ ምልክቲህ ኤሰረን፡፡ 53.ዘካሪያስ አካህ የጽሕፈቲያ ኤሰረህ ‹‹ምጋዕ ያሐንስ ኪኒ›› የህ ይጽሕፈ፤ ኡምቢህ ታይ ጉዳህ ይምግርምን፡፡ 64.ታመይ ጊዘ ዘካሪያሳህ አራብ አካህ ይምኑሑወህ ዋንስቶ  ድዔ፤ መዔፉጎ ያምስግንኒም ኤደዲሰ፡፡  65.ታሃምኮ ኡጉተምህ ተ'ንሑጋድ ኡምቢህ ማይስ ኤድትሕዲረ፤ ዋሪ ኢምባታት ይሁዳ ሀገርል ሙሉኡድ ዮሞበ፡፡ 66.ታይ ጉዳይ ቶበም ኡምቢህ ‹‹ ታይ ሕፃን አይምቶ ያኮ ኖዋ?›› አይክ ቲታ ኤሠራይ ይኒን፡፡ አይምህ ፉጊ ጋባ ርግጺህ ካልህ ትነጉል ኪኒ፡፡      

                      ዘካሪያስ ዋንሰተ ትንቢት                               

67.ሕፃን አባ ዘካሪያስ ቅዱስ መንፈስህ የመገህ ታህ የህ ትንቢያ ዋሰስተ፡፡68.‹‹ሕዝበ መሕረቲህ ጉፈጉህ ይድኅነጉል እሥራኤል አምላክ ኪን ፉጊ ያማስጋኖይ፡፡ 69.አገልጋይ ኪን ዳዊት ዳራኮ ናባ ያይድኅነቲያ ኖህ ኡጉሰ፡፡  70.ዮኮመህ ቁዱሳንከ ነቢያት አፋህ ዋንስተም ባሊህ፡፡ 71.ንናዓብቶሊትከ ንከሰሰቲህ ጋባኮ ንይደኅነ፡፡72.ታሃሞም አበም ና'አቦብቲህ መሕረት አካህ ኪአባምከ ዋንስተ ቁዱስ ቃል ኪዳን ያምፍጽመም ይሕስበህ ክኒ፡፡ 73.ታይ ቃል ኪዳን ዲዋህ ኦሖወም ናባህ አብራሃማህ ኪይ ይነ፡፡  74.ታስፋ ቃል ናዓብቶሊቲ ጋባኮ ናፃህ ነውዔህ ማይስማለህ ካ'ናስጋልጋሎ ኪኒ፡፡  75.ታማም ባሊህ ንሕይወትህ ዳባን ኡምቢህ መዔፉጊህ ነፍል ቅደስናከ ንፅሕናህ ማርኖ ድዕኖ ኪኒ፡፡76.ለል አቱ ሕፃኖ ናባ ፉጊህ ነቢይ ኮክ ኢየሎን፤ አራሕ ታይሳናዳዎ ቶኮመህ ማዳሪ ባሶድ አዴሊቶ፡፡77.ሲኒ ኃጢአቲህ ኅደጎት ኤድገያን ድኅነት ኢድጋ ሕዝበህ አኃየልቶ፡፡ 78.ታሃም ታኮ አካህ ዽዕምተም ንአምላክህ ኅድጎትከ ርኅራኄህ ኪኒ፤አማይጉል ድኅነት አይሮይታ ዓራንኮ ኖህ ታውዖ ኪኒ፡፡ 79.ኡሱክ ዲተከ ራቢ ጽላልህዳባል ታነምህ ኡምቢህ ኢፍሰለ፤ንታኮ ሳላም አራሐል አይምርኄ ለ፡፡›› 80.ሕፃን ዓረ፤ መንፈስህ ለ ይጥንክረ፤እሥራኤል ሕዝበህ አካህ ያምቡሉወም ፋናህ ባራካድ ማረ፡፡

ምዕራፍ 2

ኢየሱሰ ኡብካ   

(ማቲ.1፤18-25፡፡)

1.ታማይ ዋክተ ሮማዊ ኑጉሥህ ግዝአታል ቲነ ሒያው ኡምቢህ ሕዝቢ ሎዉህ ያማዝጋቦና ሮማ ቄሣር አውግስጦስ  ይእዝዘ፡፡ ኤደዶይታ ሕዝቢ ሎይም የከ ዋክተ ቄሬኔዎስ ሶሪያ ሀገሪህ ገዛኢ ኪይ ይነ፡፡ 3.አማይጉል እስሲ ሒያውቲ ኢሲ ምጋዕ ያይማዝጋቦ ኤልዮቦከ ሀገር አድይ ይነ፡፡ 4.ዮስፍ አልዮቦከም ገሊላት አወራጃድ ገይመታ ናዝሬት ካታማኮ ኡጉተህ ይሁዳ ሀገርል ገይምታ ዳዊት ካታማህ በተ ልሄም የደ፤ አይምህ ኡሱክ ኡበካህ ዳዊት ዳራ /ሐረግ/ ኪይነጉል ኪኒ፡፡ 5.ያምጻሐፎ የደም ሶኒተህ ቲነ ካልሶ ማሪያምልህ ኪይነ፡፡ 6.ላማህ በተ ልሄም ካታማል ያንንሃኒህ ማርያም ኡላሎ ዋክቲ ማደ፡፡ 7.ታማል ኢሲ ቦክሪ ባዻ ደልተ፤ አካህ ያሕቁፊን ሐላጋህ ትጥቅሊለ፤ ገዺ~ዓረድ ስፍራ ዋየንጉል ሳዒ በተናልህ ና አዳል ዲኒሰ፡፡

             ሎንከ መላእክት

8.ታማይ ሀገርህ ካታማል ኢሮል ማይዳል ባር ሳዓ ዳዉዳክ ማኅታ ሎን ቲነ፡፡ 9.ሀይክ ተናህ ፉጊ መልአክ አካህ ዩምቡሉወ፤ መዔፉጊህ ክብሪ ኢፎይቲ ተን አሞል ኢፎሰ፤ አማይጉል ጋዳህ ማይስተን፡፡ 10.መልአክ ታህ አክየ፤‹‹ አይዱኩመያ ማማይስቲና፤ ሕዝበህ ኡምቢህ ናባ ኒያት ያከ መዔ ዋረ ሲናህ ኢብደህ ኤመተህ አኒዮ፡፡  11.ሀይከ ካፋ ዳዊት ካታማል ያይድኅነቲ ሲናህ ዮቦከህ ያነ፤ ኡሱክ ለ ማዳራ ኪን ክርስቶስ ኪኒ፡፡12.ምልክት ታይቲያ ኪኒ፤ አካህ ያሕቁፍን ሓላጋህ ይምጥቅልለ ሕፃን ዳገድ፤ ሳዕ በተናህ አዳል ዲነህ ገልቲን፡፡" 13.ድንገቲህ ማንጎ መላእክት መልአክሊህ ኢንኮህ ይምቡሉዊኒህ፤ መዔፉጎ አይምስግኒህ፡፡ 14.ዓራናል ፉጎህ ክብረ ያኮይ፤ባዶል ፉጊ ኪኅን ሒያዋህ ሙሉኡድ ሳላም ያኮይ አይ ይኒን፡፡ 15.መላእክት አክ ባዽስመኒህ ዓራንል የውዕን ዋክተ ሎን ስነስነህ ‹‹አማይጉል በተ ልሄም ኡላል ናዳዎይ፤ መዔፉጊ ኖህ ይግልጸ ነገር ናብሎይ እስሲመን፡፡ 16.አፍተኒህ የደይንህ ማርያምከ ዮሴፍ ገን፤ሕፃን ለል ዳገድ ሳዒ በተናህ አዳል፤ ዲነህ ዩብሊን፡፡ 17.ሕፃን ዩብልንሚህ ላካል መልአክ ካዳዓባል አክየም ዋሪሰን፡፡ 18.ታሃሞም ቶበም ኡምቢህ ሎን  አካህ ዋሪሰን ጉዳህ ይምድንቂን፡፡ 19.ማርያም ግን ታይ ኡማን ጉዳይ ኢሲ ፍዓዶድ /አይሰለሰልክ/ ጉባልአጋናል ኢሳይ ቲነ፡፡  20.ሎን፤ኡማን ነገር መልአክ አክያምባልህ የከህ ዩብልንጉልከ ዮብንጉል ፉጎ አይምስግኒክ ሲኒ ሲፍራህ ጋኄን፡፡  

 ሕፃን ኢየሱስ ቤተ መቅደስህ በን

 21.ባሐራ ለለዕኮ ሳራህ ሕፃን ግዝረት ሥነ ሠርዓትህ አሞል፤ ምጋዕ "ኢየሱስ" የንህ ደዔን፡፡ታሃም ገናህ ጋርባድ ያሙኩዔምኮ ባሶል መልአክ አካህ የየዔ ምጋዕ ኪኒ፡፡ 22.ሙሴ ሕጊህ ሪምዲህ አጽራየ ሠርዓት ያምፍጺመ ዋክቲ ማደ፤አማይጉል ሕፃን መዔፉጎህ ያስቃራቦና ኢየሩሳሌም ይብድኒህ የደይን፡፡23.ታሃም አካህ አበን ምክንያት መዔፉጊህ ሕገህ ‹‹ባዻ አክናን ሪይስ ባዺ ኡምቢህ ፉጎህ ዮምሖወህ ይምቅድሰቲያ ያከ››ያን ትእዛዝ ይምጽሕፈህ ይነጉል ኪኒ፡፡24.ታማም ባልህ ፉጊ ሕገህ ‹‹ላማ ዱጉጉለይታ ጻጹት መስዋዕትህ ካብኢሶና ኤዳ›› ያን ትእዛዝ ይነ፡፡ 25.ታማይ ዋክተ ኢየሩሳLምል ስምዖን አክያን ኢንኪ ሒያውቲ ይነ፡፡ኡሱክ ለ ኢሲ ሕይወት ፉጎህ ዮሖወ ጻድቅ ኪን ሒያውቶ ኪይ ይነ፤እሥራኤል ድኅነቲህ ታስፋ እላላይ ይነ፤መንፈስ ቁዱስ ካ'አሞል ይነ፡፡ 26.ኡሱክ መዔፉጊህ መሢሕ አብለካህ ማራባም መንፈስ ቅዱስ አካህ ይስቡሉውህ ይነ፡፡ 27.ታማይ ለለዕ ቅዱስ  መንፈስ ኡጉጉሰህ በተ መቅደስ ዓረህ የደ፤ ዮሴፍከ ማርያም ሕጊ ሥነ ርዓት ያፈጻሞና ሕፃን ይብድኒህ በተ መቅደስድ ሳየን፡፡ 28.ታማይ ዋክተ ስምዖን ሕፃን ይሕቁፈህ ፉጎ አይምስግኒክ ታህ የ፡፡ 29.‹‹ ኦይ ማዳራ!ሀይከ ዮህ ቶሖወ ታስፋ ቃል ይምፍጽመ፤ አማይጉል ካምቦህ ዮያ አገልጋይ ሳላማህ የይሰነበት፡፡30.አይምህ ድኅነት እንንቲህ ኡብለህ አኒዮ፡፡ 31.ኡሱክ ለ ኡማን ሕዝቢህ ነፍል ቶይሶኖዶወቲያ ኪኒ፡፡32.ኡሱክ አረማውያንህ ሐቀ ያግልጸ  እፎይታ አከለ፤ ኩሕዝበህ ለ ክብረ ኪኒ፡፡›

33.ዮሴፍከ ማርያም ሕፃን ዳዓባል የድ`ሒን ጉዳህ ኡምቢህ አምድንቂይ ይኒን፡፡34.ስምዖን የበረከምኮ ሣራህ፤ ፍላህ ሕፃን እናክ ማራያማክ ታህ አክየ፤ ‹‹ሀይከ ታይ ሕፃን እሥራኤል አዳል ማንጎ ማራህ ልዪ፤ ማንጎ ማራህ ለ ድኅነት ምክንያት አከለ፤ ኡሱክ ለ ማንጎማራህ ጋራየ ዋናምህ ምልክት አከለ፡፡ 35.ታሃማህ ማንጎ ማሪህ አፍዓዶድ ያነ ሱዑተ /ሱዉር/ ሐሳብ  አግልጸ ለ፡፡›› 36.ታማም ባልህ ታማይ ዋክተ ኤሰር ወንኮ ኪን ፋኖኤል ባዻ` ሐና አክያን ኢንኪ ታምኒቤቲያ  ቲነ፡፡ ዕደመ ጋደህ ዱፉይተ ኑማ ኪይይ ቲነ፤ ኢሲ ባዕላልህ ማልሒና እጊዳ ዲፈተምህ ላካል ባዕሊ አክራበ፡፡ 37.ታሃምኮ ላካል ዒድመህ ቦሖርቶሞንከ አፋር እግዲቲያ አብታም ፋናህ መቅደስ ዓረኮ ባዽሲመካ ጾምከ ጻሎቱድ ለለዕከ ባር መዔፉጎ ለ አስግልግሊይ ቲነ፡፡ 38.ታማይ ግዘ ኢሲ ተመተህ መዔፉጎ ታይማስጋኖ ኤደዲሰ፡፡ ሕፃን ዳዓባል ኢየሩሳሌም ድኅነት ታስፋ እላልታማህ ኡምቢህ ዋንስታይ ቲነ፡፡        

ናዝሬት ጋሓናም

  39.መዔፉጊህ ሕገህ ይምእዝዘ ሠርዓት ኡምቢህ ይምፍጽምኒምኮ ሣራህ ገሊላል ገይምታ ሲነህ ኤል ማራን ካታማህ ናዝሬት ጋኄን፡፡ 40.ሕፃን ለ አነብከ አጥንክርክ የደ፤ ጠበብህ ለ የመገቲያ የከ፤ፉጊ ጸጋ ለል ካልህ ቲነ፡፡

           ኢየሱስ መቅደስ ዓረድ

  41.ዮሴፍከ ማርያም እጊዳ እግዳ ፋሲግ ባዓላህ ኢየሩሳሌም አድይኒን፡፡ 42.ኢየሱስ ላማምከ ታማን እግዲያ ማደ ዋክተ ልምደ /ተምገለም/ ባልህ ባዓል ያስካባሮና የደን፡፡ 43.ባዓል ይሰክብርኒምህ ላካል እሲን ሲኒዲክ ጋሔኒህ ኢየሱስ ኢየሩሳሌምል ራዔ፤ ዮሴፍከ ማሪያም ግን ታማል ራዔም ማዳግኖን፡፡ 44.አራሐድ ታነምሊህ ኢንኮህ አዲይ ያነም የከልህ ኢንኪ ለለዒ ገዶ አዲይክ አሰን፤ ተማምኮ ላካል ተን በተሰብከ ተን ዶባሊህ ዋግዮና ኤደዲሰን፡፡ 45.ያከካህ ገዮና ማደዕኖንጉል ዋጊያክ ኢየሩሳሌም ኡላል ጋኄን፡፡ 46.ማዳሒ ለለዕኮ ሣራህ በተ መቅደስ ዓረድ ገን፤ ታማል ሊቃውንቲ ፋናድ ዲፈየህ አኮይስታከ ኤስሮ አካህ አሐይክ ይነ፡፡ 47.ቶበም ኡምቢህ ካስታውዓለከ ካመልሲህ አምግሪምይ ይኒን፡፡48.ዮሴፍከ ማርያም በተ መቅደስ ዓረድ ዩብልንጉል ይምድንቂን፤ ታማይ ዋክተ እና ‹‹ይባዻ አይምህ ታህም ኖክአብታም? ኩአባከ ዮያ ንምጭኒቀህ ኩዋግያክ ኒነኮ!› ›አክተ፡፡ 49.ኢየሱስ ለ ‹‹አይምህ ይዋግተን?አኑ ኢናባህ ዓረድ አኮ ዮህ ኤዳም አዽግክ ማናይቲንሆ?›› አክየ፡፡ 50.እሲን ለ ኡሱክ ዋንስተም ማስታውዓሊኖን፡፡ 51.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ተንሊህ ናዝሬት የደየ፤ አካህ አምእዝዚይ ይነ፤ኢና ታይ ኡማን ጉዳይ ኢሲ አፍዓዶድ አብዽይ ቲነ፡፡ 52.ኢየሱስ ፉጎከ ሚናዳም ነፍል እምኪኂንቲያ የከህ ጠበብከ ዸዻናህ አናብክ አድይ ይነ፡፡

ምዕራፍ 3

       ያይጥምቀ ያሐንስህ ትምህርት

(ማቴ.3፤1-12፡፡ማር.1፤1-8፡፡ ዮሐ.1፤19-28፡፡)

 1.ሮማ ቄሳር ጢባርዮስ ይንጊሠምክ ኮናምከ ታማን እጊዳ፤ ጴንጤናዊ ጲላጦስ ይሁዳ ሀገርህ አማሐዳሪ ኪይነ፡፡ ሄሮድስ ገሊላ ሀገርህ አማኃዳሪ  ኪይነ፤ አማምባሊህ ካሳዓል ፊሊጶስ ኢጡርያስከ ጥራኮኒዶስ ገዛኢ፤ ሊሳኒ ስዮስ ለ አቢላኒስ አማሓዳሪ ኪይንን፡፡ 2.ሐናከ ቀያፋ ካህናት አኅሉቅ ኪይንን፤ ታማይ ዋክተ ዘካሪያስ ባዺ ያሐንስ ባራካል ያነሃኒህ መዔፉጊህ ቃል ካያድ የመተ፡፡ 3.አማይጉል ያሐንስ ዮርዳኖስ ወዕህ አፎፉል ታነ ሀገራታል ኡምቢህ አምዘወወርክ ‹‹ሲኒ ኃጢአታህ ሕደጎድ ከይቶናክ ንስሐ ሳ' አይኪ ኢምጥሚቃ›› አክ አይምህሪይ ይነ፡፡ 4.ታሃም ታከም ነቢይ ኢሳይያስ ያሐንስ ዳዓባል ዮኮመህ ታህ የህ ይጽሕፈምህ /መሠረት/ ሪምድህ›› ኪኒ፤ ‹‹ሃይከና ታይ ባራካድ ታህ አይክ ዋዕ ያ ሒያውቲ ድምፀ ኪኒ፤ ማዳራህ አራሕ ኦይሶኖዶዋ፤ጺርጋከ አራሕ ሪግ  ኢሳ፡፡ 5.አዳ ለ ቦታ ኡምቢህ ኢድልድላ፤ እምባታትከ ሪሮዋ ኡምቢህ ላቲሳ ላቶዋይ፤ጉዳ ለ አራሕ ሪግዮዋይ፤/ጸጸር ለ/ ሖርፋፍ ለ አራሕ ያላስላሶይ፡፡ 6.ሒያው ኡምቢህ ፉጊ ድኅነት ያብሎናይ፡፡›› 7.ያምጣማቖና ካኡላል ተመተ ሒያዋክ ያሐንስ ታህ አካይ ይነ፤ ‹‹አቲን ኮዓሮር፤ ታሚተ ፉጊ ቁጡዓኮ ታወዖና ዲዕታናም ኢይ ሲናክየ? 8.እስክ ንስሐ ሳይተኒም ያይቡሉወ ሢራሕ ሢራሐካህ ናኑ አብርሃም ዻሎ ኪኖ ተኒህ ሲኒ አፍዓዶድ ማማካሕና፡፡ መዔፉጊ ታይ ዳይኮ አብራሃማህ ዻይሎ አካህ ኡጉሶ ድዓም ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡9.ካዶ ለ ሐዾ`ዽ` ሪሚዳኮ ይግረዔህ ዕዶ ሚሳር ዮይሶኖደወህ ያነ፤አማይጉል መዔ ፍረ ፍሮሰ ዋይታ ሐዳ ሙሉኡድ ትግርዔህ ጊራድ ራዳ፡፡›› 10. ሕዝብ ለ ‹‹ይቦል አይም አብኖ?›› የኒህ ያሐንስ ኤሠረን፡፡ 11.ኡሱክ ‹‹ላማ ሣረና ለቲ ቲያ አለዋቲያህ ያሐዎይ፤ፈሎ ለቲ አለዋቲያህ ኃዲሎይ፤›› አክየ፡፡ 12.ግብረ ታስክፊለም ያምጣማቆና ካኡላል የመቲኒህ ‹‹መምህሮ! ናኑ አይም አብኖ?"የነህ ካኤሠረን፡፡13.ኡሱክ ‹‹ሕገህ ትምእዝዘምኮ ተሰሲኒህ መሰሪና አክየ፡፡ 14.ወታሃደር ለ ተመተህ "ናኑ አይም አብኖ?"አክየን፤ ኡሱክ ሒያው ማል ጊፍዔህ ትዕምፂኒህ ማበይና ኢንከቶ ዲራባህ ማክሳሲና፤ ሲኒ ደሞዎዝ ሲን ድዖይ›› አክየ፡፡ 15.ታማይ ዳባን ሕዝቢ ኡምቢህ መሢሒ ያምተም ታስፋህ ኢላላይ ይነ፤ አማይጉል ያሐንስክ "ታይ ሒያውቲ ምናልባት መሢሒ ያከሆ?" አይክ ሲኒ አፍዓዶድ ይሕሲቢን፡፡ 16.ያሐንስ ለል ታህ አክየ፤‹‹አኑ ላየህ ሲን አይጥምቂክ አንዮ፤ ያ'ከካህ አከቲ ዮኮ ያሰቲ አምተለ፤ አኑ ካ'ካበላህ ማዱዋ አንሐዎ ኡካ ኤዳቲያ ማክዮ፤ኡሱክ መንፈስ ቁዱሱህከ ጊራህ ሲን አይጥሚቀ ለ፡፡17.ኡሱክ ዓውዲ አሞል ኢላው ሐሣርኮ ባድሳናም ባልህ አካህ ባዲሶ ማስኤ ጋባህ ይብደህ ያነ፤ ይጽሬምህ ላካል መዔ ኢላው ማዕካናድ ሳይሰ ለ፤ ኃሳር ለል ባደዋይታ ጊራህ አስቀጸለለ፡፡ 18."ታማም ባሊህ ያሐንስ እስሲ አራሐህ ሕዝበ አምክርክ መዔ ዋረ ተን አይብሥር ይነ፡፡ 19.ገሊላ ገዛኢ ሄሮድስክ ለል ኢሲ ሳዓሊህ ፊሊጶስ ኑማ ሄሮድያዳ ኦ'ርቢሰጉልከ አክ ማንጎ ኡማ ጉዳይ አበርከህ ካ'ይግስጸ፡፡ 20.ሄሮድስ ታሃም ኡምቢህ ካ'ድዕታምኮ ኡምነ ታሞል ኡምነ ኦሰህ ያሐንስ ዋክኒ ዓረድ ሳይሰ፡፡

         ኢየሱስ ይምጥምቀም 

         (ማቴ.3፤13-17፡፡ማር.1፤9-11፡፡)

21.ሕዝብ ኡምቢህ ይምጥምቀሚህ ላካል ኢየሱስ ለ ይምጥምቀ፤ ጻሎት አባይ ያነሃኒህ ዓራን ፋክተ፡፡  22.መንፈስ ቅዱስ ዱጉጉለይታ ምስለህ የከህ ካደግሓል ኦበ፤ታማይ ዋክተ "አቱ እምክሒን ያባዻ ኪቶ፤ ኮያህ ኒያታ" ያ ድምጽ ዓራንኮ የመተ፡፡
                       ኢየሱስ ወለዶ ሐረግ 

(ማቴ.1፤1-17፡፡)

23.ኢየሱስ አይማሃርቲ ሢራሕ ኤደዲሳህ ዕድመህ ሦዶም እግዲያ ኪይ ይነ፤ሒያው ኢየሱስ ዮሴፍ ባዻ አካል ይኒን፡፡ ሃይከ ለ ዮሴፍ ኤሊ ባዻ፡፡ 24.ኤሊ ማቲ ባዻ፤ ማቲ ሌዊ ባዻ፤ ሌዊ ሚልኪ ባዻ፤ ሚልኪ ዮና ባዻ፤ ዮና ዮሴፍ ባዻ፡፡ 25.ዮሴፍ ማታቲዩ ባዻ፤ ማታቲዩ አሞጽ ባዻ፤ አሞጽ ናሆም ባዻ፤ ናሆም ኤስሊም ባዻ፤ ኤስሊም ናጌ ባዻ፡፡ 26.ናጌ ማአት ባዻ፤ ማአት ማታቲዩ ባዻ፤ ማታቲዩ ሴሜይ ባዻ፤ ሴሜይ ዮሴፍ ባዻ፤ ዮሴፍ  ዮዳ  ባዻ፡፡ 27.ዮዳ ዮናን ባዻ፤ ዮናን ሬስ ናዻ፤ ሬስ ዘሩበባል ባዻ፤ ዘሩባቤል ሰላቲያ ባዻ፤ ሰላቲያ ኔሪ ባዻ፡፡ 28.ኔሪ ሚልኪ ባዻ፤ ሚልኪ ሐዲ ባዻ፤ ሐዲ ቆሳም ባዻ፤ ቆሳም ኤልሞዳም ባዻ፤ ኤልሞዳም ዔር ባዻ፡፡ 29.ዔር ዮሴዕ ባዻ፤ ዮሴዕ ኤልአዛር ባዻ፤ ኤልአ ዛር ዮራም ባዻ፤ ዮራም ማጣት ባዻ፤ ማጣት ሌዊ ባዻ፡፡  30.ሌዊ ስምዖን ባዻ፤ ስምዖን ይሁዳ ባዻ፤ይሁዳ ዮሴፍ ባዻ፤ ዮሴፍ ዮናን ባዻ፤ ዮናን ኤልያቄም ባዻ፡፡31.ኤልያቄም ሜልያ ባዻ፤ ሜልያ ማይናን ባዻ፤ ማይናን ማጣት ባዻ፤ ማጣት ናታን ባዻ፤ ናታን ዳዊት ባዻ፡፡  32.ዳዊት እሴይ ባዻ፤ እሴይ ኢዩቤድ ባዻ፤ ኢዩቤድ ቦዔዝ ባዻ፤ ቦዔዝ ሳላሞን ባዻ፣ ሳላሞን ናአሶን ባዻ፡፡ 33.ናአሶን አሚናዳብ ባዻ፤አሚናዳብ አራም ባዳ፤ አራም አሮን ባዻ፤ አሮን ኤስሮም ባዻ፤ ኤስሮም ፋሬስ ባዻ፤ ፋሬስ ይሁዳ ባዻ፤ ይሁዳ ያዕቆብ ባዻ፡፡ 34.ያዕቆብ ይስሐቅ ባዻ፤ይስሐቅ አብራሃም ባዻ፤ አብራሃም ታራ ባዻ፤ ታራ ናኮር ባዻ፡፡  35.ናኮር ሰሩግ ባዻ፤ሰሩግ ረዑ ባዻ፤ ረዑ ፋሌቅ ባዻ፤ ፋሌቅ ዔቤር ባዻ፤ ዔቤር ሸላሕ ባዻ፡፡ 36.ሸላሕ ቃይንም ባዻ፤ ቃይንም አርፋክሳድ ባዻ፤ አርፋክሳድ ሴም ባዻ፤ ሴም ኖህ ባዻ፤ ኖህ ላሜሕ ባዻ፡፡ 37.ላሜሕ መቱሳላ ባዻ፤ ማቱሳላ ሄኖክ ባዻ፤ ሄኖክ ያሬድ ባዻ፤ ያሬድ መላልኤል ባዻ፤ መላኤል ቃይናን ባዻ፡፡  38.ቃይናን ሄኖስ ባዻ፤ሄኖስ ሤት ባዻ፤ ሤት አዳም ባዻ፤አዳም ፉጊ ባዻ ኪኒ›› አይኒን፡፡ 

       ምዕራፍ 4

   ኢየሱስ ይምፍትነም    

(ማቴ.4.1-11፡፡ማር.1፤12-13፡፡)

1.ኢየሱስ መንፈስ ቅዱሱህ የመገህ ዮርዳኖስ ወዓኮ ጋሔ፤ ታማርከኮ ባራካህ ያዳዎ መንፈስ ቅዱስ ካኡጉጉሰ፡፡ 2.ታማል ባራካድ ሞሮቶም ለለዕቲያ ዲያብሎሱህ ይምፍትነ፤ ታማይ ለለዓድ ኢንኪም ማበትናጉል ባክቶል ሉወ፡፡ 3.ዲያብሎስ ለ ኢየሱሱክ ፉጊ ባዻ ተከምኮ ኢስኪ ታይ ዻይ እንጌራ ያኮ እዚዝ" አክየ፡፡ 4.ኢየሱስ ለ "ሒያውቲ ኢንጌራህ ጢራህ ማማራ" የህ ይምጽሕፈህ ያነ የህ መልሲ ኤል ድሄየ ፡፡ 5.ታሃምኮ ላካል ዲያብሎስ ኢየሱስ ኢንኪ ናባ ናውታ ቦታክ አሞክ የየዔህ ዓለም ማንግሥታት ኡምቢህ ሀንደበግቲህ ይቡሉወህ ታህ አክየ፡፡6."ታይ ኡምብሂያህ ሥልጣንከ ክብረ ኮያህ አኃልዮ፤ ታሃም ኡምቢህ ዮያህ ተምሖወም ኪኒጉል ጉረቲያህ አኃዎ ዺዓ፡፡7.አማይጉል አቱ ዮያህ ትስጊደምኮ ታሃም ኡምቢህ ኩም አከለ"፡፡ 8.ኢየሱስ "መዔፉጎህ ኢሲ አምላካህ ዲቦህ እስጊድ፤ ካያ ዲቦሀ እስግልጊል" የህ ይምጽሕፈህ ያነ የህ ኤል ድሄየ፡፡ 9.ታሃምህ ላካል ዲያብሎስ ኢየሱስ ኢሩሳሌም ኡላል ካበ፤ በተ መቅደስ ዓሪህ ናሕሳክ ኤደዻክ አሞክ ሶሎ አበህ ታህ አክየ፤ "አቱ ፉጊ ባዻ ተከምኮ እስኪ ታርከኮ ፍድታይ ጉባል እምውርዊር፡፡10.አይምህ ኮያ ዳዉዶና ፉጊ ማላይካ አእዝዘለ፤ 11.ኩ'ኢባ ለ ዻይቲህ ጎንፎይታምኮ ሲኒ ጋባህ ይድግፊኒህ ኩ'አብደሎን የህ ይምጽሕፈህ" ያነ አክየ፡፡ 12.ኢየሱስ'ለ "ፉጎ ኢሲ አምላክ ማይፋታታኒን የህ ይምጽሕፈህ" ያነ የህ ኤልደሄየ፡፡ 13.ዲያብሎስ ኢየሱስ ማንጎ አራሓህ ይፍቲነምኮ ሳራህ ዋክተህ ሐበህ የደ፡፡

ኢየሱስ አይማሃርቲ ሥራሕ ገሊላል ኤደዲሰ

(ማቴ.13፤12-17፡፡ማር.1፤14-15፡፡)

14.ኢየሱስ ለ ቁዱስ ትነፋስ ኃይላህ የመገህ ገሊላ ቱላል ጋኄ፤ ካ'ታሪክ ኡማን ሀገርል ዮሞበ፡፡ 15.ተን ሙክራባታል አይምህሪይ ይነ፤ኡማንቲ ካ'ትምህርቲ ይምስጊነ፡፡

ኢየሱስ ናዝሬትል ዕንቅፋት ካማደ

(ማቴ.13፤53-58፡፡ማር.6፤1-6፡፡)

16.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ኤል ዓረ ሀገር ናዝሬት የደ፡፡ ኢሲ ልማደባሊህ ሳንባት ለለዕ ሙክራባድ ሳየ፤ ያይናባቦ ኡጉተ፡፡ 17.ነቢይ እሳያስህ ማጽሐፍ አካህ ዮምሖወ፤ ማጽሐፍ ፋከጉል ታህ ተህ ትምጽሕፈ ቦታ ገየ፡፡18."መዔፉጊህ መንፈስ ያሞል ኪኒ፤ መዔ ዋረ ድካታትህ አይባሳሮ ይረዲሰ፤ ቱምዱወም አንሐዎ፤ ቶዖረም ያብሎና አአዋዞከ፤ ቱምፁቁነም ናፃ አያዖ ይፋረ፡፡ 19.ታማም ባሊህ ፉጊ ሕዝበ አካህ ያይዲኂነ ጸጋት እግዳ አይሳዻጎ ይፋረ፡፡"  

20.ኢየሱስ ማጽሐፍ አልፈህ /ይክልበህ/ አሰላፍህ ዮሖወህ ዲፈ፤ ሙክራባድ ቲነም ኡምቢህ ዩቱኩሪኒህ ካያ ያይደለለዒኒም ኤደዲሰን፡፡21.ኡሱክ ለ‹‹ሃከይከ ታይ ማጽሐፍ ካዶ አምንቢብህ ቶቢን መጽሐፍህ ቃል ካፋ ይመፍጽመ››አክየ፡፡ 22.ካ ኡምቢሂያህ መዕነ ጉዳይ ዋንስታይ ይኒን፤ ዋንስታ ዓዻመዔ ቃላህ ይምድንቂኒህ ‹‹ታይቲ ዮሴፍ ባዻ ማኪሆ?›› የን፡፡ 23.ኢየሱስ ታህ አክየ፤ ‹‹ኮ ሐኪም፤ ኢስኪ ኢሲ ደግሐ ኢይድኂን ታድሔ ምሳለ ዮል ታምጥቂሚኒም አምነ፤ ታማምባሊህ ቅፍርህናሆሙል አብተ አይህ ኖበም ኡምቢህ ታል ኢሲ ሀገርል አብ ዮክ ኢየልቲን፡፡ 24.ሐቀህ ሲናካይክ አይክ አኒዮ ነቢይ ኢሲ ሀገርህ ሒያዋህ ሚያክቢረ፡፡ 25.ዮባ ሐቀ ሲናክ ኦዋክ፤ ነቢይ ኤልያስ ዳባን አዶሐ እግዳከ ሊሐሳ አልሳ ሮብ ራደ ዋየርከህ ሀገርል ሙሉኡድ ኃይላለ ራሀብ የከህ ይነ። ታማይ ዋክተ እስራኤል ሀገርል መንጎ ማማን ቲነ፡፡ 26.ነገር ግን ኤልያስ ሲዶናል ሀገርል ስራጵታ አክያን ቁሰትል ገይምታ ኢንኪ ማሚኖል ዲቦህ ፋሪቲመካህ አክማሮኮ ቲያል ማፋርቲሚና፡፡ 27.ታማም ባ ሊህ ነቢይ ኤልሳዕህ ዋክተ ማንጎ ለምፃማት እስራኤል ሀገርል ይኒን፤ ያከካህ ሶሪያውያንኮ ንዕማርኮ በሒህ ተንኮ ቲይ ኡካ ማድኃንና፡፡›› 28.ሙክራብድ ቲንም ኡምቢህ ታሃም ዮብን ዋክተ ጋዳህ ይቁጡዒን፡፡29.ኡጉተኒህ ኢየሱስ ሂሪገኒህ ካ'ታማኮ ኢሮህ የየዒን፤ቦሉድ ዱፉወኒህ ዕዶና ጉረኒህ ተን ካታማ ኤልሢራሒምተ ሪክ አፋክ አሞክ በነ፡፡  30 .ኡሱክ ግን ተን ፋንኮ ቲላየህ የደየ፡፡

ሩኩስ መንፈስ ኤድየኅድረ ሒያወቲ 

(ማር.1፤21-28፡፡)

31.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ገሊላ ክፍለ ሀገርል ገይምታ ካታማ ቅፍርናሆም ኡላል የደ፤ ታማል ሕዝበ ሳንባት ለለዕ አይምህሪይ ይነ፡፡ 32.ሥልጣን ቃላህ ዋንስታይ ይነጉል ኡምቢህ ካምህሮህ አምድንቕይ ይኒን ፡፡ 33.ታማል ሙክራባድ ሩኩስ መንፈስ ኤድይኅዲረ ሒያውቲ ይነ፤ ኡሱክ ናባ ድምፀህ ታህ አይክ ደረ፤ ‹‹ናዝሬት ኢየሱሶ! ኖልህ አቱ አይምህ ጉዳይ ሊቶ? 34.ኒ'ታይላዮ ተመተ? አቱ አቲያ ኪቶም አኑ አድገ፤አቱ ኡኮ ፉጊ ቁዱስ ኪቶ›› 35.ኢየሱስ ሩኩስ መንፈስክ ‹‹ቲበይ ካኮ ዔወዕ!››የህ ይግኒሔ፤ ሩኩስ ኪን መንፈስ ሒያውቶ ሒያው ነፍል ዕደህ ኢንኪሚህ ካቢያከካህ የውዔ፡፡36.ኡምቢህ ለ አምግሪምክ ስነስነህ ‹‹ታሃም አይምህ ዓይዳህ ጉዳይ ኪኒ? ሢልጣንከ ኃይላህ ሩኩሳት መናፍስት ያእዝዘ፤ እሲን ይምእዝዚኒህ ያወዕን፤ እስሲመን፡፡ 37.ኢየሱስ ዋሪ ታማይ ሀገርህ አፎፉል ኡምቢህ የሞበ፡፡

ኢየሱስ ማንጎ ዳላክን ኡሩሰ 

 (ማቴ.8፤14-17፡፡ማር.1፤29-34፡፡)   

38.ኢየሱስ  ሙክራብኮ ኡጉተህ ስምዖን ዓረህ የደ፤ ታማል ስምዖን ባሎ ጋዳህ ራስነህ ላሑተህ ዽንተህ ቲነ፤ አማይጉል ተ'ኡሩሶ ኢየሱስ ዳዕመን፡፡ 39.ኢየሱስ ለ ተያድ ካባ የህ ተአፋል ሶለህ ራስኒ ተሐቦ ይእዝዘ፤ ራስኒ ተሐበ፤ጉልከ ጉሉህ ኡጉተህ ተን ታይላዓሎ/ታስታናጋዶ) ኤደዲሰ፡፡40.አይሮይታ ዱመተጉል ሒያው እስሲ ዱረህ  /ደውየ/ ቲምዲብደ ዳላኪን ኡምቢህ ኢየሱስ ዻጋህ ባሄን፤ ኡሱክ ተንተን ደግሐህ አሞል ጋባ ዲፈሳክ ተንኡሩሰ፡፡ 41.አጋንንት "አቱኮ መዔፉጊህ ባዻ ኪቶ" አይክ ደራክ ማንጎ ሒያውኮ ወዓክ አውዒይ ይኒን፤ ኡሱክ ክርሰቶስ ኪናም የደግኒህ ይኒን፤ ኢየሱስ ግን ካዳዓባል ኢንኪም ዋንሲታናምኮ አጊሲጺክ ተን ደሳይ ይነ፡፡

ኢየሱስ ገሊላል ያይምህሪንም ዩሱኩመ /ይቅጽለ/

(ማቴ.4፤23-25፡፡ማር.1፤35-39፡፡)

42.ማሒ ዋክተ ኢየሱስ ታማርከኮ የውዔህ ሒይው ኤድ አኒየዋይታ ዲቦ ኪን ቦታል የደ፤ ሒያው ካዋጊያይ ይኒን፤ ገየ ዋዕደ ‹‹ኖክ ባ'ዽ'ሲምተህ ኖክማአ ዳይን›› የኒህ ዻዕመን፡፡ 43.ኡሱክ ግን ‹‹አኑ ፋሪትመም ታሃማህ ኪኒጉል አክ ካቶሙል ኤደህ ፉጊ ማንግሥቲህ በሠራታ ቃል አይባሳሮ››ዮህ ኤዳ፡፡ 44.አማይጉል ይሁዳ ሙክራባታል ኡምቢሀ ማከኪታክ አይምህሪይ ይነ፡፡

ምዕራፍ 5

ኢየሱሰ ኤደዶይታ ተምሃሮ ደዔ  

(ማቴ.4፤18-22፡፡ማር፤1፤16-20፡፡)

1.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ጌንሳሬጥ ባሕሪህ ዳራታል ሶለህ ያነሃኒህ ማንጎ  ሒያው ካኡላል ካብየኒህ ፉጊ ቃል ያቦና ቲታ ዱፉዋይ ይኒን፡፡ 2.ኡሱክ ባሕሪ ዳራታክ ትጽጊዔህ ተቆመህ ቲነ ላማ ዛልባ ዩብለ፡፡ ዓሣ ታጽሚደም ግን ዛልባኮ ኦበኒህ ሲኒ መርበብ ዓካልሳይ ይኒን፡፡3.ኢየሱስ ዛልባታትኮ ኢንከቶድ ሲምዖቲያድ ሳየ ፡፡ ስምዖኑክ ለ "ታይ ዛልባ ባዶኮ ባሕሩላል እስኪ ዳጉሁም ምርሓ ዮህ ኢስህ" አክየ፡፡ ታሃምህ ላካል ዛልባክ አሞክ ዲፈየህ ሕዝበ ያምህሪኒም ኤደዲሰ፡፡ 4.ዋኒ ባከምኮ ላካል ስምዖኑክ ‹‹ ዛልባድ ባሕራክ አዳቱላል ምሪሓ ኢሳይ ኮከ ኩዶባ ዓሣ ታጽማዶናክ ሲኒ መረብ ዕዳ፤›› አክየ፡፡ 5.ስምዖን ለል ‹‹መምህሮ!ባር ሙሉኡድ ኃዋላክ ማሕነህ ኢንኪም ማባድኒኖ፤ አቱ ተምኮ ግን ሃይክኖ መርበ  ዕዳልኖ›› አክየ፡፡ 6.መረብ ዕደን ዋክተ መርበብ ዓንዲዳም ፋናህ ጋዳህ ማንጎ ዓሣ ይብድን፡፡ 7.አማይጉል አክ ዛልባህ አሞክ  ይነ ዶቢ የመቲኒህ ተንሓቶና ምልክቲህ አበኒህ ደዔን፤ እሲን የመቲኒህ ላማ ዛልባ ታማንዳዖ ዳጉሁም አክራታም ፋናህ ዓሣህ የመጊን፡፡ 8.ስምዖን ጴጥሮስ ታሃም ዩብለ ዋዕደ ኢየሱሱክ ነፍል ይመብርኪከህ ‹‹ ይማዳራ!አኑ ኃጢአተይና ኪዮጉል ዮያድ ካብሚን›› አክየ፡፡ 9.ታሃም አካህ የ ምክንያት ካከ ካልህ ይኒን ዶቢ ሙሉእድ ይብድን ዓሣህ ማንጋኮ ኡጉተምህ ጋዳህ ይምግርምንህ ይንንጉል ኪኒ፡፡10.ታማም ባሊህ ስምዖን ዶባ ኪን ዘብዴዎስ ዻይሎ ያዕቆብከ ያሐንስ ይምዲኒቂኒህ ይኒን፡፡ ኢየሱስ ስምዖኑክ‹‹አይዱኩመይ፤ማማይስቲን፤ ካምቦኮ ሣራህ ሒያው ያጽምደቲያ አከልቶ አክየ፡፡11.እሲን ለ ዛልባ ባዾድ ይጽግዒንሚህ ላካል ኡማን ጉዳይ ኃበኒህ ኢየሱስ ታክቲለም የኪን፡፡

ኢየሱስ ለምፃም ኪን ሒያውቶ ኡሩሰ   

(ማቴ .8፤1-4፡፡ማር.1፤-40-45፡፡)

12.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ኢንኪ ካታማህ አዳል ያነሃኒህ ለምፂ ካይውሪሰ ኢንኪ ሒያውቲ ካኡላል የመተ፤ ኢየሱስ ዩብለ ዋክተ ዳምባራህ ጋሚመህ ‹‹ጉርታዶ ይኡሩሰ ዳደ›› የህ ካዳዕመ፡፡13.ኢየሱስ ጋባ ፋሕ ኢስህ ሃሳስ ኢሰ‹‹ ጉረህ አኒዮክ ኡር›› አክየ፡፡አማይጉልካህ ለምፀኮ ኡረ፡፡ 14.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የህ ካ'ይእዝዘ ‹‹ታይ ጉዳይ ቲያክ ሚን፤ ያካካህ ሪገአይ  አዱዋይ ኢሲ ዸግሐ ካህን ኡይቡሉይ፤ሕዝበህ ማስኪር ያኮክ ቲንጺሔም ኢዳህ ሙሴ ይእዝዘ መስዋዕቲ ካብኢስ፡፡15.ኢየሱስ ዋሪ ግን ኡማን ጊዘኮ አጋናል ዮሞበ፤ ማንጎ ሒያው ካያ ያቦናከ ዱረኮ ያድኃኖና ጉረኒህ ኤል አከሄልይ ይኒን፡፡ 16.ኡሱክ ግን ኡማን ዋክተ ዲቦህ ባራካህ አድይክ ጻሎት አባይ ይነ፡፡

ኢየሱስ ስባ ኪን ሒያውቶ ኡሩሰ

(ማቴ.9፤1-8፡፡ማር.2፤1-12፡፡)

17.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ አይምህሪይ ያነሃኒህ ፈሪሳያውንከ ሙሴ ሕጊህ መምህራን ካ'ባሮል ዲፈኒህ ይኒን፤ እሲን ገሊላከ ይሁዳ መንደራኮ ኡምቢህ ታማምባሊህ ኢየሩሳሌም ካታማኮ ተመተም ቲነ፡፡ ኢየሱስ ላሑተም አካህ ኡሩሳ መዔፉጊህ ኃይላ ሊይ ይነ፡፡18.ሀይከ ኢንኪ ስባ ኪን ሒያውቶ ዓራታክ ይይኩዒኒህ ሒያው ኢየሱሱል ባሄን፤ ኢየሱስ ኤድ ያና ዓረድ ሳይሰኒህ ካነፍል ድፈሶና ጉረኒህ ይኒን፡፡ 19.ያከካህ ሕዝቢ ማንጋኮ ኡጉተምህ ስባ ዓረድ ሳይሶና ታነን፤ አማይጉል ናሕሳክ የየዒኒ፤ ናሕሳ ይብንቅርኒህ ስባ ዓራትልህ ኢየሱስ ነፍል ይብድይን፡፡ 20.ኢየሱስ ተን እምነት ዩብለጉ ስባክ ‹‹ኮሕያ ውቶ! ኩኃጢአት ኮህ ይምድምሲሰህ ያነ›› አክየ፡፡ 21.ሙሴ ሕጊህ መምህራንከ ፈሪሳውያን‹‹ፉጊ አሞል ዋቶ ቃል ዋንስታቲ አይቲያ ኪኒ? ኃጢአት ያድምስሰቲ መዔፉጎ ዲቦህ ኪንካህ አከቲ አይት ያነ?›› አይክ አሕስቢይ ይኒን፡፡ 22. ኢየሱስ ለ ተን ሐሳብ የደገህ ታህ አክየ፤ ‹‹ሲኒ አፍዓዶድ አይሚህ ታሃም አሕስብክ ታኒን?  እስኪ ኃጢአት ኮህ ራዔህ ያነ ያናምከ ኡጉታይ አዱይ ያነማኮ አይቲ ሲስካ?  24.ያከካህ ሒያውቲ ባዺ ባዶ ታሞል ኃጢአት ያዳምሳሶ ሥልጣን ለም ታዻጎና ሲናል ያነ›› የህ ስባ ኪን ሒያውቶክ‹‹ ኮሒያውቶ ኡጉት፤ ኢሲ ዓራት ኢይኩዓይ እሲዲክ አዱይ›› አክየ፡፡25. ስባ ለ ሒያው ነፊል ኡጉተህ ዓራት ይይኩዔህ ፉጎ አይምስጊኒክ ኢሲ ዲኪህ የደ፡፡ 26.ታማል ቲነ ሒያው ኡምቢህ ጋዳህ ይምግርሚኒህ‹‹ካፋ ጉዲ ጉዳይ ኑብለ››አይክ ፉጎ ይምስግኒን፡፡

                            ኢየሱስ ማቴዎስ አክያን ሌዊ ደዔ                                                            (ማቴ.9፤9-13፡፡ማር.2፤13-17፡፡)                             

27.ኢየሱስ የወዔህ ያዴአሃኒህ ሌዊ አክያን ቀራጺ ቀረጽ  ኤልጋራያን ቦታል ዲፈህ ዩብለህ ‹‹ይክትል›› አክየ፡፡ 28.ሌዊ ለ ኡጉተህ ኡማን ጉዳይ ሐበህ ካይክቲለ፡፡29.ታሃምህ ላካል ሌዊ ኢሲ ድክድ ኢየሱስ ክብረህ ዲግስ  አበ፤ ዲግስ አሞል ማንጎ ቀረጽቲከ አክ ማንጎ ሒያው ገይመኒህ ይኒን፡፡30.ፈሪሳውያን ወገን ኪን ሙሴ ሕጊ መምህራን ‹‹ቀረጽትከ ኃጢአተናታትሊህ በታናምከ ታዑብን አይምህ ኪቲኒ? የኒህ ኢየሱስ ተምሃርህቲ አሞል ዩዕሩምሩምን፡፡ 31.ኢየሱስ ለ ታህ የህ ኤልይምልሰ፣ ‹‹ዳላክን ኢካህ ዓፍያት ለም ሐኪም ተን ማጉርሱሳ፡፡ 32.አኑ ኤመተም ኃጢአተይናታት ንስሐል ደዖ ኤህ ኢካህ ጻድቃን ንስሐህ ደዖ ኤህ ማኪዮ፡፡››

           ጾምት ዳዓባል ካብተ ኤሰሮ    

                        (ማቴ.9፤14-17፡፡ማር.2፤18-22፡፡)            33.ታሃሚህ ላካል ኢየሱስ ‹‹ያሐንስከ ፈሪሳውያን ተምሃሮ ጾምከ ጻላት ያይምጊንን፤ ኩተምሃሮ ለል ኡማን ዋክተ በተናምከ ያዑብንም አይምህ ክን? ›› ያናማህ ኤሠረን፡፡ 34.ኢየሱስ ለ ታህ የህ ኤይምልሰ፤ ‹‹ማርዓየ ተንልህ ያነሃኒህ ዓራካ ያጻሞና ኤዳ ተኒህ ታሕስቢኒ? 35.ያከካህ ማርዔ ተንኮ ባድስማ ዋክቲ አምተለ፤ ታማይ ዋክተ አጾመሎን፡፡›› 36.ይቅጽለህ ኢየሱስ ኢንኪ ምሳለ አክየ፤ ‹‹ዑሱብ ሣረናህ አሞል ታካባ ዓንዲሰህ ባክተ  ሣረናት አሞል ያትክበቲ ኢንከቲ ሚያነ፤ ታሃም አባቲ ይኔምኮ ለልዑሱብ ሣረና ካንቶህ ዓንዲሳ፤ ዑሱብ ታካባ ተምዔለ ሣረናል ማታምሰመመዔ፡፡ 37.ታማም ባልህ የምዔለ ወይን መስህ ሲባዻ ዑሱብ ወይን መስ ሃያቲ ቲይ ሚያነ፤ ታሃም አባቲ ይኔምኮ ግን ዑሱብ ወይን መስህ ሲባዽ ቦትዒሳ፤ ወይን መስ ለ ሐዲታ፤ ስባድ ለ ጥቅመኮ  ኢሮ /ወፃኢ/ ያከ፡፡ 38.አማይጉል ዑሱብ ወይን መስ ዑሰብ ሲባዽ ሃዎና ኤዳ39.ማንጎ ዋክተ ሱገ ጋዳህ ጉፈ ወይን መስ ዮዖበቲ ዑሱብ ሩኩድ /ጉሙዓይ/ ወይን መስ ያዑቦ ማጉራ፤ አይምህ ሱገ ጉፈ ወይን መያሰቲያ" ክን፡፡

ምዕራፍ 6
ሳምባት ዳዓባል ካብተ ኤሰሮ    

 (ማቴ.12፤1-8፡፡ማር. 2፤23-28፡፡)

1.ሳምባት ለለዕ ኢየሱስ እላው ፋንኮ ትላክ ያነሃኒህ ካተምሃሮ ስራይ ሱዋይ አቅጹይከ ሲኒ ጋባህ ሒሲያክ በታናም ኤደዲሰን፡፡ 2.ፈሪሳውያንኮ ጋሪጋሪ ተምሃሮክ ‹‹ሳንባት ለለዕህ ያኮ ኤዳዋ ጉዳይ አይምህ አባክታ ኒን?››አክየን፡፡ 3.ኢየሱስ ታህ የህ ኤል ደሄየ፤‹‹ ካከ ካልህቲነ ሒያው ሉወንጉል ዳዊት አበም ማይናባቢኒቲኒ?4.ኡሱክ መዔፉጊህ ዓረድ ሳየህ ካህናትኮ በሐማሪ በቶና አምፍቅደ ዋይተ ኢንገራ በተ፤ካልህ ቲነ ሒያዋህ ዮሖወ፡፡›› 5.ይቅጽለህ ኢየሱስ ‹‹ሒያወቲ ሳንባት ማዳራ ኪኒ›› አክየ፡፡

           ኢየሱስ ስባ ክን ሕያውቶ ኡሩሰ          (ማቴ. 12፤1-8፡፡ማር.2፤23-28፡፡)

6.አክ ሳንባት ለለዕ ኢየሱስ ሙክራበድ ሳየህ አይምህሪይ ይነ፤ ታማል ምድግ ጋባ አክትስምህለ ኢንኪ ሒያውቲ ይነ፡፡ 7.ሙሴ ሕጊ መምህራንከ ፈሪሳውያን ኢየሱስ አካህ ያክስስሲ ገበን ገዮና ጉረኒህ ‹‹እስኪ ሳንባት ለለዕ ኡረሰምኮ ናብሎይ›› የኒህ ›› አምጠበበቂይ ይኒን፡፡ 8.ኢየሱስ ለል ተን ሓሳብ የደገህ ጋባ ሱምሁሉክ ‹‹ኡጉታይ ፋናል ሶል›› አክየ፤ ሱምሁል ኡጉተህ ፋናል ሶለ፡፡ 9.ተማይ ዋክተ ኢየሱስ ‹‹እስቲ ሲን ኤሰሮ፤ ኦ'ባየ ሰናባት ለለዕ አቦና ትምፍቅደም መዔም አባናም ኪኒ? ወይ ኡማም፤ ናብፍሰ ያይድኅንም ኪኒ ወይም ያይለይኒም?›› አክየ፡፡ 10. ኢየሱስ አፋፉል ቲነ ሒያው ኡምቢህ የይደለለዔምህ ላካል ጋባ ሱምሁሉክ ‹‹ጋባ እዝርጊክህ›› አክየ፡፡ ኡሱክ ጋባ ይዝርግሔጉል አካህ ኡረተህ አኪ ጋባ ባሊህ ናጋይ አካህ ተከ፡፡ 11.ሙሴ ሕጊ መምህራንከ ፈሪሳውያን ግን ጋዳህ ይቁጡዒኒህ ‹‹ታጉል ኢየሱስ አይናህ እሲናም ታይሰ?›› ያናማህ ስነስነህ የመከከሪን ፡፡

   ኢየሱስ ላማምከ ታማን ሐዋርያቲያ ዶረ 

        (ማቴ.10፤1-4፡፡ማር.3፤13-19፡፡)

12.ታሃምኮ ላካል ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ጻሎት አቦ እምባል የውዔ፤ታማል ባር ሙሉኡድ ኢሲ ፉጎድ ጻሎት አባክ ማሔ፡፡ 13.ማሔጉል ኢሲ ተምሃሮ ኢሱላል ደዔህ፤ ተን ፋንኮ ላማምከ ታማናክ "ሐዋርያት" የህ ይስይመ፡፡14.እሲን ትክቲለህ ገይምታም ኪኖን፤ጴጥሮስ የህ ይስይመ ስምዖንከ ሳዓል እንድርያስ፤ ያዕቆብከ ያሐንስ፤ ፊልጶስከ በርተሎሜዎስ፡፡ 15.ማቴዎስከ ቶማስ፤ እልፍዮስ ባዻ ያዕቆብከ ‹‹ተቀነቃኝ›› የህ ደዕምማ ስምዖን፤ 16.ያዕቆብ ባዽ ይሁዳከ ኢየሱስ ትላሰህ ዮሖወ አስቆሮታዊ ይሁዳ፡፡

ኢየሱስ ማንጎ ሒያው ይምህረ ኡሩሰ

(ማቴ.4፤23-25፡፡)

17.ኢየሱስ ኢሲ ሐዋርያትሊህ ኢምባኮ ኦበህ ማይዳል ሶለ፤ ካተምሃሮኮ ማንጎማሪ ታማል ይኒን፤ታማም ባሊህ ካ'ያቦናከ ዱረኮ ኡረቶ ጉርተምልህ ተመተም ጋዳህ ማንጎ ሕያው ትነ፡፡ እሲን  የመቲኒም ይሁዳ ክፍለ ሀገርኮ፤ ኢየሩሳሌም ካታማኮ ባሕሪ ዳራታል ከይምታ ጢሮስከ ሲዶና ካቶምኮ ኪይኒን፡፡ 18.ሩኩሳት መናፍሰቲህ ትምዺብደ ሒያው የመቲኒህ ኡራይ /አምፈውስ/ ይኒን፡፡ 19.ኡርናን ኃይል ካኮ አውዕክ ኡማንቲያ ኡሩሳይ ይንንጉል ሒያው ኡምቢህ ኢየሱስ ዻጎና ጉራይ ይኒን፡፡

ኒያትከ /ደስታ/ ሐዛን ምክንያት 

(ማቴ.5፤1-12፡፡)

20.ኢየሱስ ኡፍኩና የህ ኢሲ ተምሃሪህ ኡላል አይደለለዕክ፤ "ፉጊ ማንግሥት ሲናህ ኪንጉል አቲን ድካታታክ ኒያታ!21.አቲን ካዶ ሉይታማክ ሣራህ ሐይተ ልትኒክ ደስ ስናህ ዮዋይ! አቲን ካዶ ወዔታምካ ሣራህ አሱለለትንክ ደስ ሲና ዮዋይ! 22."ይ'ተከተልቲ ተክንጉል ሒያው ሲን ታን ዕበጉልከ ሲን ማጋራይና የንህ ሲን ባድሳንጉል፤ ሲን ሳባዓን ጉልከ ሲን ምጋዕ ዓይንሳንጉል ኒያታ! 23.ማንግሥተ ሰማያል ሲን ሊሞ ናባቲያ ኪኒጉል ታሃም ኡምብህያ ሲን ማዳጉል ደስ ሲናህ ዮዋይ፤ ኒያታህ  እዕንዲራ፤ ሲን አቦብቲከ ነቢያቲህ አሞል ታህ እግዲን ኡምነ አካበኒህ ይኒን፡፡ 24.አቲን ሃበታማቶ ለ ጉርተኒም ኡምቢህ ካዶ ታይ ባዶል ገይተኒህ ታንንጉል በራ ሲነ ኡቡላ፡፡ 25.አቲን ካዶ ሐይተምክ ሳራህ ሉወልቲንጉል ዎዮ ኢየልቲን፤ አቲን ካዶ ታሱለምክ ሳራህ አሕዚኒንጉልከ ወዔሊቲንጉል ሲነህ ሚና፡፡ 26.ሒያው ኡምቢህ ሲን    አይሚስጊኒህከ  ሲን ዳዓባል መዔም ዋንስታክ ሲንህ ሚና።ተን አቦብቲክ ለ ዲራብቲ ነቢያት ታማምባሊህ አካባኒህ ይኒን፡፡

ናዓብቶሊት ያክሕንኒም 

(ማቴ.5፤38-48፡፡ማቴ.7፤12፡፡)

27.‹‹ሲናክ ይታበምክ ለል ታህ ሲናክ አይክ አኒዮ፤ ሲኒ ናዓብቶሊት እክሒና፤ ሲን ኒዕባማህ መዔም ጉዳይ አካህ አባ፡፡ 28.ሲን አባርታም ዳዳዓ፤ሲን ትብዲለምህ ጻሎት አካህ አባ፡፡ 29.ኢንከቲ ዑደክ ዳባን ኮክ ሳበዔቲያህ፤ አኪ ዑደ ሣባዖክ ማክሳይ /ኦይዞራይ/ አካህ ኡሑይ፤ ናጻላ ኮክበቲያህ ቃምስ ኤዶሳይ አካህ ኡኁይ፡፡30.ኩ ዳዕመቲያህ ኡምቢህ አካህ ኡሑይ፤ ማል ኮክ በየ ሒያውቶህ ኮህ ደሄዮ ካመሰሪን፡፡ 31.ሒያው ሳናህ አቦና ጉርታናም ባሊህ አቲን ለ ታማምባሊህ ተናህ አባ፡፡32.ሲን ክሒን ማራ ታክሕንኒም አይሚህ ሊሞ ለ? ኃጢአተይናታት ኡኮ ተን ክሒንማራ ኪሒኖን! 33.መዔ ነገር ሲናህ አብቲያህ መዔም ጉዳይ አብተንኒሚህ አይሚህ ሊሞ ልቲኒ? ኃጢአናታት ኡኮ ታማምባሊህ አባን! 34.ኖህ ደሄሎን ተኒ ታሕስቢን ሕያዋህ ታለክሕንጉል አይምህ ፋይዳ ሊሞ ገይታና? ይይልክሒንም አካህ ደሄዎና ኃጢአተናታት ለ ኃጢአተናታት ታይልክሔ፡፡ 35.አቲን ግን ሲኒ ናበቶሊት እክሒና፤አምዕናኒም  አካህ አባ፤ ኒልካሕ ኖህ ደሄሎን ተኒ ታስፋ አበካህ እልክሕ፤ ታሃም አብታንጉል ስን ሊሞ ናባቲያ አከለ፤ ናባ ፉጊህ ዳይሎ አከልቲን፤ ኡሱክ ዳንታ ማሎሊከ ኡማ ማራህ ኡካ ራዔካህ መዔ ቲያ ኪኒ፡፡ 36.ዓራንቲ ሲናባ መሐሪ የከምባል አቲን ለ ማሐርቲ ቲካ፡፡

አክማሪህ አሞል ያፍራዶና መዳም 

(ማቴ.7፤1-5)

37.ዓራንቲ አሞል ማፍራድና፤ ሲን አሞል ሲናክ ያምፍርደክ፤ አኪማራ ማንቃፊና፤ ታምንቂፊንክ፤ ሕድጎት አባ ሕድጎድ፡ ገይቶናክ፡፡ 38. ኡሑዋ ሲናህ ያምሓወለክ፤አካህ ቱስፉሪን ሚሰህ ሲናህ አምሱፉረ ለ፤ ኤረ መዔ ሚሰህ ቲዒመህ ሐዲታም ፋንህ ሲናህ ይመሱፉረህ አምኃወለ፡፡39.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታይ ምሳለ አክየ፤ እንቲማሊ እንቲማል ያምራሖ ዺዓ? ታሃም ተከምኮ ኡማ ቲታ ይቢዽኒ ላሚህ ጉድጋድ አዳድ ራዳን፡፡ 40.ተምሃራይ መምህርኮ ሚያሰ፤ ያከካህ ተምሃራይ ትምህርቲ ኤዳ ዕለህ ይምሂረምኮ ኢሲ መምህርባሊህ ያከ፡፡ 41.ኩንቲድ ያነ ጉንደ አብላካህ፤ ኩዶባይቲህ እንቲድ ያነ ሐሳርቶ አይናህ ተህ ታብለ?  42.ለል ኩንቲህ አዳድ ያነ ጉንደ አብለካህ አኪ ሒያውቶክ ይሳዓል! ኩንቲድ ያን ጉንደ ኮህ አያዖ ያናም አይናህ ተህ ዽዕታ? ኮጉቡዝ ባሶል ኩእንቲድ ያነ ጉደ ኤየዕ፤ ታማሚህ ላካል ኩዶባይቲህ እንቲድ ያነ ሐሳርቶ ታያዖ ትይጽሬህ አብለሊቶ፡፡

ሐዻ እስፍረህ ታምድገ 

(ማቴ.16-20፤12፤33-35)

43.መዔ ሐዻ ኡማ ፍረ ማፍሮሳ፤ ታማም ባሊህ ኡማ ሐዻ መዔ ፍረ ማፍሮሳ፡፡44.ሓዻ ኡምቢህ ኢሲ ፍረህ ታምዲገ፤ ቆጥቃጢ ከናናንኮ ባለሲ ፍረ ማታምሱኩቱወ፡፡አማምባሊህ ዓራኖኮ ወይኒ ፍረ ማታምሱኩቱወ፡፡ 45.አማይጉል መዔ ሒያወቲ ኢሲ መዔ አፍዓዶኮ መዔ ጉዳይ ያየዔ፤ ኡማ ሒያውቲ ኢሲ ኡማ አፍዓዶኮ ኡማ ነገር ያየዔ፡፡ ሒያውቲ ኢሳፍኮ ዋንስታም አፍዓዶኮ ተመገህ ራዕተም ኪኒ፡፡

ላማ ዓይነቲህ ሠራሕተይና 

(ማቴ፡7፤24-27)

46.አኑ ሲናካም ማታፍጺሚን፤ እስቲ አይምህ ይማዳራ! ይማዳራ! አይክ ይደዕታና? 47.ዩላል ያምተቲ ይቃል ዮበህ ያፍጽመቲያህ እግዳም ሲናክ ኦዋ፡፡ 48. ኡሱክ አዳ ለ ጉድጋዳ ፎተህ ኢሲ ዓረ ጹኑዕ ዲዳዒህ አሞክ ይምስርተ ሒውቶህ እግዳ፤ ወዒ የመተህ ታማይ ዲክ ዱፉወ፤ ያ'ከካ፤ ጽኑዕ መሠረቲህ አሞል ሥራሒመም እዳህ ያይናቃናቆ ማድዽዒና፡፡ 49.ይቃል ዮበህ አፍጽመዋቲ ግን መሠረትሂኒም ሖጻ ኪን መረት አሞል ዓረ ሠራኄ ሒያውቶህ ኢጊዳ፤ ወዒ የመተህ ታማይ ዲክ ዱፉወጉል አማይጉልካህ ራደ፤ ራድናን ጋዳህ ናበቲያ የከ፡፡

 ምዕረፍ 7
ኢየሱስ ቦልቲህ ሐለቃህ ባዳ ኡሩሰ 

(ማቴ 8፤5-13) 

  1.ኢየሱስ ታሃም ኡምቢህ ሕዝበህ ዋንስተህ ባከምህ ላካል ቅፍርናሆም የደየ፡፡ 2.ታማል ኢንኪ ሮማዊ ቦልቲ ኃለቃ ይነ፡፡ ኡሱክ ኪሒን አገልጋይ ጋዳህ አክ ላሑተህ ራባህ የምደረገህ ይነ፡፡ 3.ቦልቲ ኃለቃ ኢየሱስ ዳዓባል ዮበ ዋክተ አይሁድ ስማግለታታክ ኢኒ ዓሳይት ኢየሱስ የመተህ ይ' አገልጋይ ዮህ ኡሩሶክ አዱዋይ ዮህ ዻ'ዕማ የህ ተን ፋረ፡፡4.እሲን ኢየሱሱ ድ የደይኒህ ታሃም አካህ አብቶ አካህ አዳ ሒያውቶ ኪኒ፤ ኡሱክ ኒሕዝበ ኪሒና፤ ሙክራብ ለ ኖህ ሠራሔ፤ የኒህ ዱፉወኒ ካ'ዻዒመን፡፡6.አማይጉል ኢየሱስ ተንሊህ እንኮህ የደ፤ ካ'ዲክህ ካብየንጉል ቦልቲ ኃለቃ ኢሲ ካኃንቶሊት ታየህ ኢየሱሱ ኡላል ፋረ፤ ይማዳራ አቱ ይድክድ ሳይቶ ዮህ ኤዳቲያ ማክዮ ዩላል ታማቶ ማኃዋልን፡፡7.እኒ ደግኃህ ኩላላል አማቶ ዮኤዳ ሒይውቶ ማኪዮ፡፡ አማይጉል አቱ ታማል ጋኅተህ ትእዝዘምኮ ይ አገልጋይ ኡረለ፡፡ 8.አኑ እኒ ዸግኃህ ሥልጣን ባዕሊህ ያምዝዘቲያ ክህ ኢኒዳባል አእዝዘ ወተሃደር ሊዮ፡፡ አማይጉል  "እንከቶክ" አዱይ አከምኮ ያዴ፤ አከቶክ "ኦሞ" አካጉል ያሚተ፤ ይ'አገልጋይ ታሃም አብ አካጉል አባ፡፡ 9.ኢየሱስ ታሃም ዮበጉል ይምድንቐ፤ ካ'አክትልይ ቲነ ሒያዋድ ኡፍኩናየህ "እሥራኤል አዳድ ኡካ ታህ እጊድ እምነት ሱሩህ ማገይን\ኒዮ አክየ፡፡" 10.ፋርምተ ሒያው ቦልቲ ጸሞባዕሊህ  ዲክህ ጋኄኒ የመትንጉል አአገልጋይ ኡረህ ገን፡፡

         ኢየሱስ እንክ ማሚኖ ባዳ ራባኮ ኡጉሰ

11.እብዳኅነ ኢየሱስ ናይን አክያን ኢንኪ ካታማህ የደየ፤ ካ'ተምሃሮከ ማንጉ ሒያው ካልህ ኢንኮህ የደይን፡፡ 12.ኢየሱስ ካታማት እፈይህ አፍ ማዳህ ሀይከ ሒያው ረሳ ዩይኩዕኒህ ወዓይ ይንን፡፡ ራበ ሒያውቲ ኢሲናህ ኢንከቶ ክይነ፡፡ እና ባ'ዕሊ አክራበ ማሚኖ ክይይ ቲነ፤ ካ'ታማኮ ማንጎ ሒያው ተ'አክቲል ይኒን፡፡ 13.ማዳሪ ተ'ዩብለጉል አካህ ናኅሩረህ "አይ'ዱኩመይ ማወዒን አክየ፡፡" 14. ታማኒህ ላካል ኢየሱስ ነፍቱላል ታክሲሰህ ቃረዛ ዻገ፤ ቃረዛ ቱይኩዔህ ቲነ ሒያው ሶልተ፤ ኢየሱስ ለል "አቱ ኮጎምቦ ኡጉት ኮካይክ አነ!" አክየ፡፡ 15.ራበቲ ሪጋየህ ዲፈየህ ዋንስታናም ኤደዲሰ፤ ታማሃምኮ ላካል ኢየሱስ ካ'እናክ "ሃይከና ኩ'ባዻ" የህ አካህ ዮሖወ፡፡ 16. ኡምቢህ ማይስተን ትቢደህ "ናባ ነቢይ ንፋናድ ኡጉተ፤ መዔፉጊ ሕዝበ ያዳኃኖ የመተ" አይክ ፉጎ ለል ይምስጊኒን ፡፡

17.ኢየሱስ ዋሪ ይሁዳ ክፍለ ሀገርል ኡምቢህከ አካባቢል ታነ ሀገራታል ሙሉኡድ ዮሞበ፡፡

አጥማቂ ያሐንስኮ ኢየሱሱድ ፋርምተ ፋሮፋይቲት

(ማቴ 11፡2-19)                    

18.ያሐንስ ተምሃሮ ታሃም ኡምቢህ ያሐንስህ ዋሪሰን፤ ኡሱክ ካ'ተምሃሮኮ ላማይ ደዔህ፡፡ 19.ያሚተ አክያን መሲሕ ኮ'ያ ኪኒ ወይ አከቶ እላልኖ? የህ ማዳራ ኪን ኢየሱሱድ ተን ፋረ፡፡ 20.እሲን ኢየሱስድ የደይኒህ ያመተ አክያን መሲሕ ኮ'ያ ኪኒ? ወይ አካቶ አላልኖ? ኤደሓይ ኤሰራ የህ አጥማቂ ያሐንስ ኮያ ዳጋህ ንፋረ አክየን፡፡21.ኢየሱስ ታማይ ሳዓታህ ሒያው እስሲ ዱረከ ደዌኮ ኡሩሰ፤ሪኩሳት መናፍስቲ የየዔ፤ ማንጎ ዑዉራናህ /አንትማሎሊህ/ ኢንቲት ኢፊሰ፡፡ 22.ኢየሱስ ፋሮንቲቲክ ታህ አክየ፤ "ጋሓይ አዱዋይ ያሐንስክ ቱብልንምከ ቶብኒም አከያ፤ ሃይከ እንቲማሎሊ አብልታነ፣ ሐንከስታም ሪጋየኒህ አድይይ ያኒን፤ ለምጽለም አንጽሕ ያኒን፤ ራብተም ኡጉታይ ታነ፤ አይቲ ሂናም አብይታነ፤ ዲካታታህ ወንጌል በሠራታ ዋንሲቲማይ ታነ፡፡23.ዮያህ አምጠረጠ ረዋየቲያከ አምሰነከለዋየቲ ይመስግነቲያ ኪኒ፡፡"24.ያሐንስ ፋሮንቲት የደይንሚህ ላካል ኢየሱስ ያሐንስ ዳዓባል ሕዝበህ ታየህ ዋንስታናም ኤደዲሰ፤ "አይም ታብሎና ባራክህ ተውዒኒ?" ሳሳሒታ ታምወዘወዘ ሳምባቆ ታብሎን ኪኒ? 2.ለል አይም ታብሎና ተውዒኒ? ስሲሕ ሀሪ-ሳራ ሃይስተ ሒያው ታብሎና ኪኒ? ስሲሕ ሀሪ-ሳራ ሀይስታምከ ዱሎቱህ ማርታም ነገሥታት ዓርዋድ ማራን፤ እስክ አይም ታብሎና ተውዒኒ? ነቢይ ታብሎና ተኒህ ኪኒ? ዮዎ ሲናክ አይክ አኒዮ፤ ኤረ ነቢይኮ ያሰቲያ ታብሎና ኪኒ፡፡ 27 ኡሱክ ያህከ ነፍነፍል አድግክ ኩአራሕ ያይሶኖዶወ ይፋሮይታ ኮህ ፋረህ አኒዮ የህ አካህ  ይምጽሕፈ ቲያ ኪኒ፡፡ 28.ባ'ዾት አሞል ቶቦከ ሒያውኮ ኡምቢህ ያሐንስኮ ያሰቲ ሡሩህ ኢንከቲ ሚያነ፤ መዔፉጊህ ማንግሥትል ግን ኡማኒምኮ ዕንዳቲ አክ ያይሰ፡፡ 29.ታሃም ዮብን ዋክተ ሕዝቢ ኡምቢህ ቀረጽቲ ራዔካህ ያሐንስ ጋባህ ይምጥምቂኒህ ይንንጉል ፉጊ ሢራሕ ትክክል ኪናም የደጊን፡፡ 30.ፈሪሳውያንከ ሙሴ ሕጊህ መምህራን ግን ያሐንስ ጋባህ ማናምጥምቀ ያናማህ መዔፉጊህ ፍቃድ የምቀወምኒህ ይኒን፡፡ 31.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ ለል ታይ ዳባኒ ሒያው አይምህ ተን አይምስለ?አይምህ እጊዶኒ? 32. አዳባባያል ዲፈኒህ ዲግራ ኢሮህ ኢግዶን፤ እሲን ስነስነህ ቲታ ደዓክ ኒያቲ  ሙዚቃ ሲን ኖይሶበ፤ አቲን ግን ማርጋዲንቲን፤ ሐዛን ሕረቀት ሲን ኖይሶበ፤ ሐዛን ቁዙምታ ሲኖይሶበ፤አቲን ለል ማወዕኒቲን ያናም ኪኒ፡፡ 33.ታማም ባሊህ ያጥምቀ ያሐንስ እላው በተካህከ ወይን መስ አዑበካህ የመተህ ጋኔን ለ አክተን፡፡34..ሒያውቲ ባዺ ለል በታካ አዑብክ የመተጉል ሃይከ ታይቲ ምግበከ ሙዑብ ኪሕንቲያ ኪኒ፣ ቀረጽቲከ ኃጢአተይናታትሊህ ካኃንቶሊ ኪኒ አክተን፡፡ 35.ታከካህ መዔፉጊህ ጠበብ ቲክክል ኪናም ያምዲገም ጠበበይናታታህ ዲቦ ኪኒ፡፡

          ኢንኪ ኑማ ኢየሱስ ኢባ ሱቱህ ቱስኩተ

 36.ኢንኪ ፈሪሳዊ ኢየሱስ ማዎህ ይዕዲመ፤ ኢየሱስ ለ ፈሪሳዊ ድኪድ ሳይህ ማዎ በቶ ማይድል ዲፈየ፡፡ 37.ታማይ ካታማል ኢንኪ ኃጢአተይና ኑማ ቲነ፤ ኢሲ ኢየሱስ ፈሪሳዊ ኪኒ ስምዖን ዲክድ ማዎህ ይምዕዲመም ቶበ ዋክተ ሱቱህ የመገ አልባስጢሮስ ምልቃጥ ቲብደህ ተመተ፡፡ 38.ኢየሱሱክ ሳራቱላኮ ካባሮል ካኢባቢህ አፋል ሶልተህ ወዓክ ካኢባቢ ዺሞህ  አእልኪክ ኢሲ ዳጋራህ አውልወልይ ቲነ፤ ካእባቢ ፉጉታክ ሱቱህ አስኩቲክ ቲነ፡፡ 39.ማዎህ ይዕድመ ፈሪሳዊ ታሃም ዩብለ ዋዕደ "ታይ ሒያውቲ ነቢይ ያከዶ ታይ ካታዲህሲሰ ኑማ አይምቶ ኪናምከ አይዓ ይነቲህ ኃጢአተይና ኪናም አድገ ዻ'ደ" አይክ ኢሲ አፍዓዶ'ድ ይሕሲበ፡፡40.ኢየሱስ ለ 'ስምኦኖ! ኢንኪ ኮካ ጉዳይ ሊዮ" አክየ፡፡ ኡሱክ "መምህሮ! መዔ ዮከይ" አክየ፡፡ 41.ኢየሱስ ለ ታህ አክ የህ ኢሲዋኒ ይቅጽለ፤ "ኢንኪ ማይላካሓኮ ማል ይልክሔ ላማ ሒያውቲ ይኒን፤ ኢንከቲ ኮና ቦል ቁርሲያ ማላሚ ለል ኮንቶም ቁርሲያ ይልክሔን፡፡ 42. ላሚህ ለ ሊካሕ ያፍዳዎና ታነንጉል ይልኪሔቲ ዕዳ አልሐበ፤አማይጉል ላማ ዕዳ ባዕሊትኮ ይይሊኪሔቲያ /ማይላካ ፋይዳህ ያክሕነቲ አይቲያ ኪናም ታካለ?"አክየ፡፡ 43.ስምዖን ለል "ማንጎ ዕዳ አካህ ራዕተ ሒያውቲ የሰሰህ ያክሕነምህ ዮዲግዳ'" የህ ኤልይምሊሰ፡፡ ኢየሱስ "ኩመልስ ቲክክል ኪኒ" አክየ፡፡ 44.ታማምህ ላካል ኢየሱስ ኑማቱላል ኡፍኩና የህ ስምዖኑክ ታህ አክየ፤ታይ ሳይጉደይታ አብልክ ታነ? አኑ ኩዓረድ ሳህ አቱ ላየ ኡካ ይባህ ዮህ ማስቃራቢኒቶ፤ ኢሲ ግን ይባ ኢሲ ድሞህ ዓካሊሳከ ኢሲ ዳጋራህ አውልውልይ ታነ፡፡ 45.አቱ ይጋራህ ይማፉጉቲንቶ፤ ኢሲ ለል አኑ ኩዓረድ ሳየጉልኮ ኤደዲሰህ ይቢህ ፉጉትናን ማስቃራጽና፡፡ 46.አቱ ይደግኃል ዘይቲህ ኡካ ዮህ ማሰካቲኒቶ፤ ኢሲ ግን ይእባቢ ሱቱህ ቱስኩተ፡፡ 47.አማጉል ማንጎም ትክሒነም ኢዳህ፤ ማንጎ ኃጢአት አካህ ራዔህ ያነ ኮካይክ አኒዮ፡፡ ኃጢአት ዳጎሙህ ኤልራዓቲ ግን ይክሒነም ዳጎሙህ ኪኒ፡፡" 48.አማምህ ላካል ኢየሱስ ኑማክ "ኩ'ኃጢአት ኮህ ራዔህ ያነ" አክየ፡፡ 49.ካልአህ ማይድል በታይ ቲነም ኃጢአት ኡካ ራዒሲሶ ዲዓቲ ታይቲ አይቲያ ኪኒ አይክ ሲኒ አፍዓዶድ ያኅሳቦና ኤደዲሰን፡፡ ኢየሱስ ግን ኑማክ ኩ'እምነት ኩኡሩሰ፤ ሳላማህ አዱይ አክየ፡፡

            ምዕራፍ 8

       
ኢየሱስ ትክትለምከ ትስግልገለም

 1ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ እስሲ ካታማታትከ መንደርል አዞሪክ መዔፉጊህ ማንግሥቲህ በሠራታ አእውዝክ ትላይ ይነ፤ ላማምከ ታምን ካልህ ይኒን፡፡ 2.አማም ባሊህ ሩካሳት መናፍትህ ዱረኮ ኡርተ አጋባ ኢየሱስ አክትሊይ ይኒን፤ እሲን ማልሕና ጋነን አክየውዔ መግደላዊት አክያን ማርያም፡፡  3.ሄሮድስ ዲክህ አዛዚ ክይነ ኩዛ ኑማ ዮሐና፤ ሶስናከ አኪ ማንጎም ይኒን፤ ታይ አጋቢ ኢየሱስከ ካተምሃሮ ሲኒ ማላህ አስግልግሊይ ይኒን፡፡

       ዳሪ ምሳለ  
    (ማቴ.13፤1-9፡ማር 4፡1-9)

4.ማንጎ ሕዝቢ እስሲ ካቶምኮ ካኡላል የመቲኒህ ኢንኪል የከሄሊኒ ዋክተ ኢየሱስ ታይ ምሳለ አክየ፡፡ 5.ኢንኪ ሐረስታይ ዳራ ያድራዎ የውዔ፤ አድሪህ ኢንኪ ኢንኪ ዳሪ አራሕ ዳራታል ራደህ ይምዒተ፤ ኪምቢሮ ለ በተ፡፡ 6.ውልውል ዳሪ ጽንጻማ ኪን መረቲል ራደህ፤ ቡለ ዋክተ መረት ጣ'ለ ሊይክ ማናጉል ቡል ካፈ፡፡ 7.አክ ዳሪ ከናንቲ አዳድ ራደ፤ ከናን ኤልህ ዓረህ ይሕንቐህ  ራዕሰ፡፡ 8.ውል ዳሪ ግን መዔ መረትል ራደህ፤ ቡለህ የነበህ እሰሰህ ቡለህ ዕጽፈ ይፍሬየ፡፡ ይቅጽለህ ኢየሱስ "ታበ አይቲ ለቲይ ያቦይ" የ፡፡

ኢየሱስ ምሳለህ አካህ ዋንስተ ምክንያት

(ማቴ13፡10-17፤ማር.4፡10-12)

9.ካተምሃሮ ኢየሱሱክ "ታይ ምሳለህ ቱርጉም አይም ኪኒ"? የኒህ ካኤሰረን፡፡10.ኢየሱስ'ለ ታህ አይክ ኤልይምልሰ፤ ሲናህ መዔፉጊህ ማንግሥቲህ ሚሥጢር ታዳጎና ሲናህ ዮመሖወ፤ አክማራህ ግን ኡማን ነገር ምሳለህ አካህ ያምሐወ፤ ማለት እሲን አብሊህ አፍዓዶህ ማባን፤ አቢህ አስቲውዒለ ዋይታም ኪኒ፡፡

    ኢየሱስ ዳሪ ምሳለ ይርድኤ

11.ምሳለ ቱርጉም ታሃም ኪኒ፤ ዳሪ መዔፉጊህ ቃል ኪኒ፡፡ 12.አራሕ ዳራታል ራደ ዳሪ ያይቡሉወም ካቃል ጊዘህ ታበ ሒያው ኪኒ፤ ያከካህ እሲን የመንኒህ ያድኅንኒምኮ ዲያብሎስ የመተህ ካቃል ተን አፍዓዶኮ  አክበያ፡፡ ጽንጻ ኪን መረቲህ አሞል ራደ ዳሪ ያይቡሉወም ካቃል ዮብኒህ ኒያታህ ጋራታ ሒያው ኪኒ፤ ነገር ግን እሲን ያምንም ዋከተህ   ኪን፤ ሪሚድ ማሎንጉል ፋታና ዋክተ አማይጉልካህ ያክሕዲን፡፡14.ከናንቲ ቆጥቃጢ ፋናድ ራደ ዳሪ ያምልክተም ካቃል ጊዘህ ታበ ሒያው ኪኒ፤ ያከካህ ታይ ዓለምህ ሐሳብከ ሀብተ፤ ባዾ ናብራህ ዱሎቱህ ያምሕንቂኒህ ፊረ ማለህ ተን ራዕሳ፡፡ 15.መዔ መረትህ አሞል ራደ ዳሪ ያምልኪተም ለ መዔቲያከ ቁኑዕ ኪን አፍዓዶድ ካቃል ዮብነህ ዻዉዳ ሒያው ኪኒ፤እሲን ካቃላል ይጽንዒ'ኒህ ፍረ ታፍሬም ኪኖን፡፡

ሥዉር እፎታ 

(ማቴ4፡21-25)

 16.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ እፎይታ እፍሰህ ዕንክብ አሞድ አክ ጋማቲ  ወይም ዓራት ዳባድ ድፈሳቲይ ቲይ ሚያነ፡፡ ናብህ አራሐኮ ዓረድ ሳይታማህ ኡምቢህ  ኢፎቲ ያበሎና ናውተ ቦታክ ዲፈሳን፡፡ 17.ታማምባሊህ ኢፋህ አምግልጸካ ሱዉሩህክ ሱዑተህ ራዓቲ ኢንከቲ ሚያነ፡፡ 18.አማይጉል ካቃል አይናህ ተኒህ ታብንም እጥንቅቃ፤ ማለት ለ ሒያውቶህ ኦሲተህ ያምሐወ፤ ሂንቲያክ ግን ሊዮ የህ ያሕሲበ ዳጉሁም ኡካ ራዔካህ አክበያን፡፡

ኢየሱስ እናከ ሳዖል 

(ማቴ 12፤46-50፤ማር 3፤31-35)

19.ኢየሱስ እናካ ሳዖል ካኡላል የመቲን፤ ያከካህ ሕዝቢ ማንጋኮ ኡጉተምህ ካገዮና ማድዕኖን፡፡ 20.አማይጉል ሃይከ ኩእናከ ኩሳዖል ኢሮል ሶለኒህ ኩያብሎና ጉራይ ያኒን የኒህ ሒያው አክተ፡፡  21.ኢየሱስ ለ "መዔፉጊህ ቃል ቶበህ ታፍጽመም ኡምቢህ እሲን ይናከ ይሳዖል ኪኖን" አክየ፡፡

ኢየሱስ ማእበል ጸጥ ኢሰ 

(ማቴ.8፡23-27፤ማር.4፡35-41)

 22.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ኢሲ ተምሃሮልህ ዛልባድ የምሰፈረህ ባሕራኮ ኦዓዻል ታብኖይ አክየ፡፡ 23.እሲን ያዳዎና ኡጉተን፡፡ 23.ባሕራክ አሞል አቅዝፍክ ያዲንሃኒህ ኢየሱስ ዺ'ነ፤ ታማይ ዋክተህ ኃይለለ ማእበል ሐሐይቲ ባሕሪ አሞል ኡጉተ፡፡ ላየ ለ ዛልባክ አዳድ ታማጎ ኤደዲሰጉል ኡምቢህ ይምጽንቂን፡፡ 24.አማይጉል ካ'ተምሃሮ "መምህሮ! መምህሮ! ኤረ ባክኖሊኖ! {"የኒህ ኢየሱስ ይቅስቅሲን፡፡ ኡሱክ ይንቅሔህ ሐሐይታከ ማዕበል ይግኒሔ፤ ሐሐይታከ ማእበል አማይጉልካህ ቀጥ የ፤ ናባ ሳላም /ጸጥታ/ የከ፡፡25.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ኢሲ ተምሃሮክ "ሲን እምነት አልያነ?" አክየ፡፡ እሲን ለ ጋዳህ ይምድንቅኒህከ ማስተኒህ ሲነሲነህ ሐሐይታከ ማእበል ያእዝዘ፤ እሲን ለ አካህ ያምእዝዚን፤ ኤረ ጉድከኒ ታይ ቲይ እያይቶ ኪኒ? ቲታክ የን፡፡

ኢየሱስ አጋንንቲ ኤድ ትኅድረ ሒያውቶ ኡሩሰ 

(ማቴ.8፡28-34፤ማር.5፡1-20)

26.ባሕራኮ ታበኒሀ ገሊላ ታብሶል ገይምታ ጌራሴኖን ሀገር ማደን፤

27.ኢየሱስ ዛልባኮ ባዶል ኦበ ዋክተ አጋንንት ኤድ ትሕድረ ኢንኪ ሒያውቲ ካታማኮ የውዔህ ኤድጋራየ፤ ታይ ሒያውቲ ሳራ ዕዳምኮ ታህ ማንጎ ጊዘ ኪይይ ይነ፤ ማራም ማዓጊ ቦታድ ኪኒ ኢካህ ዲክቲ አዳድ ኪይ ማና፡፡ 28.ኢየሱስ ዩብለ ዋክተ ደረ፤ኢየሱሱክ ነፍል ራደህ ድምጸ ናውሰህ "አቱ ናባ ፉጊህ ባዻ` ኢየሱሶ! ዮልህ አይምህ አንጎሊያ ሊቶ? ያዓሳያ ይማይሳቃይን!" አክየ፡፡29.ታሃም ለ አካህ ይነ ምክንያት ኢየሱስ ሩኩስ መንፈስ ሒያውቶኮ ያውዖ ይእዝዘህ ይነጉል ኪኒ፡፡ ታሃምህ ባሶድ ሩኩስ መንፈስ ሒያውቲ አሞል ማንጎ ዋክተ ኡጉታይ ይነጉል ኪኒ፤ ሰንሰልህከ እባድ ቢርታክ አምዱውክ ዳውዱማይ ይነ፤ያኮይ ኢካህ ሰንሰል አገረዕክ፤ ኢቢ ቢርታ ለ አግዲሊክ ይነ፡፡ ጋነን አይምሪሕክ ባራካህ በያይ ይነ፡፡' 30.ኢየሱስ "ኩምጋዕ አቲያ ኪኒ" የህ ካኤሰረ? ኡሱክ ለ ማንጎ አጋንንቲ ኤድትኅዲረህ ቲነጉል "ይምጋዕ ሠራዊት ኪኒ" የህ ኤል ኤልደሄየ ፡፡ 31."ያዓሳያ አዳለ ቦሉቲ ገደሊድ ንማፋሪን" የህ ካዳዕመ፡፡32.ታማይ ቦታል ሪይቲ ጋ'ለል እፋርተ ማንጎ ሐሰማታት ዱየ እፋርተህ ቲነ፤አጋንንት ሐሰማታታድ ሳይኖክ ኖህ እይፍቅድ የኒህ ኢየሱስ ዻ'ዒመን፤ ኡሱክ አካህ ይፍቀደ፡፡33.አማይጉል አጋንንቲ ሒያውቶኮ ተውዔህ ሐሰማታታድ ሳየን፤ ሐሰማታት ቦላሊኮ አምቦኮኮልክ ኦብተህ፤ባሕራድ ሳይተህ ቱሙንዱዔ /ትስጥመ/፡፡ 

34.ሐሰማታት ሎን የከ ጉዳይ ዩብልንጉል ኩደኒህ የደይኒህ፤ ካታማከ ገጠርል ዋረ ይንዝሒን፡፡ 35.ሒያው የከ ጉዳይ ያብሎና ሲኒ ዲ'ካ'ኮ የውዕኒህ ኢየሱስ ዳጋህ የመቲን፤ አጋንንቲ አካህ ተውዔ ሒያውቲ ካአፍዓዶ ኤልጋሐተህ ኢሲ ሣርና ለ ሀይሲተህ፤ኢየሱስ እቢህ ዳባል ተዲፈሄ ዩብሊን ዋክተ ማይስተን፡፡ 36.ኢንቲ ማስኪር ኪይይ ቲነ ሒያው ለ አጋንንት ኤድ ቲኅዲረህ ቲነ ሒያውቲ አይናህ የህ ኡረም አካህ ዋሪሰን፡፡ 37.ታማምኮ ላካል ጌራሴኖን ሒያው ኡምቢህ ኢየሱስ ተን ሀገርኮ ቶህ አካህ ያዳዎ ዻዒመን፡፡ ታሃም አካህ የን ምክንያት ጋዳህ ማይስተኒህ ይኒንጉል ኪኒ፡፡ አማይጉል ኢየሱስ ዛልባህ የምሰፈረህ አክ የመተ ቦታህ ጋኄህ የደ፡፡38.አጋንንቲ አካህ ተውዔ ሒያውቲ ኢየሱሱክ "ያዓሳያ ኩ'አካ'ታሎ" የህ ዳ'ዕመ፡፡ 39. ኢየሱስ ግን ኢሲ ዲኪህ አዱዋይ መዔፉጊ ኮህ አበም ኡማንቲያክ ኤደኅ የህ የሰነበተ፡፡ ሒያውቲ ለ ኢየሱስ አካህ አበ ናባ ጉዳይ ካ'ታማል ኡማንቲያህ ዋረሳክ የደ፡፡

       ኢያኢሮስ ባዳ'ከ ኢየሱስ ሳረና ዳግተ ኑማ       (ማቴ.9፤18-26::ማር.5;21-43)

40.ሕዝብ ካእላላይ ይነጉል፤ ኢየሱስ ጋኄህ የመተጉል ኡምቢህ ኒያታህ  ካገራየን፡፡41.ታማይ ዋክተ ኪንኪ ሙክራብህ ኃለቃ ኪን ኢያኢሮስ አክያን ሒያውቲ የመተ፤ ኢየሱስ እቢህ ዳባል ራደህ "ያዓሳያ ይድኪህ ዮህ አሞ" የህ ዳዕመ፡፡ 42.አይምህ ዕድመህ ላማምከ ታመን ኪን ኢንኪ ካባዻ` ላሑተህ ራቢ አፋክ ቲነጉል ኪኒ፡፡ ኢየሱስ ለ ካልህ ኢንኮህ አዲይክ ያንንሃኒህ ትክቲለህ ቲነ ማንጎ ሒያው ዱፉማክ ካ'አይጸነነቂክ ይኒን፡፡ 43.ላማምከ ታማን እግዲያ ሙሉእ ቢሊ ኤልሐዲታክ አምሰቀይክ ኢንኪ ኑማ ቲነ፤ ኢሲ ለ ማል ኡምቢህ ሕክሚናህ ቶሖወህ ባክተህ ቲነ። ኢንኪም ተያዳኃኖ ማድዕና፡፡ 44.ኢሲ ኢየሱሱል ተመተህ ሣራቱላኮ ካብተህ ካሣራናህ ሓለ ዻግተ፤ አማይጉልካህ ቢሊ ሓዽታይ ይነ ቢሊ አካህ ዮስቆመ፡፡ 45.ኢየሱስ ለ "ኢያ ኪኒ  ይዻግተም?" የህ ኤሰረ፡፡ ናኑ ማናዳገ የን፤ ጰጥሮስ ለ "መምህሮ! ሕዝቢ ቲታ ዱፉዋክ ኩአክትል ያነም አብሊህ አቲያ ኪኒ, ይዳግተም አይክታነ?" አክየ፡፡ 46.ኢየሱስ ግን "ኃይሊ ዮኮ የውዔም አድገ ሪግጽህ ኢንኪ ሒያውቲ ይዻ'ገ" አክየ፡፡ 47.ሳይጉደይታ ማሱዑቲናም ተደገ'ጉል አዻዻክ ኢየሱሱድ ተመተህ ካ'እቢህ ዳ'ባል ራደ፤ ታማምህ ላካል አይሚህ ዻግተምከ አይናህ ተህ አማይጉልካህ ኡርተም ኡማን ሕዝቢህ ነፊል ትግልጸ፡፡ 48.ኢየሱስ ለ ይባዻ` !ኩእምነት ኩይዲኅነክ፤ ሳላማህ አዱይ አክየ፡

49.ኢየሱስ ገናህ ታሃመ ዋንሲታይ ያነሃኒህ ኢንኪ ሒያውቲ ሙክራብ ኃለቃ ኢያኢሮስ ዲኮ የመተህ ኢያሮሱክ "ኩባዻ` ራብተህ ታነክ መምህር ካንቶህ ማኃዋልሲን" አክየ፡፡50.ኢየሱስ ለ ታሃም ዮበህ ኢያኢሮሱክ "አይዱኩመይ ማማይስቲን፤ ጢራህ እሚን፡፡ ኩ'ባዻ` ኡረለ" አክየ፡፡ 51.ኢየሱስ ኢያኢሮስ ዲክ ማደጉል ጴጥሮስከ ፤ ያሐንስ፤ ያዕቆብከ አውካት አባከ እናኮ በሒህ አክማራኮ ቲይ ካልህ አዳህ ሳዎ ማይፋቀድና፡፡ 52.ታማል ቲነ ሒያው ኡምቢህ አውካህ ሓዛናህ  ወዓክ ይኒን፡፡ ኢየሱስ ግን "ማወዒና፤ አውካ ዕንዱጉልተህ ታነካህ ማራቢናኮ" አክየ፡፡ 53.እሲን ግን አውካ ራብተህ ታነም የደጊንጉል ኡምቢህ ለ ላግጻህ ኤል ዮሶሊን፡፡ 54.ኢየሱስ አውካክ ጋባ ይብደህ "ተ'ኣውካ ኡጉት" አክየ፡፡ 55.ኢሲ ናፍስ ኤልጋኄጉል አማይጉልካህ ብዲጋ ተዽሔ፤ ኢየሱስ ለ "በታም አካህ ኡሁዋ" የህ ይእዝዘ፡፡ 56.አውካት ወለዲ ትምጊሪመ፤ ኡሱክ ለ ታይ ጉዳይ ቲያክ ሚና የህ ተን ይእዝዘ፡፡

ምዕራፍ 9
ኢየሱስ ላማከ ታማን ሐዋርያቲያ ወንጌል አገልግሎቱህ ፋረ  

(ማቴ.10፤5-15፡፡ማር.6፣7-13)

1.ኢየሱስ ላማንከ ታማን ኢሱላል ደዔህ አጋንንት ያየዕንምከ ዱረ ለ ኡምቢህ ኡሩሳናሚህ ኃይላከ ሢልጣን ሒያዋህ ኡምቢሂያህ አካህ ዮሖወ፡፡ 2.መዔፉጊህ ማንግሥቲ ሙሙዉት /ተመተም/ ሒያዋክ ኡማንቲያክ ዮና፤ ላሑተም ኡሩሶና ተን ፋረ፡፡ 3.ታሃም አክየ፤" ሲኒ አራሓህ ታከምኮ ኢንኪም ማባድና፤ ኢሎ ያኮይ፤ ዓስናቶ ያኮይ፤ ሳካየ ያኮይ ፤ ማል ያኮይ  ሳሪ ቂያር ኡካ ማባደና፡፡ 4.ገዺኖህ ኤድ ሳይታን ዲኪድ ኡምቢህ ታማይ መንደርኮ ተውዒኒህ ታድዪን ፋንህ ታማል ሱጋ፡፡ 5.ሒያው ሲን ጋራየ ዋይተምኮ ግን ታማይ መንደር ኃብተኒህ አውዒህ ሲኒ እቢህ አቦራ ኡርጉፋይክ አካዱዋ፤ታሃም ማስጠንቀቂያ ማስኪር አካህ አከለ፡፡" 6.አማይጉል ካ'ሐዋረያት ታማርከኮ የውዕኒህ ወንጌል አይምህሪክከ ዳላኪን አሩሳክ እስሲ መንደርል ኡምህያል አዞርይ ይኒን፡፡ 

             ሄሮድስ ኢየሱስ ዳዓባል ዋረ ዮበ  

(ማቴ.14፤1-12-፡፡ማር.6.14-29፡፡)

7.ገሊላ ሀገርህ ገዛኢ ኪይነ ሄሮድስ፤ ኢየሱስ አበም ኡምቢህ ዮበጉል ዲንጊርጊር አክየ፤አይምህ ውልውል ሒያው ያይጥምቀ ያሐንስ ራባኮ አጉተ አይክ ዋሪሳይ ይንንጉል ኪኒ፡፡8.ታማምባልህ ውልውል ማሪ "ነቢይ ኤልያስ ጋኄህ የመተ" የኒህ፤ ጋሪ ለ "ባሶ ነቢያትኮ ኢንከቲ ራባኮ ኡጉተ" አይ ይኒን፡፡ 9.ሄሮድስ ለ ኢሱላኮ አኑ ያሐንስ ደግኃ እስግሪዔህ ኢነ፤ እስኪ ታይ ኡምብሂያህ ጉዳይ አባ አይክ አካህ ዋንስታንቲ፤ ኡሱክ አቲያ ኪኒ? አይነ፡፡ ካያብሎ ለ ጉራይ ይነ፡፡

  ኢየሱስ ኮና ሲሕ ሒያውቲያ ይምግበ 

(ማቴ.14፤13-21፡፡ማር.6፤30-44፡፡ዮሐ.6፤1-14፡፡)

10.ሐዋርያት ኤል ፋሪትመንርከኮ ጋኄንህ የመትኒህ አበንም ኡምቢህ ኢየሱሱክ የን፡፡ ኡሱክ ለ በተ ሳይዳ ካታማህ አፋል ጋይምታ ዲቦ ኪን ቦታህ ዲቦህ ተን ይብደህ የደ፡፡11.ሒያው ኢየሱስ አውላል የደም የደግንጉል ካይክትሊን፤ ኡሱክ ለ ተንጋራየህ መዔፉጊህ ማንግሥቲህ ዳዓባል ተን ይምሂረ፡፡ ዱረኮ ኡሮና ተን ጉርሱሳ ዳላኪን ለ ኡምቢህ ኡረሰ፡፡ 12.ዲተ ሳይቶ ተጉል ላማምከ ታማን ካኡላል ካብየኒህ ታህ አክየን፤ "ታል ኤልያኒን ቦታ ባራካ ኪኒ፤ አማይጉል ሒያው ባሮሩል ያነ  ካቶምከ ገጽሪል የደይንህ ምግበከ ኤደማኃን ስፍራ ገዮናክ ተን ኤሰነበት።" 13.ኢየሱስ ግን "አቲን ሲነህ በቲምታም አካህ ኡሑዋ"፤ አክየ፡፡ እሲን  ለ ናኑ ሊኖም ኮና ኢንገራከ ላማ ዓሣይቶ ጢራኅ ኪኒ አክየን፤ አማይጉል ነደህ ምግበ ዻምዋይነምኮ ታይ ኡምቢሂያህ ሕዝበህ ማዽዓ አክየን፡፡ 14.ሒያው ማንጋህ ኮና ሲሕ ታከም ኪይ ይኒን፡፡ ኢየሱስ ተምሃሮክ "ሒያው ኮኮንቶሙህ /ኮንቶም ኮንቶሙህ/፤ባዽሲመኒህ ዲፈያናካ አባ" አክ የ፡፡15.ካተምሃሮ ልክዕ ኡሱክ ይዝዝዘም ባልህ ሒያው ዲፈሰን፡፡ 16.ታሃምኮ ሣራህ ኢየሱስ ኮና እንጌራከ ላማ ዓሣይቶ ይብዸህ ዓራንቱላል አብልከ ፉጎ ይምስጊነ፤ ዩቅሩሰህ ሒያዋህ ያዓዳሎና ሐዋርያታህ ዮሖወ፡፡ 17.ኡምቢህ በተኒህ ሐይተን፤ ተምሃሮ ሕዝበኮ ራዔ ርፍራፍኮ /ራዔናኮ/ ላማምከ ታማን ሙሉእ ሞሶብያ አክ ኡጉሠን፡፡

ጴጥሮስ እምነትከ ክሕደት

(ማቴ.16፤13-19፡፡ማር.8፤27-29፡፡)

18.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ዲ'ቦህ ጻሎት አባይ ይነ፤ካተምሃሮ ባሮል  አክይንጉል "ሒያው ዮያክ አቲያ ዮክያና?" የህ ተነሰረ፡፡ 19.እሲን ለል "ጋሪ አጥማቂ ያሐንስ ኪኒ፤ ውለውል ማሪ ኤልያስ ኪኒ" ኮክያን፡፡ ባሶ ነቢያትኮ ቲይ ራባኮ ኡጉተ ታምለ ታነ" ይኒህ ኤልደሄን፡፡ 20."አቲን ዮያክ አቲያ ኪኒ ዮክታና? የህ ተነሰረ፤ ጴጥሮስ"አቱ መዔፉጊህ መሲሕ ኪቶ" የህ ኤልይምሊሰ፡፡ 21.ኢየሱስ ታሃም ኢንከቶክ ያናምኮ ጢብቀህ ተን ይጢንቀቀ፡፡             
           ኢየሱስ ያክትልኒሚህ ዓይዳ 

 (ማቴ.10፤38-39፤16፤24-28፤፤ማር.8፤34-38፡፡ ሉቃ.14፤26-27)

22.ይቅጽለህ ኢየሱስ አሲ ተምሃሮክ ታህ አክየ፤ ሒያውቲ ባዺ ማንጎ መከራ ጋራዎ አካህ ኤዳ፤ ስማግለታትከ ካህናት አኅሉቁህ፤ ሙሴ ሕጊህ መምህራንህ ወገንህ ዻይቲመ ለ፤ ራበለ፤ ያከካህ ማዳሕ ለለዕል ራባኮ ኡጉተለ፡፡ 23.ኡማንቲያክ ለ ታህ አክየ፤ይያካታሎ ጉራቲ ይኔምኮ ኢሲ  ደግሓ ሐቦይ /ኢሲ ያክሐዶይ/፤ እስሲ ለለዕ ኢሲ ማስቃል ያይካዖዋይ ይያካታ ሎይ፤24.ዮኮ አጋናል ኢሲ ሒይወቲህ ያምሆጎጎወቲ ኡምቢህ ያይለየ፤ ይ'ዳዓባል ኢሲ ሒይወት ትላሰህ ያሐየቲ ግን ያይድኂነ፡፡ 25.ሒያወቲ ዓለም ሀብተ ሙሉኡድ ገህ ኢሲ ናፍስ ግን ያለየጉል ወይም ቢያካኩል አይምህ ፋይዳ ለ /ካ'ያጥቅመ/?26. ዮ'ከ ይ'ቃላህ ኆላስታቲይ ኡማን ሒያውቲህ ባዺ ለ ኢሲ ክብረከ ኢሲ አባህ ኪብረህ፤ አማማባልህ ቅዱሳን መላእክቲህ ክብረህ ያምተ ዋክተ ካያህ ኆላስተ ለ፡፡27. ሐቀህ ሲናክ አይክ አነ፤ ካዶ ታል ታነሚህ ፋናድ መዔፉጊህ ማንግሥት አምትህ ያብልኒም ፋናህ ራቢ ተን ዻ'ገዋ ማሪ ጋሪጋሪ ያኒን፡፡

  ኢየሱስ ቢስህ /መልክዕ/ አምላዋጠ 

(ማቴ.17፤1-8፡፡ማር.9፤2,8፡፡)

28.ኢየሱስ ታሃም ወንሲተምኮ ለግዲና ላካል ጴጥሮሰ፤ ዮሐንስከ ያያዕቆብ ይስክትለህ ጻሎት አቦ ኢንኪ እምባህ አሞል የውዔ፡፡ 29.ጻሎት አበ ዋክተ ካብሲ ይምልውጠ፤ ካሳሪ ዓዶቲያ የከህ ዮይዶጎሔ፡፡ 30.ሀይከ ድንገቲህ ላማ ሒያውቲ የመትኒህ ካልህ ዋንስታይ ይኒን፡፡ እሲን ለ ሙሴከ ኤልያስ ኪይ ይኒን፡፡ 31.ኪብረህ አካህ ይምቡሉወህ ኤልህ ዋንሲሳታይ ቲነም፤ ኢየሱስ ኢየሩሳሌሚል መከራ ጋራየ ለምከ ራበለም ኪይ ይነ፡፡ 32.ታማይ ዋክተ ጴጥሮስከ ካዶባ ዕንዱጉል አክ ሱበህ ዲነኒህ ይኒን፡፡ ኡጉተንጉል  ግን ኢየሱስ ኪብረህ ዩብሊን፤ ታማባሊህ ካልህ ይነ ላማ ሒያውቶ ዩብልን፡፡ 33.ላማ ሒያውቲ ኢየሱስኮ ባድሲመኒህ የደይን ዋክተ ጴጥሮስ ኢየሱሱክ "መምህሮ! ታል ናከም ኖያህ መዔም ኪኒ፤ አማይጉል ኢንከቲ ኮያህ፤ ኢንከቲ  ሙሴህ፤ ኢንከቲ ኤልያሳህ ያክን አዶሓ ዳስ ሢራሕኖይ" አክየ፡፡ ጴጥሮስ ታሃም ዋንስታህ ያም አድጊይ ማና፡፡ 34.ጴጥሮስ ታሃም ዋንስታህ ዳሩርታ ተመተህ ተን ቲሲፍነ፤ ዳሩር ተን ይሰፍነ ዋዕደ ማይሰተን፡፡ 35."ዳሩር አዳኮ ዶረ ይባ'ዺ ታይቲያ ኪኒ፤ ካያ ኦባ" ያ ድምፅፂ የመተ፡፡ 36.ድምፂ ዮሞበምኮ ላካል ኢየሱስ ዲቦህ የከህ ገይመ፤ ተምሃሮ ለ ዩብልም  ኡምቢህ ታማይ ዋክተ ቲያክ እየካህ ቲብ የን፡፡

ኢየሱስ ሩኩስ መንፈስ ኤድ ይኅድረ አውካ ኡሩሰ 

(ማቴ.17፤14-18፡፡ማር.9፤14-27፡፡)

37.እብዳሕነ ኢየሱስከ አዶሓ ካተምሃሮ ኢምባኮ ኦበን ዋዕደ ማንጎ ሒያው ኢየሱሱድ ጋራይተ፡፡ 38.ሒያው ፋንኮ ኢንኪ ሒያውቲ ታህ የህ ደረ፤ "መምህሮ! ታይ አውክ ዮያህ ኢንከቶ ጥራህ ኪኒክ ያዓሳያ ዮህ ኡቡል፡፡39.ሀይከ ሩኩስ መንፈስ ድንገትህ ይበደህ ካደሪሳ፤ ባዾል ዕደህ ዓፎ ዓፊሳህ ፍርግሪግ ካይሳ፤ ሰውነት ቢያክ አካበህ አይዶለ መከራኮ ላካል ካዽ'ዲያ፡፡ 40.ሩኩስ መንፈስ አካህ ያያዖና ኩተምሃሮ ኤሰረህ"ኢነ፡፡ ያከካህ ማደዒኖን፡፡ 41.ኢየሱስ ታህ አክየ፤ አቲን እምነት አለዋይታ ጉዳለ ወለዶክ፤ አንዳ ፋናህ ሲንሊህ ማረልዮ? አንዳፋናህ አምዕጊሰ ሊዮ? ኢስክ አውካ ታህ ባሃየህ? 42.አውካ ለ ኢየሱስ ዳጋህ ካብሰንጉል ጋኔን ባዶል ዕደህ ፍርግርግ ኢሲ፤ ኢየሱስ ሩኩስ መንፈስ ይግኒሔህ አውካ ኡሩሰህ አባህ ዮሖወ፡፡ 43.ሕዝቢ ኡምቢህ መዔፉጊህ ናባ ኃይላ ዩብሊን እርከህ ይምግሪሚን፡፡

        ኢየሱስ ኢሲ ራቢህ ዳዓባል ማላሚ ዋክተ ዋንስተ   

(ማቴ.17፤22-23፡፡ማር.9፤30-32፡፡)

44. ኡምቢህ የከ ጉዳህ አምጊሪሚይ ያኒንሃኒህ ኢየሱስ ተምሃሮክ ታህ አክየ፤ ታይ ሲናካ ቃል ሲኒ አፍዓዶ አባይ እስቲውዒላ፤ ሀይከ ሒያውቲ ባዺ ሒያው ጋባህ ቲላሰኒህ አምሐወ ለ፡፡ 45.እሲን ግን ታማይ ጉዳይ ማስታውዓ ሊኖን፤ ዋኒ ምሥጢር አክ ይምሲውረህ ይነ፤ኤሰሮና ማይስተን፡፡

 ኡማኒምኮ ናባቲ አቲያ ኪኒ?  

(ማቴ.18፤1-5፡፡ማር.9፤33-37፡፡)

46.ካተምሃሮ ኖኮ ኡማንምኮ ያሰቲ፡ አይቲያ ኪኒ? ያናማህ ክርኪር ኡጉሰን ይኒን፡፡ 47.ኢየሱስ ግን ተን አፋዓዶህ ሐሳብ የደገህ፤ ኢንኪ ሕፃን አውካ ባሄህ ኢሲ አፋል ሶልሰ፡፡ 48.ታህ አክየ፤ "ታይ ሕፃን ይምጋዓህ ጋራቲ ኡምቢህ ዮያ ጋራ፤ ዮያ ለ ጋራቲ ይፋረቲያ ጋራአ፡፡ ሲን ፋንኮ ኡማንሲናኮ ዕንዳቲ ኡሱክ ኡማንቲያኮ ናባቲያ አከለ፡፡"

ሲን አምቀወመ ዋቲ ኡምብህ ሲንልህ ኪኒ 

(ማር.9፤38-40፡፡)

49.ታሃምኮ ላካል ያሐንስ ኢየሱሱክ መምህሮ! ኢንኪ ሒያውቲ ኩምዓጋህ አጋንንት አየዕህ ኑብለ፤ ያካካህ ኑሊህ ኮያ ምያክቲለጉል ካካልነ አክየ፡፡ 50.ኢየሱስ ለ ሲን አምቀመወመዋቲ ኡምቢህ ሲንሊህ ኪንጉል፤ ማደሲና፡፡

       ሳማሪያ ሒያው ኢየሱስ ጋራዎና ማጉርኖን

51.ኢየሱስ ሳማሪያ ቱላል ያውዖ የ ለለዕ ካብ የ ዋክተ፤ኢየሩሳሌም ያዳዎ ይውሲነህ /ዩቅሩጸህ/ ኡጉተ፡፡ 52.ካባሶድ ቶኮመህ ታ'ዴ ፋሮንቲት ፋረ፤ እሲን ኡማን ጉዳይ ያይሳናዳዎና ሳማሪያድ ገይምታ ኢንኪ መንደርል የደይን፡፡ 53.ያካካህ ታማይ ቁሰቲህ ሒያው ካ'ጋራዮና ማጉሪኖን፤ አይምህ ኡሱክ ታማርከኮ ቲላየህ ኢየሩሳሌም ያዳዎ ኪናም የደግኒህ ይንንጉል ኪኒ፡፡ 54.ካተምሃሮ ያቆብከ ያሐንስ ታሃም ዩብልንጉል "ንማደራ! ዓራንኮ ጊራ ኦብተህ ታይ ሒያው ተን ያስቃጻሎ ዕሎህ ናአዛዞ ታይፍቂደ?" አክየን፡፡ 55.ኢየሱስ ለ ተን ኡላል አፍኩና የህ ተን ይግሲጸ፡፡ (አቲን አይምህ ዓይነቲህ መንፈስ ክቲንም ማታድጊን፤ ሒያውቲ ባዺ የመተም ሒያው ሕይወት ያይዳኃኖ የህ ኪኒካህ ያይላዮ የህ ማኪ፡፡) 56.ታማርከኮ ኡጉተኒህ አክ መንደርል የደይን፡፡

ኢየሱስ ተከተልድ ኤድ ጋራይታ ግዶ ፋታና 

(ማቴ. 8፤19-22፡፡)

57.ኢየሱስከ ካተምሃሮ ገዾት አራሕ አቅጽሊክ አራሐድ ያንሃኒህ፤ ኢንኪ ሒያውቲ ኢየሱስክ "አኑ ኤልታዴ ቱማል ኡምቢህ ኩ'አካተሎ ጉራክ አነ" አክየ፡፡  58.ኢየሱስ ለ ሒያውቶክ "ዋከር ጉድጓድ ሎን፤ ኪንቢሮ ኪንቢሮ ዓረ ለ፤ ሒያውቲ ባዽ ግን ኢሲ ደግኃ ኡካ ይይጽግዔህ ኤድያዑሩፈ ሲፍራ ማለ" የህ ኤል ድሄየ፡፡ 59.አኪ ሒያውቶክ ለ "ይክቲል" አክየ፡፡ ሒያውቲ ግን"ኦ ይማዳራ! ባሶል ኤደህ ኢናባ ኦጦረህ አዓጎክ ዮህ ኢፍቂድ" አክየ፡፡ 60.ኢየሱስ ለ "ራብተም ሐብ፤ ራቦንቲት ሲኒ ራቦንቲት ያዓጎ ናይ፤ አቱ ግን አዱዋይ መዔፉጊህ ማንግሥቲ ኢይምሂር፤" የህ ኤል ይምልሰ፡፡ 61.ኢንኪ አክ ሒያውቲ ለ "ይማዳራ! አኑ ኩአካታሎ ጉራክ አነ፤ ያከካህ ባሶል ኤደህ ኢኒ በተ ሰብኮ አምሳናባቶክ ዮህ ኢፍቂድ" አክየ፡፡ 62.ኢየሱስ "ያሕራሶ ኢሲ ጋባድ ዔርፈ ይብደህ ሳራቱላል ያይደለለዔ ሒያውቲ መዔፉጊህ ማንግሥቲህ ኤዳቲያ ማኪ" የህ ኤልደሄየ፡፡

            ምዕራፍ 10

  ኢየሱስ ወንጌል ያማሃሮና ማልሕንቶሞንከ

        ላማይ ኢሲ ተምሃሮኮ ፋረ፡

1.ታሃሚህ ላካል ማዳሪ አክ ማልሕንቶምንከ ላማይ ዶረ፤ ኡሱክ ኤል ያዳዎ ይሕሰበ ካቶምቲ ቦታል ኡምቢህ ዮኮሚኒህ ያዳዎና ላማይ ላማይ አበህ ተን ፋረ፡፡ 2.ታህ አክየ፤ሀይከ ሢራሕ ማንጎቲያ ኪኒ፤ ሠራሕተና ግን ዳጎም ኪኒ፤ አማይጉል ሥራሕ ማዳሪ ሠራሕተና ኦሰህ ፋሮ ዒሎህ ዳ'ዕማ፡፡ 3.አማይጉል አዱዋ፤ ሀይከ ቶክላታት አዳድ ሲን ፋራክ አኒዮ፡፡  4.ሲኒ አራሐህ ኢንኪ ጉዳይ ማባድና፤ ማል ቦርሳ ያኮይ፤ ዓሲናይቶ ያኮይ፤ ካበላ ያኮይ፤ ማባድና፤ ሒያውሊህ ሳላምታ ቲታህ አሐይክ  ሶልተኒህ ጊዘ ማይላይና፡፡5.ኤድሳይናን ዓረድ ኡምቢህ ሳላም ታይ ዲ=ኪህ ያኮይ ኤዸኃ፡፡ 6.ሳላም ካኃንቶሊ ኪን ሒያውቲ ታማይ ድኪድ  ይኔምኮ ሲን ሳላም ኤድአኅድረ ለ፤ አማም አከዋይተምኮ ግን ሲን ሳላም ሲናህ ጋሔለ፡፡ 7.ሠራሕተናህ ደሞዝ ኤዳ፤ አማይጉል ኤድሰይናን ዓረድ ሲናህ ያስቅሪብኒም በታከ አዑብክ ሱጋ፤ ዲኮ ዲክ ማአዳይና፡፡ 8.አኪናን ካታማል ሳይተኒህ ሒያው ሲን ጋራይታጉል ሲናህ አስቅርቢናኒም በታ፡፡ 9.ታማይ ካታማል ታነ ዳላክን ኡረሳ፤ ሕዝበክ ለ መዔፉጊህ ማንግሥት ሲናህ ካብተህ ታነ፤ አይክ ዋንሲታ፡፡10.ነገር ግን አኪናን ካታማል ሳይታንጉል ሒያው ሲን ጋራየ ዋየኒምኮ ካታማት አዳባባያል ኤወዓይኪ ታህ አከያ፡፡ 11.ሀይከ ንቢህ አሞል ታነ ሲን ካታማህ አቦራ ኡካ ሲናህ ኡርጉፋክ ናነ፤ ያከካህ ፉጊ ማንግሥት ሲናድ ካብተም እድጋ፡፡ 12.ፍርድ ለለዕ ታይ ካታማኮ አጋናል ሶዶምከ ጎሞራ ካታማህ ቅጽዓት አቅልለ /አሰስከለ/ ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡

እምነት ዋይቲህ ትምውቅሰ ካቶም  
(ማቴ.11፤20-24፡፡)

13.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ ኢሰህ ሚን ኮራዚኖ፤ ያብልሊቶ በተ ሳይዳ፤ ሲናል የከ ታሚራት ጢሮስከ ሲዶናል የከህ ያከዶ ታማል ማራይ ቲነ ሒያው ኃዛን ሳራ ሃይሲተኒህ /ሳሪተኒህ/ ጎምቦዱል ዲፈኒህ ንስሐ ሳየ ዻደ'ን፡፡ 14.አማይጉል ፍርዲ ለለዕ ሲንኮ አጋንል ጢሮስከ ሲዶና ቅጽዓት አሲሲከ ለ፡፡ 15.አቱ ቅፍርናሆሙ፤ አይከ ዓራን ፋናህ ናውቶዋ ጉርተ?አይከ ሲኦል ፋናህ ኡኮ ኦበሊቶ፡፡ 16.ጋባዔህ ኢየሱስ ተምሃሮክ "ሲና ያበቲ ዮያ ያበ፤ሲና ጋራየ ዋቲ ዮያለ ማጋራ፤ዮያ ጋራየ ዋየቲ ይፋረቲያለ ማጋራያ አክየ፡፡

       ማልሕንቶሞንከ ላማይ ኤልፋሪመን እርከኮ የመትን  

17.ማልሕንቶሞንከ ላማይ ተምሃርቲያ ኤል ፋርቲመን እርከኮ ጋደህ ኒያተኒህ ጋኄን፤ ኢየሱሱድ ካብየኒህ "ማዳራ! ኩምጋዓህ አጋንንቲ ኡካ ኖህ ትምእዝዘ" አክየን፡፡18.ኢየሱስ ለ ታህ አክየ፤ ሰይጣን ሓንካዳ` ባሊህ የከህ ዓራንኮ ኦባህ ኡብለ፡፡ 19.ሀይከ ዐሮራከ ኢጊዻ ታዓቶና፤ ናዓብቶልቲ ኃይላ ታንቃቃሞና ሥልጣን ሲናህ ኦሖወህ አኒዮ፤ ሲን ቢያካ ጉዳይ ሚያነ፡፡ 20.ያከካህ ሲን ምጋዕ ዓራንቲ መዝገቢል ሲናህ ይምጽሕፈርከህ ኡምሑጉሳ ኢካህ አጋንንት ሲናህ ይምዝዝን ኢርከህ ማኒያቲና ፡፡

ኢየሱስ ኢሲ ኒያታህ ይግልጸ

(ማቴ.11፤25-27፤23፤16-17፡፡)

21.ታማይ ዋክተ ኢየሱስ መንፈስ ቅዱሱህ ኒያተህ ታህ አክየ፤ ዓራንከ ባዶህ ማዳራ ኪን ኦ'ያባ! ታይ ጉዳይ ጠበበይናታትከ ማዻጊትኮ ሱዑሰህ ሕፃናታህ ትግልጸርከህ ኩ'አምስግኒክ አኒዮ! ዮ አባ! ታሃም አብኖ ኩመዔ ፍቃድ የከ፡፡ 22."ኡማን ነገር ያባኮ ዮህ ዮምኆወ፤ ባዽ አቲያ ኪናም አባኮ በሕህ ቲይ ያድገቲ ሚያነ፤ አማም ባሊህ አባ አቲያ ኪናም ባዻኮ በሕህ ይቲ ምያድገ፤ ወይም ባዽ አካህ ያማዻጎ አካህ ይምፍቂደ ሒያውቶኮ በሕህ አከቲ ቲይ ምያድገ፡፡" 23.ይቅጽለህ ኢየሱስ ኢሲ ተምሃሮል ኡፍኩና የህ ዲቦህ ታህ አክየ፤ "አቲን ታብልኒም ቱብለም ትምዕደለም ኪኒ፡፡ 24.ሐቀህ ማንጎ ነቢያትከ ነገሥታት አቲን ታብልኒም ያብሎና አትምኒይኒህ ይኒን፤ያኮይ እካህ ማብሊኖን፤ አቲን ታብኒም ያቦና ይትምኒይኒህ ይኒን፤ ነገር ግን ማቦን፡፡

        ሩኅሩኅ ሳምራዊ

25. ኢንኪ ለለዕ ኢንኪ ሙሴ ሕጊ መምህር ኢየሱሱል የመተህ፤ ካ'ያፋታኖ ጉረህ መምህሮ! ኡማንጉሊህ ሕይወት ገዮ አይም አቦ ዮህ ኤዳ? የህ ካ'ኤሰረ፡፡ 26.ኢየሱስ ለ "ሙሴ ሕገህ አይም ትምጽሕፈህ ታነ? ትኒቢበህ አይናህ ተህ ታምርዲኤ?" አክየ፡፡27.ሒያውቲ ለ "ሕጉ'ማ ፉጎ ኢሲ አምላክ ኢሲ ፍጹም ኪን አፍዓዶህ፤ ፍፁም ኪን ናፍሰህ፤ ፍጹም ኪን ኃላህ፤ ፍጹም ኪን ሐሳባህ እክሒን፤ ታማም ባሊህ ኢሲ ዶባይቶ ኢሲ ደ'ግሓ ባሊህ አባይ እክኂን" ያድኄ" አክየ፡፡

28. ኢየሱስ ትክክልህ ደሄይተ አክየ፤ አማይጉል አቱ'ለ ታሃምባልህ አብ፤ ኡማንጉሊህ ሕይወት ለ ገሊቶ አክየ፡፡ 29.ሕጊ መምህር ግን ኢሲ ደግኃ ጻዲቅ አቦ ጉረህ፤ "እስኪ ይዶባይቲ አይቲያ ኪኒ አክየ የህ" ኤሠረ፡፡ 30.ኢየሱስ ለ ታህ የህ ኤልይምልሰ፤ ኢንኪ ሒያውቲ ኢየሩሳሌምኮ ኢያርኮ ኦባሃኒህ አራሐል ያነሃኒህ ሲፍታ ካገይተህ ሳራ አክ ይግፊፍን፤ ሳባዔኒምኮ ላካል ራቦ ያምጸዔረሃኒ ዕደኒህ አክየደይን፡፡ 31.አጋጣሚህ ኢንኪ ካህን ታማይ አራሕል አድይ ይነ፤ ሳብዒመ ሒያውቶ ዩብለ ዋክተ ኢንኪም አካህ አበካህ አክ ደፍራኮ ቲለየህ የደ፡፡ 32.ታማምባሊህ ካህናት ወገንኮ ኪኒ ኢንኪ ሌዋዊ ታማይ አራሐል አድይክ ይነ፤ ኡሱክ ለ ሒያውቶ ዩብለጉል ኢንኪም አካህ አበካህ አኪ ደፍራኮ ቲላየህ የደ፡፡ 33.ኢንኪ ሳምራዊ ግን ታማይ አራሕኮ ቲላህ ሒያውቶል የመተ፤ ዩብለጉል አካህ ናኅሩረ፡፡34.ካብ ኤደየህ ዘይትከ ወይን ቢዮኩል አክ ሐደህ፤ ኃላጋህ አካህ ይጥምጢመህ ዩዱወ፤ ታሃምህ ላካል ኢሲ ዳናኒህ አሞክ ሃየህ ገዺ ኤደማኃ ዲክህ ካበየ፤ታማል ፍሉይ ኪን አንካባካባህ ካየንከበከበ፡፡35.እብዻሒነ ላማ ቁርስ የየዔህ ገዽ ኤድማሐ ዓሪህ ባዕላህ ዮኆወህ ታይ ሒያውቶ መዔ ዒለህ /ጥንቃቀህ/ ዮህ ኤለዔል፤ኦሲታ ማል ያወዔያ  ይኔምኮ ጋኃጉል ኮህ አክፈለ ሊዮ አክየ፡፡36.ታጉል ታይ አዶሓ ሒያውቶኮ ስፍታህ ሳብዕመህ ራደ ሕያውቶህ ዶባይቶ አካህ የከቲ አይቲያ ታከለ? 37.ሕጊ መምህር ቶይ አካህ ናኅሩረቲያከ ጎሮኒሰቲያ ኪኒአ! የህ ኤልደሄየ፤ አማይጉል ኢየሱስ ለ አዱይ፤ አቱ'ለ ታማህ አብ አክየ፡፡

            ኢየሱስ ማርታከ ማርያም ዓረድ

38.ኢየሱስ ኢሲ ተምሃሮሊህ አራሕ ይቅጽለህ ኢንኪ መንደር ማደ፤ ታማል ማርታ አክያን ሳይጉደይታ ኢሲ ዓረድ ካጋረይተ፡፡ 39.ኢሲ ማርያም አክያን ሳዕላ ሊይቲነ፤ ታይ ማርያም ኢየሱስ ኢቢህ ዳባል ዲፈይተህ ካዋን ኦኮይሲታይ ቲነ፡፡ 40.ማርታ ግን ምግበ ታይሳናዳዎ ጋታህ ኃዋላይ ቲነ፤ አማይጉል ኢየሱሱድ ካብተህ ታይ ይሳዕላ "ኦ'ማዳራ! ሥራሕ ኡምቢህ ዮያል ኃብተህ ዲቦህ ኃዋልህ አብሊህ ቲብታ? ያዓሳያ ይኃቶክ አከይ" አክተ፡፡ 41.ማዳሪ ኢየሱስ ግን ታህ የህ ኤልደሄየ፤ "ማርታ! ማርታ! አቱ ማንጎ ጉዳህ አምፂንቂክ ታነ፤ ማርያም ያሰ ነገር ዶርተህ ታነ፤ ታሃም ተኮ በያቲ ኢንከቲ ሚያነ፡፡"

ምዕራፍ 11

ኢየሱስ ጻሎት ዳዓባል ይምህረ  

(ማቴ.6፤9-13፤7፤7-11፡፡)

 1.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ኢንኪ ቦታል ጻሎት አባይነ፤ ጻሎት ባከ  ዋክተ ካ'ተምሃሮኮ ኢንከቲ "ኦ' ይማዳራ! ያሐንስ ኢሲ ተምሃሮ ጻሎት ይምህረም ባሊህ አቱ ኖያ'ለ ጻሎት አባናም ኒይምሂር" አክየ፡፡ 2.ኢየሱስ "ጻሎት አባህ ታህ ኤደኃ አክየ፤ (ዓራናል ማራ) ናባ! ኩምጋዕ ያምቃዳሶይ፤ ኩማንግሥት ያማቶይ፡፡ 3.ለለዕትት ኢንገራ እስሲ ለለዕህ ኖሑይ፡፡  4.ናኑ ንትብዲለምል ኃብናምባልህ፤ ንበደልህ ኖልኃብ  ፋታናድ ንማሳይስን፡፡"

5.ኢየሱስ ይቅጽልህ ኢሲ ተምሃሮክ ታህ አክየ፤ ምሳለህ ሲንኮ ኢንከቲ ካኃንቶሊ ያለ፤ ኡሱክ ለ ባርቲ ዓዻ ኢሲ ካኃንቶሊህ ዓረህ የደህ ይካኃንቶሊ! ያዓሳያ አዶሐ ኢንጌራ ይልክኅ፡፡ 6.ይ'ካኃንቶሊ ኢንኪ ሒያውቲ ዸድ' አራኅኮ ዮድ የመተህ አካህ አስቅርበ ምግበኮ ኢንኪም ማሊዮ አክ ያጉል፡፡ 7.አማይጉል ቶይ ካኃንቶሊ አዳድ የከህ ፤ያዓሳያ ይማይጻጋምን፤ እፈይ ይምቁሉፈህ ኪኒ፤ ይዳይሎ ዮሊህ ዓራታክ ዲነኒህ ኪኖን፤ አማይጉል ኡጉተህ ጉርታ ኢንገራ ኮህ አኃዎ ማድዓ፤ አክያአ? 8.ምንም ኡካ ኢሲ ካኃኖ ኡጉተህ ያኃዎ ጉረዋሚህ፤ ካ'ይጡጡቀጉል ኡጉተህ ካ'ጉርሱሳም ኡምቢህ አካህ ያኃየ ሲናክ አክ አኒዮ፡፡ 

9.አማይጉል አኑ ለ ሲናካም ታሃም ኪኒ፤ ዳዕማ ሲናህ አምሐወለክ፤ ዋጊያ ገልቲኒክ፤ ኡኩሕኩሓ ሲናህ ፋክተለክ፡፡ 10. አይምህ ዳዕመቲ ኡምቢህ ጋራ፤ ጉረቲ ገያ፤ ማዕዶ ያኩሕኩሔቲያህ አካህ ፋክታ፡፡ [11.ሲንኮ አባ የከህ ባዺ ባኒ ዳዕማጉል ዻ አካህ ያኃየ ቲይ አቲያ ኪኒ?] ዓሣ ዳዕማጉል ዓሮራ አካህ ያሐየ? 12.ወይስ እንቆቆሖ ዳዕማጉል ኢጊዽ` አካህ ያሐየ? 13.አቲን ኡማ ማራ ክህ ሲኒ ዳይሎህ መዔ ነገር ያሐይኒም ተደግንምኮ፤ ዓራናል ማራ ሲን አባ ካዳዕማ ማራህ መንፈሰ ቅዱስ ለ አይናህ የህ የሰሰህ አካህ ምያሐየ!

  ኢየሱስከ (ብልዘቡል/ዲያብሎስ 

(ማቴ. 12፤22-30፤፤ማር.3፤20-27፡፡)

 14.ኢንኪ ለለዕ ኢየሱስ ዋንስተዋ ጋነን ኢንኪ ሒያውቶኮ አየዒይ ይነ፤ ጋነን አክ የውዔ ዋክተ ዓባስ ኪን ሒያውቲ ዋንስታናም ኤደዲሰ፤ ሕዝቢ ታይ ጉዳህ ጋደህ ይምድንቀ፡፡15.ጋሪጋሪ አጋንንት ያየዔም "አጋንንቲ ኃለቃህ ኪኒ ብልዘቡል ኪኒ" የን፡፡ 16.ጋሪ ለ ካ'ያፋታኖና ጉረኒህ ዓራንኮ ኢንኪ ቱማር /ምልክት/ ተን ያይባላዎ ኤሰረን፡፡17.ኢየሱስ ግን ተን ሐሳብ የደገህ ታህ አክየ፤ ኢንኪ ማንግሥት ሐዲመህ እሰእሰሀ ባድሲመቲያከ ያምጎሮጾወቲያ የከምኮም ቶይ ማንግሥት ያለየ፤አማም ባለህ ኢንኪ ዲክ /በተሰብ/ እሰእሰህ ባድሲመምኮ ራዳ /ያዖኖወ/፡፡ 18.አማይጉል ሰይጣን ማንግሥት እሰእሰህ ባድስማቲያከ ያምጎፆወቲያ የከምኮ አይናህ የህ ሪግ /ሲክ/ የህ ሶሎ ዺዓ? አቲን ለ ኡሱክ አጋንንት ያየዔም ብጌልዜቡሉ ኪኒ ዮካይክ ታኒን፡፡ 19.እስኪ አኑ አጋንንት ብዔልዜቡሉ አየዔህ ኤከምኮ ሲን ዳይሎ ኢያህ ያየዖና ኪኒ? አማይጉል ሲን ዳሎ ኡካ ሲናል አፍርደ ለ፡፡ 20.አማይጉል አኑ አጋንንቲ ለ መዔፉጊህ ኃላህ አየዔህ ኤከምኮ፤ ፉጊ ማንግሥት ሲኑላል ተመተም እደጋ፡፡ 21.ኢንኪ ኃይላለ ሒያውቲ ጦርቲ ኑዋይ ይብደህ እሲድክ ዳዉዳህ የከምኮ ካንብረት ሚያምውሪረ፡22.ያከካህ ካኮ ኃይላለ ሒያውቲ የመተህ አክሱበምኮ አካህ አምኤመመኒይ ይነ ጦርቲ ኑዋይ አክበያን፤ንብረት ኡምቢህ አክበኒሀ ሓዲሊማ፡፡ 23.ዮልህ አከዋቲ ኡምቢህ ዮያ ያምቀወመ፤ ዮልህ አከሄለዋየቲ  ያመብቲነ፡፡

ሩኩስ መንፈስ ሒያዋድ ጋኃህ ሳም  

         (ማቴ.12፤43-45፡፡)                              

24."ሩኩስ መንፈስ ሒያውኮ ያውዔጉል ኤድ ያዕሩፈ ቦታህ ዋጊዮህ ላየ ኤድአኔየ ዋይታ ካፊን ባዶል ኡምቢህ ያዞረ፤ ኤድ ያዕሩፈ ቦታ ዋያጉል ለ ኤድ ኢነ ኢኒድኪድ ጋሔህ አዳዎይ ያድሔ፡፡ 25.አማይጉል ጋኃጉል ይጽርየህ ዮምሶኖደወህ ገያ፡፡ 26.ታሃምኮ ላካል ታማምኮ ግድድ ኡማ አክ ማልሒና አጋንንት ይብደህ ያምተ፤ ባሶህ ኤድይነ ዓረድ ሳየህ ታማድ ማራ፤ ታማይ ሒያውቲህ ባክቶ ኩነታት ባሶኮ ጋደህ ግድድቲያ ታከ፡፡"

               ሐቂ /ደስታ/ ኒያት                         

27.ኢየሱስ ታሃም ዋንስተ ዋክተ ኢንኪ ኑማ ሕዝብ አዳኮ ኢሲ ድምጸ ዋዕሰህ ኮያ ዻልተህ ዾውሰ እና አይዳ ተምበረከቲያ ኪኒ ተድሔ፡፡ 28.ኢየሱስ ግን ተምበረከም መዔፉጊህ ቃል ቶበህ ሥራሓድ አስሳም ኪኒ አክየ፡፡

 የዮናስ ምልክት  

 (ማቴ.12፤38-42፡፡)

29. ማንጎ ሒያው ካኡላል የመቲንህ የከሄሊን ዋከተ ኢየሱስ ታህ አክየ፤ "ታይ ዳባኒ ሒያው አይድ ኡማም ኪኖኑ፤ ምልኪት ያብሎና ጉራን፤ ያከካህ ነቢይ ዮናስ ምልክትኮ በሓህ አኪ ምልኪት አካህ ምያምሖወ፡፡ 30.ነቢይ ዮናስ ነነዌ ካታማህ ምልኪት ኪይ ይነ ምባል፤ ታማምባሊህ ሒያውቲ ባዺ ታይ ዳባኒህ ሒያዋህ ምልኪት ያከ፡፡ 31.ደቡብ ንግሥቲ ፍርዲ ለለዕ ታይ ዳባኒ ሒያውሊህ ኡገተህ ተን አሞል አፍሪደ ለ፤ አይምህ እሲ ሰሎሞን ጠበብ ታቦ ዓለም ዳራትኮ ተመተህ ታነ፤ ያከካህ ሃይከ ሰለሞንኮ ያሰቲ ታል ያነ! 32.ታማምባሊህ ነነዌ ካታማ ሒያው ፍርዲ ለለዕ ታይ ዳባኒ ሒያውሊህ ኡጉተኒህ ተን አሞል አፍርደ ሎን፤ አይምህ ነነዌ ሒያው ዮናስ ስብከት ዮቢን ዋክተ ሲኒ ኃጢአታህ የምጸጸቲኒህ ንሰሐ ሳየን፤ ታከካህ ሀይከ ዮናስኮ ያሰት ታል ያነ!"

        ኢየሱሰ ብርሃን  /ኢፎይቲ/ ዳዓባል ይምህረ

33.ኢየሱስ ይቅጽለህ ታህ የ፤ እፎይታ እፍሠህ ኤድአመቡሉወ ዋ ቦታል ድፈሳቲ ሚያን፤ ወይም ዕንኪብ ኤድጋማቲ ቲይ ሚያነ፤ ናብህ ሒያው አዳህ ሳይቲያህ አካህ ያምባላዎ ናውሰኒህ መቅረዝክ አሞክ ተድፈሳን፡፡ 34.ሰውነት እፎይቲ ኢንቲ ኪኒ፤ኩኢንቲ ዓፍያት ለ ቲያ ተከምኮ ኩሱውነት ሙሉኡድ ኢፎህ የመገቲያ ያከ፤ ኩኢንቲ ግን ዳልኪና ተከምኮ ኩሰውነት ሙሉኡድ ድተ ያከ፡፡ 35.አማይጉል ኩያድ ያነ ኢፎቲ ዲተ ያከምኮ ሰሊት፡፡ 36.አማይጉል ኩሰውነት ኡምቢህ  ኢንኪ ድተ አለካህ ኢፎህ የመገቲያ የከምኮ ኩኡማና ዱሙቅ ኪኒ ኢፎህ ኮያህ ያጸበረቀምህ ዓይነት ያከ፡፡

 ፊሳውያንከ ሙሴ ሕጊ መማህራን ትምወቂሰ  

(ማቴ.23፤1-36፡፡ማር.12፤38-40፡፡)     

37.ኢየሱስ ታሃም ዋንስተ ዋክተ ኢንኪ ፈሪሳዊ ማዎህ ካይዕዲመ፤ ፈሪሳዊ ድኪድ ሳየህ ማዎ በቶ ማይዲል ዲፈ፡፡ 38.ኢየሱስ ማዎ በታሚህ ባሶል ጋባ ዓካዋየጉል ፈሪሳዊ ይምግርመ፡፡ 39.አማይጉል ማዳራ ኢየሱስ ታህ አክየ፤ አቲን ፈሪሳውያኖ ብርጺቆከ ሣሐናክ ኢሮጋዳ ታይጽሪኒህ ዓካልሳን፤ ሲናዳ ግን ቅያመከ ኡምነህ ተመገህ ታነ፡፡40.ኮ'ዱዲት ኢሮ የፍጥረ አምላክ አዳቲም ማፍጣሪና? 41.ሲን ብርጺቆከ ሲን ሳሕናል ታነም ዲካታታህ ኡሑዋ ፤ታማምህ ለካል ኡማን ጉዳይ ጺሪያም ሲናህ አከለ፡፡ 42.አቲን ፈሪሳውያኖ ዎዮ ኪቲን! አይምህ  ኢንኩላኮ እዝሙድከ ጸናአዳምኮ፤ እስሲ ዕንዳዳ ታክልኮ  አሥራት አየዕክ ታኒን፤ አክደፍራኮ ለ ሐቂ ፍርደከ ፉጎ ያክኅኒኒም ሓባክ ታኒን፤ ታሃም ሐብቶና ሲናል ማና፡፡

43.አቲን ፈሪሳውያኖ ሲነህ ሚና፤ አይሚህ ሙክራባድ ኪብረ ለ ወንበሪህ አሞል ዲፈያናም ኪሕንቲን፤ አማምባሊህ አዳባባይከ ዓዳጋ ቦታል ሒያው ኡምቢህ ጋባህ ሲናህ በቶና ጉርታን፡፡ 44.ሒያው አድገካህ አሞል አክያዲይን ምልክት አለዋ ማዓጋህ እግዲቲንጉል ሲነህ ሚና! 45.ሕግ መምህራንኮ ቲይ ኢየሱስክ "ኦ መምህሮ! ታሃም አይህ ኖያህ'ለ ዋትማክ ኡኮ"ታኒቶ አክየ፡፡

46.ኢየሱስ ታህ አክየ፤ "አቲን ሕጊ መምህራኖ ወዮ ይታብሎ ኪቲን! ሒያው አሞክ ዕሊስ ዑካ ሃይታን፤ አቲን ግን ዑካ ልፍዒ ኡካ ኤድማዻግ ታን፡፡ 47.ታማምባሊህ ሲናቦብ ትግዲፈ ነቢያቲህ ማዖግ ዓዻ ታስማዖና ሥራሕታም ኪቲንጉል ዎዮ ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡48.አማይጉል ሲን አቦብ ትግድፈ ነቢያቲህ ማዖግ ሥራሕተኒሚህ አቲን ኡማ ሥራሕህ ተን ተሐባበርቲከ መስከርቲ ኪቲን፡፡ 49.ታይ ምክንያታህ መዔፉጊህ ጠበብ ታህ ታድሔ፤ ነቢያትከ ሐዋርያት ተናድ ፋራክ አኒዮ፤ ጋሪጋሪ ራበለ፤ራዕተም አይሰደደ ሎን፡፡ 50.ዓለም ይምፍጥረምኮ ኤደዲሰህ ሐዽተ ነቢያት ቢሊህ ዳዓባል ታይ ዳባኒ ሒያው ፍርደህ ኤልሠርመሎን፡፡ 51.ሪግጽህ ሲናክ አይክ አኒዮ፤ አቤልኮ ኤደዲሰህ መስዋዕት ቦታከ በተ መቀደስ ፋናድ ራብተም ዘካርያስ ፋነህ፤ ሐዽተ ነቢያት ቢሎህ ታይ ዳባኒ ሒያው ፍርደህ ኤልኤሠርመ ሎን፡፡ 52."አቲን ሕጊ መምህራኖ ዎዮ! እድጋት እፈይ ኪን ቁልፈ ኪን ሐቂ ቁልፈ ትብዲን፤ ያከካህ አቲን ሲኒ ደግኃህ ኤድማሳይንቲን፤ ኤድ ሳይቶ ጉርታም ኤድሳያናም ደሳክ ታኒን፡፡ 53.ኢየሱስ ታማይ ቦታኮ ያዳዎ ኡጉተ ዋክተ ሙሴ ሕግ መምህራንከ ፈሪሳውያን አምቀወምክ ማንጎ ኤሰሮታት ካበ ኤድኢሳናም ኤደዲሰን፡፡54.ታሃም አበንም ዋኒህ ያጽማዶና ጉረንጉል ኪኒ፡፡

  ምዕራፍ 12

ኢየሱስ ፈሪሳውያን ግብዝነትኮ እጥንቅቃ የ

 (ማቴ. 10፤26-27)

1.ታማይ ዋክተ አይደሎ አስያሓታህ ሎይምታ ሒያው የከሄልን፤ ማንጋኮ ኡገተሚህ ሲነሲነህ ቲታ ዱፈዋክ ቲታድ አዕትይ ይኒን፤ ኢየሱስ ለ ባሶቱላል ኢሲ ተምሃሮክ ታሃም ያናም ኤደዲሰ፤ ፈሪሳውያን አራስኮ እጥንቂቃ፤ ታይ ተን ግብዝነትኮ ምሪሕ ኤያ ያናማህ ኪዮ፡፡ 2.አልፍምተም ፋክተካህ ማራዕታ፤ ሱዑተም አምድገካህ ማራዕታ፡፡ 3.አማይጉል ዲተድ ወንሲተንም ኡምቢህ እፎል ያማበ፤ አልፍመ ዓረክ አዳድ ሑሱክታህ አይትድ ዋንሲተንም ናሕስ አሞክ እፋህ ዋንስቲማ፡፡

 ኢያ ማይስቶና ኤዳም   

(ማቴ.10፤28-31፡፡)

4."ሲናክ ወለዲክ ታህ ሲናክ አይክ አኒዮ፤ ኃዶይታ ያግዲፈምኮ ፈር አክም ኢንኪም አብቶ ዺዔዋይታም ማማይሲቲና፡፡ 5.ያከካህ እያ ማይስቶና ኤዳም ሲናክ አይክ አኒዮ፤ታሃም ለ ይግዲፈም ሳራህ ጋሃናማድ ዒዶ ድዓ ፉጎ ኪኒ፤ ዮ! ካያ ዲቦህ ማይስታ ሲናክ አይክ አኒዮ፡6."ኮና ኪምብርቶ ታማና ሳንቲምህ አምብሒይ ማታነ? ተንኮ ኢንከቶ ኡካ መዔፉጊህ ነፍል ቢያይስምተቲያ ማታነ፡፡ 7.አቲን ሲን ደግኃህ ባቡድ ኡምቢህ ኡካ ሎይመህ ኪኒ፤ አማይጉል ማማይስቲና፤ አቲን ኡኮ ማንጎ ኪምቢሮኮ ታይሲን፡፡"

           ክርስቶስ ዳዓባል ያማስካሮና ኤዳ    

(ማቴ.10፤32-33፤12፤32፤10፤19-20)

8.ኢየሱስ ይቅጽለህ ታህ የ፤አዕሩፈካህ ሒያው ነፍል ዮህ ያምስኪረቲያህ አኑ ለ መዔፉጊህ መላክቲህ ነፍል አካህ አምስክረ ልዮ ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡ 9.ሒያው ነፊል ይያክኅደቲያ ኡኑለ ለ ፉጊ ማላይካህ ነፍል ካ'አክኂደ ሊዮ፡፡ 10.ሒያውቲ ባዺህ አሞል ዋቶ ቃል ዋንስታቲይ  ይኔምኮ ካበደል ኤልሓ ባን፤ መንፈስ ቁዱስ አሞል ዋቶ ቃል ዋንስታቲ ይኔምኮ ግን ካበደል ኤል ማራዓ፡፡ 11."ሒያው እስሲ ሙክራባህ ሲን በያንጉል፤ ገዛእቲከ ሥልጣን ባዕልቲ ነፍል ፍርደህ ካብ ሲን ኢሳንጉል "አይም አይምልሰሊኖ? አይናህ ነህ ዋንስተሊኖ?" ተኒህ ማምጻናቂና፡፡ 12.ማለት ዋንስቶና ሲናህ አዳም ታማይ ሳዓታህ መንፈስ ቅዱስ  ሲናክ ኢየለ፡፡" 

           ሀብታም ኪን ሒያውቲ ኡፈዋይ 

 13.ሕዝቢ አዳኮ ኢንኪ ሒያውቲ "ኦ መምህሮ! ናአባ ንያውረሰ ሪስተ ዮህ ኃድሎክ ያዓሳያ ይ'ሳዓላክ ዮህኤይ" አክየ፡፡14.ኢየሱስ ግን "ኮ'ሒያውቶ፤ ሲን ፋናድ ፈራዲ ኤክህ ርሰተ ኃድሎ ኢይ ይረዲሰ?" የህ ኤልደሄ፡፡ 15.ይቅጽለህ ኡማንቲያክ ታህ አክየ፤ "ሒያውቲ ሕይወት ሀብቲ ማንጋህ ማኪ፤ አይምቡሳ ያምንዝዕንምከ ያምሆጎጎይምኮ እጥንቅቃ፡፡ 16.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ታይ ምሳለህ ታህ የህ አክየድኄ፤ማሐራስ /ኅረሳ/ ማንጎ እላው አካህ ዮሖወ ኢንኪ ሀብታም ኪን ሒያውቲ ይነ፡፡17.ኡሱክ ሐሳባህ፤ ታህዶለ እላው ኤድአስከሄለ ቦታ ማልዮጉል አይናህ አቦ? አይክ አሕስቢይ ይነ፡፡ 18.ታህ የ፤ አባም ታሃም ኪኒ፤ ኢኒ ማካዚኒት ኡምቢህ ዕደህ አኪ ናባ ማካዚኖ ሥራሔ ሊዮ፤ ታማድ ኢኒ እላውከ ኢኒ ንብረት ኡምቢህ ኤሰከሄለህ ማካዚኖድ ሃየ ሊዮ፡፡ 19.ታማምኮ ላካል ኢኒ ዸግኃክ፤ ሀይከ ማንጎ ኢግዲቲህ ኩዲዓ ማንጎ ሀብቲ ያነ፤ አማጉል ዔረፍቲ አብታይ ኤምዘነገዕ፤ በት ኡዑብ፤ኒያት! አክ ኢየ ሊዮ የ፡፡ 20.መዔፉጊ ግን ኮ'ኡፉወማሊ! ካባር ታይ ኩ'ናፍሰ ኮኮ በየሎን፤ አማይጉል ታይ ተስከሄለ ሀብቲ ኡምቢህ ኢያህ አከለ? አክየ፡፡ 21.እሰህ ባ'ዾት አሞል ሀብተ ያስከ ሄለቲ፤ መዔፉጊህ ነፍል ለ  ዲካ ኪን ሒያውቲ ታማም ባሊህ ያከ፡፡

እምነት መዔፉጊህ አሞል አባናም

(ማቴ.6፤25-34፡፡)           

22.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ኢሲ ተምሃሮከ ታህ አክየ፤አይም በተልኖ? አይም ሳሪተልኖ? ኤክ ናብራ ዳዓባል ማምጻናቂና ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡ 23.አይምህ ምግበኮ ሕይወት፤ ሳረናኮ ሰውነት ያይሰ፡፡ 24.እሰቲ ካኮ ኡቡላ፤እሲን ምያሪን፤ ወይም ምያዕይን፤እላው ኤድያስከሄሊን ቦታ ወይም ማዕካን ማሎን፤ያኮይ እካህ ፉጊ ተን ያምግበ፤አተንማ ኪምቢሮኮ ታይሰም ኡኮ ክቲን፡፡ 25.እስክ  ሲንኮ ይሕስበህከ ይምጽንቀህ ዕድመደ ኢንኪ ለለዕ ኦሶ ድዓቲ አቲያ ኪኒ? 26.አማይጉል ታይ ዕንዳ ጉዳይ ኡካ አብቶ ዲዔ ዋይታም ኪትንሃኒህ አይምህ አክ ነገርህ አምጽንቂክ ታኒን? 27.ባራኪ ዒቦባታት አይናህ የኒህ ዓራናም እስኪ ኡቡላየ፤እሲን ሥራሐህ ማኃዋላን፣ ምያፍትሊን፤ያከካ ሰለሞን ኡካ ታማይ ኡምብሂያህ ኪብረኮ ተን ኢንከቲዳ ታህዳ ዓዳመዔ ሳረና ማሳሪትና፡፡ 28.እስቲ ፉጊ ካፋ ቱምቡሉወህ በራ ጊራክ አዳድ ራዳ ባራኪ ሐሳር ታህ ኢሰህ ዓዻ የስመዔምኮ ፤አቲን  እምነት ታስጉዱሊኒም፤ ሲናማ አይናህ የህ ያይሰ ዕለህ ሲንማሀይስሳ? 29.አማይጉል አይም በተልኖ? አይም አዑበልኖ? አይክ ሐሳባህ ማምጻናቂና፡፡ 30.ታሃም ገዮና ታይ ዓለምህ ሒያው ኤልያምጽኒቂን፤ ሲናህ ግን ታሃም ኡምቢህ ሲንጉርሱሳም ዓራንቲ ሲን አባ ያ'ድገክ፡፡ 31.ያይሰ ፉጊ ማንግሥት ዋጊያ፡፡ ሲን ጉርሱሳ ጉዳያት ኡምቢህ ሲናህ ኦሰለ፡፡

ባዶል ሀብተ ያስካሀሎና መዳም 

(ማቴ.6፤19-21፡፡)

32.አቲን ዕንዳ ዱየ ኪን ይወገኖ ማማይስቲና፤ አይምህ ዓራንቲ ሲን  አባ ማንግሥት ሲናህ ያኃዎ ይፍቅደ፡፡ 33.ሊቲንም ኡምቢህ ኢብሓይ ማል ድካታታህ ኡሑዋ፤ አምዔለዋ ማል ቦርሳድ ኦይሶኖዶዋይ ሲን ማል ባዸዻይቲ ኤደማደዋድ፤ ብልዒ ለ ኤድበተዋርከድ ኢንኪጉል ኤድባክተዋ ቦታድ፤ ማንግሥተ ሰማያድ ዲፈሳ፡፡34.አይምህ ሲን ማል ኤድያነ ቦታድ ሲን አፍዓዶ ታማድ ታነ፡፡  

                አገልጋሊ ትግሃት                   

35.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ ኡዱዺህ ኢክቲያይ ኡማንጉል ሥራሐህ ኦምሶኖዶዋ፤ ሲን እፎይቲ ቦላቲያ ያኮይ፡፡ 36.ታይ ዓይዳህ ተን ማዳሪ ማርዓ ዲኮ ጋኃም ኢላልታ አገልገልቲህ እምጊዳ፤ እሲን ተን ማዳሪ ዲንገቲህ የመተህ ማዕዶ ያኩኅኩኄ ዋክተ አፍተኒህ ፋኮና ተምሶኖዶወም  ኪኖን፡፡ 37.ቶይ ማዳሪ ዲንገቲህ ያመተ ዋክተ ትንቂሔህ ዻዉዻክ ገይምታ አገልገልቲ አይዳ ቲመስጊንም ኪኖኑ!ሐቀህ ሲናክ አይክ አኒዮ፤ኡሱክ ኡዹዺህ ይክቴህ ማይድል ተን ዲፈሳ፤ አይነበበርክ ተን ያስግልግለ፡፡ 38.ተን ማዳሪ ባር ወይም ባርቲዓዻኮ ላከል ያመተ ዋክተ ትንቅኄህ እላላክ ጋያ አገልገልቲ ትምስጊነም ኪኖን! 39.ለል ታሃም እድጋ፤ ሒያውቲ ባዸዻይቲ ያምተ ሳዓት ባድሰህ ያ'ዽገም ያ'ከዶ ባዸዻይቲ ካዲኪድ ፎተህ ሳህ ሓበ ማዻዺና፡፡40.ሒያወቲ ባዺ አሕሰበ ዋይተን ሳዓት ዲንገቲህ ያምተለ፤ አማይጉል አቲን ኦምሶኖዶዋይ እላላ፡፡

መዔቲያከ ኡማ አገልጋልህ ምሳለ  
(ማቴ.24፤45-51፡፡)

      41.ጴጥሮስ ለ ኦ'ይማዳራ! ታይ ምሳለህ ዋንሰታም ኖያህ ኪኒ? ወይስ ኡማንቲያህ ኪኒ? የህ ኢየሱስ ኤሰረ፡፡ 42.ማዳሪ ኢየሱስ ለ ታህ የህ ይመልሰ፤ እስኪ ካቤተሰብ ደምቢህ ያ'ስኃዳሮከ ካ'አገልገልቲህ ምግበ ዋክተህ አካህ ያኃዎ ማዳሪ ረድሰ ኡሙን ብልኄ ኪን መጋቢ አቲያ ኪኒ? ማዳሪ ኤልየደርከ'ኮ ጋኃጉል ሊኪዕ ትምዝዘምሊህ አፍጽምክ ገይማ አገልጋይ አይዳ ይምስግነቲያ ኪኒ! 44.በኡነት ሲናክ አይክ አኒዮ፤ ማዳሪ ታማይ አገልጋይ ኢሲ ንብረቲህ ኡምብሂያህ ኃላፊ አባህ ካ'ረዲሳ፡፡ 45.ያከካህ ቶይ አገልጋይ ይማዳሪ ደህ ሚያምተ፤ ዓያየ ለ ያን ሐሳባህ በታከ አዑብክ አስክሪከ፤ ላበቶከ ሳዮት አገልገለት ሳባዓናም ኤዸዲሳ፡፡ 46.ያኮይእካህ ማዳሪ አምሕሲበዋየ ለለዕከ ሳዓት ደንገቲህ ያምተ፤ አገልጋል ለ ኃይላህ ያቅጺዔ፤ ካዕዲል ለ ታውስልተምሊህ ያከካህ አባ፡፡ 47."ማዳሪ ፍቃድ አዽጊህ አምሶኖዶወ ዋየቲ፤ ወይም ማዳሪ ትእዛዝ አፍጺመዋየ ዓስበንቲ ጋዳህ ያምቅጽዔ፡፡48.ያከካህ ማደሪ ፍቃድ ሶዳህ  ቅጽዓት ባህሲሳ ጉዳይ አበህ ገይማጉል ቅጽዓት አካህ ያቅልለ፤ አይምህ ማንጎም አካህ ቶምኆወ ሒያውቶህ፤ማንጎም አክ ጉሩቱምታ፤ማንጎ ኃደራ አካህ ተምኄወ ሒያውቶኮ ማንጎም አክ ኢላላምታ"፡፡

            ኡማን ጉዳይ ሐበኒህ ኢየሱስ ያክትልኒም      (ማቴ.10፤34-36፡፡)

   49.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ "ሃይክዮ አኑ ባዾት አሞል ጊራ ባሄህ አኒዮ፤ ዸህ ዮህ ያምቀጸጸለዶ አክኅነ ዻደ! 50.ነገር ግን ኡኑ አካህ አምጥምቀ መከራ ጥምቀት ሊዮ፤ ኡሱክ ያምፍጽመም ፋናህ ዕረፍቲ ማሊዮ፡፡ 51.ኡኑ ባዾ ታሞል ሳላም ባሄም ታካሊን? አኑ ባ'ሄም ባዽሳ ኪኒካህ ሳላም ማኪ፤ ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡ 52.ካዶኮ ኤዸዲሰኒህ ኢንኪ ዲኪህ /  በተሰብህ/ ፋናድ ያኒን ኮና ሒያውቲ ባዽሲመ ሎን፤ አዶሕ ላማይቲ አሞል፤ ላማይ አዶሕት አሞል ኡጉተኒህ አንገዔ ሎን፡፡ አባ ባዺ አሞል፤ ባዻ` አባ ታሞል፤ ኢና ባዻ`ታሞል፤ባዻ` ኢና ታሞል፤ባሎ ዕብናት አሞል፤ ዕብና ባሎት አሞል ናዓቦህ ኡጉተኒህ ባዽሲመ ሎን፡፡ 
                  ዋክቲ ኩነተታት ያድግንም  

                             (ማቴ.16፤2-3፡፡)

54.ለል ኢየሱስ ሕዝበክ ታህ አክየ፤"ዳሩር አይሮዱማ ቱላኮ አውዕህ ታብሊንጉል አማይጉልካህ ሀይከ ካፋ ሮብ ራደለ" ታድኂን፤ ርግጺህ ለ ራዳ፡፡55.ታማምባሊህ ሓሐይቲ ደቡብ ኡላኮ ሳባዓጉል ካፋ ላዕና አከለ፤ታድኂን፤ ርግጺህ ያከ፡፡ 56.አቲን ኮ'ጉቡዛቶ ባዾከ ዓረንቲ ቢሶ ታብልኒህ ታኮኪናም ታዸግን፤ ታጉል ታል ካፊዳባናህ ታክም ማታዽጊን?

ኢሲ ጉዳይህ ባዕላሊህ ታምሰመመዔም 

(ማቴ.5፤25- 26፡፡)

57.ኢየሱስ ይቅጽለህ ታህ የ፤ አማይጉል አቲን ሲነህ ትክኪለይና ኪን ሐቂ ጉዳይ ተደግኒህ ማታፍሪዲኒ? 58.ኩጉዳይህ ባዕሊ ይክስሰህ ፈርዲ ዓረህ /ቤትህ/ ኩበያ ዋክተ ገና አራሐል ታነሃኒህ ኢሲ ጉዳይህ ባዕላሊህ ታምሳማማዖ ኢጽዒር፤ አማም አከዋይተምኮ ኡሱክ ዳኒያ ዻጋህ ሂርገህ ኩበያ፤ ዳኒያ ለ ፖሊስህ ቲላሰህ ኩያኀየ፤ ፖሊስ ለ ማዹዋድ ኩሳይሳ፡፡ 59.ኢሲ ሞቆይጾ ኡምቢህ ባክተህ አውዔካህ ማዹዋኮ ታውዖ ማዽዕታም ኮካይክ አኒዮ።                                                                      ምዕራፍ 13   

            ንስሐ ሳየ ዋየቲ ኡምቢህ ያለየ            1.ታማይ ዋክተ ሒያው ኢየሱሱድ የመትኒህ ገሊላ ሒያው መዔፉጊህ መሥዋዕት አስቅርቢህ ጵላጦስ ተን ይግደፈ፤ ተን ቢሊ ተን መሥዋዕትሊህ የምደበለቀ የኒህ አካህ ዋሪሰን፡፡ 2.ኢየሱስ ታህ የህ ኤልደሄየ ፣እስኪ ታይ ገሊላ ሒያው ታይ ኡምብሂያ  ልይዪ ተን ማደም፤ አክ ገሊላ ሒያውኮ ኡምቢህ ጋዳህ ለ ኃጢአተይናታት ኪይ ይንንጉል ታካሊን? 3.ማለ፤ ሲኒ ኃጢአታህ ተምጸጸቲኒህ ንስሐ ሳየ ዋይተኒምኮ አቲን ለ ተና  ባሊህ አለየ ሊቲን ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡ 4.ሰሊሆሙል ማንዳቅ ኤል ራደህ ራብተ ባሐራምከ ታማን ሒያውቲያህ ዳዓባል አይም ታሕስቢን? እሲን ኢየሩሳሌምል ማራይ ቲነ ሒያው ኡምቢህ ኢያኮ ግድድ ኃጢአተናታት ኪይንኒም ታካሊን? 5.ማለ፤ሲኒ ኃጢአታህ ትምጽጽተህ ንስሐ ሳየ ዋይተኒምኮ ተናባሊህ ለ አለየ ሊቲን ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡

          ፍሮወ  ዋይታ ባላሶ ሐዳ ምሳለ

6.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ታይ ምሳለ አክየ፤ ኢንኪ ሒያውቲ ካታክሊህ አዳድ ትምቲክለ ኢንኪ ባላሶ ሐዳ ቲነ፤ ተኮ ባላሲ ፍረ ገልዮ የህ የደጉል ኢንኪም ኤድ ገየካህ ራዔ፡፡7.አማይጉል ታክል ዋና ሀይከ ታይ ባላሲ ሐዻኮ ፍረ ገልዮ ኤድኄህ አዶሕ እግዳ ሙሉእ ጋኃንጋሄ፤ ግን ምንም ፍረ ኤድማገኒዮ፤ ካዶ ተእግሪዕ፤ አይምህ አታክልት ቦታ ካንቶህ ትብደህ ባዾ አይቦሎሶዊይ ታነ? አክየ፡፡ 8ታክሊ ባዕሊ ግን ታህ የህ ኤልደሄየ፤ ይማዳራ! እስኪ ታይ እግዳህ ለ ሓብ፤ አካባቢ እኩትኩተህ ማዳበሪያ ኤድሃየልዮ፤ 9.ያምተ እግዳ ፍረ ቶኆወምኮ መዔም ኪኒ፤ አማም አከዋይተምኮ ግን አግርዔ ሊቶ፡፡"       

 ኢየሱስ እንከ ጎባጥ ክን ኑማ ሳንባት ለለዕ ኡሩሰ 

10.ኢየሱስ ሳንባት ለለዕ ሙክራባድ አይምህር ይነ፡፡ 11.ታማል ባሐራምከ ታማን እግድቲያኮ ኤደደሰህ ሩኩስ መንፈስ ጉዱሰ እንክ ሳይጉደይታ ትነ፤ እስ ድዶድ አክ ጉዱተህ ሪጋ ያናም ሡሩህ ድዓይ ማና፡፡ 12.ኢየሱስ ዩብለጉል ተደዔህ ተኑማ እስ ዱረኮ ኡር /እምፍውስ/ አክየ፡፡ 13.እስ ጋባ ህ ይድህስሰ፤ አማይጉልካህ ቀጥ ተህ ሶልተ፤ ፉጎ ትይምስግነ፡፡ 14.ኢየሱስ ሳንባት ለለዕ ኡሩሰርከህ ሙክራብ ኃለቃ ዩቁጡዔህ ለግድና ታዳድ ሥራሕ ኤልሠራሐን  ልሓ ለለዕ ያነ፤ታይ ለለዓታል አምትክ እምፍውሳ፤ ሳንባት ለለዕ ግን ምያከ የህ ዋንስተ፡፡  

 15.ማዳሪ ኢየሱስ ታህ የህ ኤልደሄየ፤ኮ'ጉቡዛት! ሲንኮ ጋሪጋሪ ሳንባት ለለዕ አዉር ኤድአልፊመርከኮ የየዔህ ወይም አኮሎይቲ አክ ዩምዱወ ርከኮ ይንኁወህ ላየ ኤድያዑበ ቦታህ በያይ ሚያነ? 16.ሀይከ አብርሃም ዳራ ኪን ታይ ሳይጉደይታ ባሓራምከ ታማን እግድቲያ ሙሉእ ሰጣናህ ቱምዹወህ አምሰቀክ ማርተህ ታነ፤ ይቦል ኢሲ ቱምዹወህ አካህ ታምሰቀየ ዱረኮ ሳንባት ለለዕ ያንሑዊኒም አካህ መዳ? 17.ታይ ዋኒህ ኢየሱስ ተምቀወመም ኡምቢህ ተን ሖላሰ፤ ሕዝቢ ግን ኢየሱስ አበ ደንቀ ኪን ነገርህ ኡምቢሂያህ ኒያተን፡፡

 ሰናፍጭ ዳሪህ ምሳለ  

(ማቴ.13፤31-32፡፡ማር.4፤30-32፡፡)  

18.ኢየሱስ ታህ የ፤ መዔፉጊህ ማንግሥት አይምህ ምሳለህ ታምቡሉወ? ወይም አይምሊህ ያመዘዘነ /አይነጸጸ/?19.ኢንኪ ሒያውቲ ኢሲ ታክልትህ አዳድ ይድሬየ ሳናፍጽ ዳራህ እጊዳ፤ኢሲ ታነበህ ኃዻቲዳ ታከ፤ ኪምቢሮ ኃኮኩክ አሞክ ዓረ አክ ሥራሕታ፡፡

አራስ /መብኮዕ/ ምሳለ  

(ማቴ.13፤33)            

20.ኢየሱስ ጋባዔህ ታህ አክየ፤ "መዔፉጊህ ማንግሥት አይምህ ምሳለህ አይነጸጸረ? 21.ፉጊ ማንግሥት ኢንኪ ኑማ ቡኩዕ ሙሉኡድ ያብካዖ አዶሓ  ሚሰ ኃርዲያህ አዳድ ሃይተ አራሳህ እግዳ፡፡"

ሔዊን አራሕ 

(ማቴ.7፤13-14፤21-23፡፡)

22.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ኢየሩሳሌም አድይ ያነሃኒህ፤ካታማከ ገጠርል አይምህሪክ ትላይ ይነ፡፡ 23.ታማይ ዋክተ ኢንኪ ሒያውቲ "ኦ'ይማዳራ! ታደኅነም ዳጎ ሒያው ክኖኑ?"የህ  ካኤሠረ፡፡ ኢየሱስ ታህ የህ ይምልሰ፡፡ 24.ሔዊን እፈይኮ ሳይቶና እጽዒራ፤ታማይ እፈይኮ ሳይቶ ጉርታም ማንጎም ኪኖን፤ ያከካህ ሳዎና ማዽዓን ስናክ አይክ አኒዮ፡፡ 25.ዓሪ ባዕል ኡጉተህ እፈይ አልፋ፤አቲን ኢሮል ሶልተኒህ አኩሕኩሒክ ኦ'ንማዳራ! ያዓሳያ ኖህ ፋክ! ያናም አደዲሰ ሊቲን፤ ኡሱክ አርከኮ ተመትኒም ሲን ማድገ! የህ ኤልደሄለ፡፡ 26.ታማይ ዋክተ አቲን ኮሊህ ኢንኮህ ጋሕነህ በነ፤ ኢንኮህ ኖዖበ፤ንአዳባባል ቲይምሂረኮ! አክ ኢየልቲን፡፡ 27.ኮዓመፀናታቶ ኡምቢክ ዮኮ ሚርሕ ኤያ! ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡ 28.አብርሃም፤ ይስሐቅ፤ ያዕቆብ ነቢያት ኡምቢህ ፉጊ ማንግሥቲህ ነፍል አብለ ሊቲን፡፡ 29.አቲን ግን ኢሮል ራደኒህ ራዕታንጉል ደሮከ ኢኮክቲ አርባዖ ሲናክ አከለ፡፡29.ማንጎ ሒያው አይሮማሐከ አይሮዱማኮ፥ ሰሜንከ ደቡብኮ አምተሎን፤ መዔፉጊህ ማንግሥቲህ ማይደል ዲፈሎን፡፡ 30.አማይጉል ሳራቲም ቦሶቲም አከሎን ባሶቲም ለ ሳራቲም አከሎን፡፡"

 ኢየሱስ ኢየሩሳለም ይውቅሰ 
(ማቴ.23፤37-39)

 31.ታማይ ዋክተ ውልውል ፈሪሳውያን ኢየሱሱድ ካብ የነህ "ሄሮድስ ኩ'ያግዳፎ ጉራክ ያነክ ታርከኮ ኤወዓይ አክ ቦታህ አዱይ" አክየን፡፡ 32.ኢየሱስ ግን ታህ አክየ፤ አዱዋይ ቶይ ዋካሪክ 'ከፋከ በራ አጋንቲ አክ አየዔ ሊዮ፤ ዳላኪን ኡረሰ ሊዮ፤ማዳሕ ለለዕ እኒሥራሕ ባከልዮ' የደኄ አከያ፡፡33.ያኮይ እካህ ካፋከ በራ በ'ሐ ኢየሩሳሌም ኡላል አቃጻሎ ዮልታነ፤ አይምህ ነቢይ ኢየሩሳሌምኮ በኃል አኪ ቦታል ራቦ መዳ፡፡ 34.ኢየሩሳሌሞ! ኢየሩሳሌሞ!አቱ ነቢያት ታግድፈ፤ ኮያድ ፋሪምተ መላእክት ዻይቲህ ታድብድበ፤ ዾርሆ ጻጹት ጋለድ ታስከሄለም ባሊህ፤ አኑ ለ አይዶለ ዋክተ ኩዻይሎ አስካሃሎ ጉረ፤አቲን ግን ማኖ ዮክተን፡፡ 35.አማይጉል ሲንዲክ ዖና የከህ ራዔለ፤አትን መዔፉጊ ምጋዓህ ያምተቲ የመበረከቲያ ኪኒ ታናም ፋናህ ኢንኪጉል ያብለ ማልቲን ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡

        ምዕራፍ14
                             

ኢየሱስ ማላምኖህ ኢንኪ ዳልኪና ሳንባት ለለዕ ኡሩሰ 

1.ሳንባት ለለዕ ኢየሱስ ፈሪሳውያንኮ ኢንከቲ ድኪድ ማዎ በቶ ሳየ፤ ፈሪሳውያን ኡሱክ አባም ያብሎና ይቱኩሪንህ አይደለለዕ ይኒን፡፡ 2.ታማይ ዋክተ  ሙሉእ አካል /ሰውነት/ አክ ዱዱበ ኢንኪ ሕያውቲ ኢየሱስ ነፍል ይነ፡፡ 3.ኢየሱስ ለ ሙሴ ሕጊህ መምህራንከ ፈሪሳውያናክ "ሳንባት ለለዕ ኡሩሳናም /ያፍውስንም/ ሕገህ ይምፍቅደ፤ ወይስ ማምፋቃድና?" የህ ተን ኤሠረ፡፡ እሲን ግን ምንም መልስ ኤል አይምለሰካህ ቲባ የን፤ ኢየሱስ ላሑተ ሒያውቶ ይብደህ ኡረሰህ የሰነበተ፡፡ 5.ይቅጽለህ ኢየሱስ ሲንኮ ሳንባት ለለዕ ባዺ ወይም አዉር ጉድጋዳድ/ሁጉሙ/ አዳድ ራዳጉል አማይጉልካህ አየዔ ዋቲ አቲያ ኪኒ? የህ ተን ኤሠረ፡፡ 6.እሲን ኢንኪ መልስ ያኃዎና መድዒኖን፡፡

              ትኅትናከ አስታናጋድ ዳዓባል

7.ኢየሱስ ግብዛህ ደዕምምተ ሒያው ናውተ ቦታ ያባዶና አሞኮምህ ዩብለ፤አማይጉል ታይ ምሳለ አክየ፡፡ 8.ኢንኪ ሒያውቲ ማርዓ ድግሲህ ኩደዓጉል ቶሞኮመህ ናወተ ቦታክ ማድፈይን፤ ምናልባት ኮኮ ክብረለ ሒያውቲ ደዕምመህ ያኮ ድዕማም፤ አማይጉል ላምሲና ይዕዲመ ሒያውቲ፤ ኮያድ የመተህ ታይ ቦታ ታይ ሒያውቶህ ሓብ ኮክ'ያ፡፡9.ታማይ ዋክተ ናባ ሖላህ ላተ ቦታል ኡብተህ ውርደቲህ ደፋይታ፡፡ 10.ነገር ግን ግብዛህ ደዕምምታጉል ላተ ቦታል ዲፈይ፤ ታማይ ዋክተ ኩደዔ ሒያውቲ የመተህ ይካኃንቶሊ! ናውተ ባታል ኤወዓይ ዲፈይ ኮክያ፤ ታማይጉል አክ ዑዱማቲህ ነፍል ክብረ ገልቶ፡፡ 11.አይምህ ኢሲ ደግኃ ናውሳቲ ኡምቢህ ላት ያ፤ ኢሲ ደግኃ ላት ኢሳቲ ግን ናውያ፡፡12.ኢየሱስ ይዕድመ ሒያውቶክ ለ ታህ አክየ፤ ማዎህ ወይም ድራር ግብዛ አብታ ዋክተ ሲኒ ልካሕ ሲኒ ተራህ ዮህ ደሄሎን ተደሔህ ተስፋ አብተህ ኢሲ ካኃንቶሊት፣ ኢሲ ሳዖል፤ኢሲ በተሰብ፤ ሀብተለም፤ ኁጋ፤ ማደዒን፡፡ 13. ነገር ግን ድግስ አብታ ዋክተ፡ ዲካታት፤ አካል ብያክለም፤ ስባ ኪናም፤ እንቲትኮ አብለ ዋይታም፤ ጥራህ ደዕ፡፡ 14.ታሃም አብታጉል እሲን ሲኒ ሊሞ ያክፋሎና ማድዓንጉል አምስግነ ሊቶ፡፡ ጻድቃን ኡግታቶ /ትንሣኤህ/ ዋክተ ፉጊ ኮህ አክፈለለ፡፡"

ናባ ግብዛህ ምሳለ 

(ማቴ.22፤1-10፡፡)

15.ማይድል ድፈይተህ ትነምኮ ቲይ ኢየሱስ ዋንስተም  ዮበህ፤ ፉጊ ማንግሥትህ ማይድል ዲፈዮ ዲዓቲ አይዳ ይምዕድለቲያ ኪኒ!" የድሔ፡፡16.ኢየሱስ ግን ታህ አክየ፤ "ኢንኪ ሒያውቲ ናባ ግብዛህ ዲራራህ ዮይምሶኖዶወህ ማንጎ ሒያው ደዔ፡፡ 17.ግብዛ ሳዓት ማደ ዋክተ ሀይክ ኡማን ጉዳይ ዮምሶኖዶወክ ግብዛህ አማ! የድሔ አክዮዋ ዓዳሚ አገልገልቲ ደዖ ሕያዋድ ፋረ፡፡ 18.ያከካህ ሲነሲነህ  ዑዱማት ዕድመኮ ራዖና ምክንያድ ያፍጣሮና ኤደድሰን፤ ቲይ መረት ዳመህ አነጉል ኤደህ አብሎ ዮልታነ፤ አማይጉል አማቶ ማድዓክ ይቅረታ፡፡ 19.አካቲ ኮና ጽምደ፤ አዉራቲያ ዳመህ አነጉል ተና አዓካኖ ዮልታነ፤ አማይጉል አማቶ ማድዓክ ይቀረታ ዮሃብ አክየ፡፡ 20.ለል አከቲ ኑማ ኦርብሰህ ማርዓየ ኪዮጉል አማቶ ማድዓ አክየ፡፡ 21.ግለዋይቲ ድኪህ ጋኄህ ታሃም ኡምቢህ ማዳራክ የደሔ፤ ድክቲ ባዕሊ ይቁጡዔህ ጋባላዓይ ካታማት አራሑክ  ሐኮክቲ አሮኁል አዱይ፤ ድካታት፤ ዕዉራት፤ አካጎዶሎታት፤ ሐንካሳት ደዓይ ታህ ዮህ ባህ አክየ፡፡ 22.አገልጋይ ጋኄህ የመተህ ማደራክ ኦ'ይማደራ! ሀይከ ይትእዝዘም ኡምቢህ እፍጽመህ አኒዮ፤ ያኮይእካህ ትርፈ ኪን ቦታ ታነ አክየ፡፡ 23.አማይጉል ዓሪባዕሊ አገልጋክ ታህ አክየ፤ ይዲክ ያማጎክ ገጠር ኡላል በታ ጎደናታትከ ኡማን አሮሕል አዱዋይ አክማሪ ያማቶ አብ፡፡ 24. ታማይ ደዕምምተ ሒያውኮ ቲይ ኡካ ይድግሥ ማዳዓማ የድ'ኄ ሲናካይክ አኒዮ፡፡

ኢየሱስ ያካታሎና መሥዋዕትነት ጉርሱሳ 

(ማቴ.10፤37-38፤)

25.ማንጎ ሕIያው ኢየሱስልህ እንኮህ አድይ ይኒን፤ ኡሱከ ተናድ ኡፍኩና የህ ታህ አክየ፡፡ 26. ዩላል የሚተቲ ኡምቢህ አባከ እና፤ ኑማከ ባዻ፤ ሳዖልከ  ሳዓልቲት፤ ኢሲ ድግኃህ ሕይወቲ ኡካ ዮያኮ አጋናል ክኅንቲያ የከምኮ ይተምሃራይ ያኮ ማድዓ፡፡ 27.ኢሲ ማስቃል ይይኩዔህ ያክቲለ ዋየቲ ይተምሃራይ ያኮ ማድዓ፡፡ 28.ሲንኮ ቲይ ማንዳቅ /ሕንጻ/ ሥራሖ ጉራጉል፤ ሥራሕ አካህ ያፋጻሞ አይዶለ ማል ካጉርሱሳም ባሶል ዲፈህ ያኅስበ፡፡ 29.መሠረት ይሥሪተህ ያፋጻሞ ታነም የከምኮ ግን ሠረቲል ራዔ ዲክ ታብለም ኡምቢህ ኤደዲሰህ ያፈጻሞ ታነ ያናህ ኤድዋንስታን፡፡ 30.ሀይከ ታይ ሒያውቲ ዲክ ሠራኆ ኤደዲሰህ ባኮ ማድዕና አይክ ኤል ያለገጺን፡፡ 31.ወይም ታማና ሲሕ ወደተሀደርእያ ለ ኢንኪ ኑጉሥ ላማታና ሲሕቲያ ወተሀደርኮ ይስክቲተ ቲያሊህ ኤድያምተ አኪ ኑጉሥልህ ያምዋጋኦ ጉራጉል፤ ባሶል ናዓብቶሊት ያምካላካሎ /ያምቃዋሞ/ ዺዓም ማዺዓም ዲፈህ ያምክረ፡፡ 32.ዺዔዋም የከምኮ ግን ካሙዶ ያምተ ኑጉሥድ ገና ደ'ዲል ያነሃኒህ ታይ ኑጉሡድ ሳላም ፋሮይቲት ፋረህ ዋጋረ ኤሰራ፡፡33.ታማምባልህ ሲንኮ ለም ኡምቢህ ኀበዋየ አኪናን ሒያውቲ ይተምሃራይ ያኮ ማድዓ፡፡

አጥቂመ ዋይታ ሙልሑ 

(ማቴ.5፤13፤ማር.9፤50)

34.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ ሙልሑ ዋግዔ ኪኒ፤ ሙልሑ ኢሲ ዳዓሞ ኀብታጉል ግን አይምህ ዳዓም ያምዔኒ? 35.ታይ ዓይነትህ ሙልሑ ማሕራስ ባዾህ ያኮይ ዱክዔህ ማታጥቂመም ኢዳህ ቶህ የየዕንህ ዕዳን፡፡ አማይጉል ታበ አይቲ ለቲ ያቦይ፡፡

ምዕራፍ15
    ተለየህ ገይምተ ዕዶይታ 

(ማቴ.18፤12-14)

1.ግብረ ታግርዔምከ ኃጢአተናትት ኡምቢህ ካምህሮ ያቦና የከሄልኒህ ኢየሱስ ኡላል የመቲኒህ ይኒን፡፡ 2.ፈሪሳውያንከ ሙሴ ሕጊህ መምህራን ግን ታሃም ዩብልኒህ ታይቲ ኃጢአተናታት ጋራ፤ ተንሊህ እንኮህ በታ አይክ ኢየሱስ አሞል ዑጉምጉም ያናም ኤደዲሰን፡፡ 3.አማይጉል ኢየሱስ ታይ ሚስላቶ ታህ የህ አክ የድኄ፡፡ 4.ሲንኮ ቦል ዕዶቲያ ለ ሒያውቲ ኢንኪ እዳ አክ ታለየጉል አይም አባም ታካልን? ቦልሳግላከ ሳጋል ጋራባድ ኃባህ ተለየቲያ ገያምፋናህ ዋግዮ ምያዲየ?  5.ገያጉል ኒያታህ ዳጋክ ያይኩዔህ ባሃ፡፡ 6.ኢሲ ዲክ ማታጉል ኢሲ ካኃንቶልትከ ሑጋ እንኮህ ደዓህ ዮክ ተለየህ ቲነ ዕዶየዶይታ ገህ ኒያተ ! አክያ፡፡7.ንስሓ ሳዎና ተን ጉርሱሰ ዋይታ ቦልሳግላከ ሳጋል መዔ ሒያውኮ አጋናል፤ ንስሓ ሳ ኢንኪ ኃጢአተይናህ ምክንታል ማንግሥተ ሰማያል ታማምባልህ ኒያት ያከ ሲናክ አይክ አንዮ፡፡

            ተለየህ ገይምተ ዋርቅ ለክዖ

8.ኢየሱስ ይቅጽለህ ታህ የድሔ፤ "ታማና ወርቂ ላክዖ ሊይ ቲነ ኑማ ላክዖ አክታለየጉል አይም አብታም ታካልኒ? እፎይታ ኢፍሳህ፤ ኢሲ ዓረ ፍይታህ ገይታምፋናህ ኡማንርከህ ዳባድ ገይታም ፋናህ ማዋግታ? 9.ገይታ ዋዕደ ኢሲ ካኃንቶልቲከ ሑጋ ኢንኮህ ደዕታህ ዮክተ ተለየ ኢኒ ላክዖ ገህ ደስ ዮህየከ ደስ ስናህ ዮዋይ! አክየድሔ፡፡ 10.ንስሓ ሳየ ኢንኪ ኃጢአተናህ ምክኒያታል ዓራንት መላክእትል ታማመባልህ ደስታ ታከ ሲናክ አይክ አኒዮ፡፡"

             የለየህ ገይመ /ኣውካ/ ባዻ

11 ይቅጽለህ ኢየሱስ ታሀ የ፤"ኢንኪ ሒያወቲ ዻይሎ ላማ  ሊይ ይነ፡፡ 12.ዕንዳቲ ኢሳባክ ኣባ! ኢሲ ሀብተኮ ኃዲላይ ካዶ ይግደኮ ይማዳም ዮሑይ አክየ፡፡ አማይጉል ካአባ ኢሲ ሀብተ ዳይሎ ላማህ ኃዲለ፡፡ 13.ዳጎ ለለዕኮ ላካል ዕንዳቲ ካጉፍተም የበኄከ ይልውጠህ ማል ይብደህ ደድ ሀገር የደ፤ ታማይ ሀገርል ማል ኡምቢህ ካንቶህ የይለየ፡፡ 14.ማል ኡምቢህ ባከምኮ ሣራህ ታማይ ሀገርል ኃይላ ለ ራሀብ ሳየጉል ጸገምድ ራደ፡፡15.ፀገምኮ ኡገተምህ ታማይ ሀገርህ ሒያውኮ ቲያድ ይጽግዔ፤ ሒያውቲ ሐሰማ ሎይና ካአበ፡፡ 16.አውክ ለ ራሀብ ኤል ይብርትዔጉል ሐሰማታት ታምግበ ምግበኮ ጋርባ ያማጎ አትምኒይ ይነ፤ ያከካህ አማም አካህ ታኃየም ኡካ ማገና፡፡ 17.ታማይ ዋክተ አውክ ኢሲ ገጋ የደገህ ታህ የህ ይሕስበ፤ 'ያባህ ድኪት ይምቁጹሪኒህ ዓስበናታት ኢንገራ በተንህ ኤልኃባን፤ ኡኑ ግን ታል ራሀባህ ራቦ ክዮ፡፡ 18.ኡጉተህ እናባ ዻጋህ አዳዎይ፤ አባ! ፉጎከ ኩንፊል ኢብድለህ አነ፡፡ 19.ካምቦኮ ሣራህ ኩባዳ ዮክ ዮና መዳ፤ ያከካህ ኢሲ ዓስበንቲትኮ ኢንከቶ ባሊህ ያብ አኮዋይ፡፡' 20. አማህ የህ ኡጉተህ ኢሰባ ዻጋህ የደ፡፡ "ካበ ገና ዸዺል ያነሃኒህ አውካ ዩብለ፤ አካህ ናኅሩረህ ካኡላል የርደ፤ ይሕቁፍህ ፉጉተ፡፡ 21.ባዺ ለ አባ፤ ፉጎከ ኩነፊል ኢብዲለህ አነ፤ ካማቦኮ ሣራህ ኩባዳ ዮክ ዮና መዳ አክየ፡፡ 22.አባ ግን አገልግለት ደዔህ ታህ አክየ፤ጋባላዓይ ሳራ ባሃይ ሃይሲሳ፤ ፈራድ ላክዖ፤ ኢባድ ካበላ አካህ ሃአ፡፡ 23.ኩሉስ አዉር ባሃይኪ ኡርሑዳ፤ በኖይ፤ ናምኃጋሶይ፡፡ 24.አይምህ ታይ ይባዺ ራበህ ይነ፤ ሀይከ ካዶ ሕይወትህ ያነ፤ የለየህ ይነ፤ ገይመ፤ ኒያቶና ኤደዲሰን፡፡ 25.ታማይ ዋክተ ናባ ካሳዓል ሥራሐህ ማሕራስ ባዾህ ቱላል የውዔህ ይነ፤ ጋኄህ የመተህ ዲክህ ካብየጉል ሙዚቃከ ጎይላ ድምፅ ዮበ፡፡ 26.አገልገልቲኮ ቲያ ደዔህ አይምህ ጉዳይ ኪኒ? የህ ኤሠረ፡፡ 27.አገልጋይ ኩሳዓል ጋኄህ የመተጉል ኪኒ፤ ኩአባ ናጋድ ጋኄጉል ኩሉስ አዉር አካህ ዩርኁደህ ኪኒ አክየ፡፡ 28.ናባ ሳዓል ጋዳህ ይቁጡዔህ ዲክህ ማሳ የ፤ አማይጉል ካአባ ኢሮህ የውዔህ ሳዎ ዳዕመ፡፡29.ባዺ ግን ኢሲ አባኪ ለ ታህ የህ  ኤልሄየ፤ሀይከ ታህዶለ እጊዲት ኩ'ኢስግልግል፤ ኢንኪጉል ኩፍቃድኮ ሑሙየህ ማድገ፤ እስኪ አኑ እኒዶባሊህ ኤል ኒያታ ኢንኪ ሐንቲ ዶወና ኡካ ዮህ ቶሖወህ ማታድገ፡፡ 30.ታይ አውክ ግን ኩሀብተ ዘማዎ ኪኒ ሳዮሊህ የይለየህ ጋኄ ዋክተ ኩሉስ አዉር አካህ ቱርሑደ፡፡ 31.ካአባ ታህ አክየ፤ ኦ ይባዳ! አቱ ኡማንጉል ዮልህ ክቶ፤ የምኪናም ኡምቢህ ኩም ኪኒ፡፡ 32.ታይ ኩሳዓል ግን ራበህ ይነ፤ ካዶ ሕይወትህ ያነ፤ የለየህ ይነ፤ ካዶ ገይመ፤ አማይጉል ጋዳህ ኒያትኖ ኖህ ኤዳ፡፡
              ምዕራፍ 16                                ብልኄ ኪኒ መጋቢ 

1.ጋባዔ ኢየሱስ ኢሲ ተምሃሮክ ታህ አክየ፤ ኢንኪ ሀብታም ኪን ሒውቲ ዲክ አካህ ያስኃደረ መጋቢ ልይነ ፤ሒያው ታይ መጋቢ ኩንብረት ያይለየ  የየኒህ ሀብታም ኪን ሒያውቶክ የን፡፡ 3.መጋቢ ኢሲ አፍዓዶድ ታህ አይክ ይሕስበ፤ አማይጉል ይማዳሪ መጋብነት ሥራሕኮ ይያሳናባቶ ኪኒ፤ አማይጉል አይም አባዶ ዮህ አይስ ይነ? ማሕራስ ያከዶ ማድዓ፤ ዳዕማናም ይኆላሳ፡፡ 4.ሱግ፤አባም አድገ፤ መጋቢነት ሥራህኮ አምሰነበተጉል የጋራይታ ካኃንቶ ሊት ያናዎና አበልዮ፡፡ 5."አማይጉል ማዳሪ ዕዳባዕል ኡምቢህ ትቲያህ ደዔ፤ ኤደዶይታቲያክ ማዳራህ ታክፍለ ዕዳኮ አይዳ ሎቶ? የህ ካኤሠረ፡፡ 6.ኡሱክ ቦል ማድገቲያ ዘይትኮ ዕዳህ ልዮ አክየ፡፡ መጋቢ ታሃም እምዝግብ፤ ደህ ዲፈይ ኮንቶ ማድጋቲያ ተህ እጽሕፍ አክየ፡፡ 7.ማላማ ለ ደዔህ ኩዕዳ አይዳ ክን? አክየ፡፡ ኡሱክ ቦል ግርቦቲያ ስራኮ ዕዳህ ልዮ የህ ኤል ይምል፡፡ መጋቢ ታሀም እምዝግባይ! ቦሖርቶሞን ግረባቲያ ኤደኃይ እጽሕፍ አክየ፡፡ 8.ሀብታም ክን ሕያውቲህ እምነት ይስጉዱ ለ መጋቢ ብልኅነት ካይይድንቐ፤ ታሃም ፉጊ ሕያ ውኮ አጋናል ዓለም ሕያው ዓለማዊ ናብራህ ብልኅታት ክኖኑም ያቡለወ፡፡"

          ማለ ኤዳማደ  አስሶና ኤዳም

9.ካታየህ ኢየሱስ ታህ የ፤ አማይጉል ታይ ዓለምል ሀብተ ለ ካኃንቶሊት አብታ ስናካይከ አንዮ፤ ታሃም አብታንጉል ገንዘብ ስናክ ባክተህ ፎያ ኪን ጋባል ራዕታንጉል ስን ካኃንቶሊት ኡማን ጉሉህ ኤድ ማራን ዲኮ ሲናህ ጋራሰሎን፡፡ 10.ዕንዳ ጉዳህ ኡሙን ክን ሕያውቲ ናባ ጉዳህ'ለ ያም'እ መነቲያ ያከ፤ ዳጎ ጉዳህ፡ አምእምነዋቲ፡ ማንጎጉዳህ  ደህ ለ ምያምእሚነ፡፡ 11.አማይጉል ዓለም ሀብቲ ያስኃዳዳሮና አምእምነ ዋማራ የኪንኮ፤ ኡነተይና ሀብተ ኢይ የመነህ አካህ ያኃየ? 12.ለል አክማሪህ ሀብተህ አምኢምነዋይታም ተከንኮ፤ ስናህ ያከ ሀብተ ኢይስናህ ያኃየ? 13.እንኪ ሕያወቲ እንኪጉል ላማ  ማዳራ ያስጋልጋሎ ማድዓ፤ ታሃም ተከምኮ ቲያ ያንዕበ አከቶ ያክኅነ፤ ቲያ ያሰክበረ ቲያ ደይታ፤ አማምባልህ ማላህ ያምግዚኤ ሕያውቲ መዔፉጊህ አግልጋይ ያኮ እንኪጉል ማድዓ፡፡  14.ፈሪሳውያን ማል ካሓንቶልት ኪይንንጉል ኢየሱስ ዋንስተም ኡምቢህ ዮብኒህ ኤል የይለገጽን፡፡ 15.ኡሱክ ለ ታህ አክየ፤ "አቲን ሲነ ሕያው ነፍል ጻድቃናህ ታስምግድን፤ ፉጊ ግን ሲን አፍዓዶ ያዽገ፤ አይሚህ ሕያው ነፍል ይክብረቲያህ ይምግደህ ያምቡሉወቲ ኡምቢህ፤ መዔፉጊህ ነፍል የምወረደቲያከ ዳይተመቲያ ኪን፡፡"

ሙሴ ሕገከ ኃዳር ዳዓባል

(ማቴ.11፤12-13፤5፤3132፤ማር.10፤11-12፡)

16.ኢየሱስ እሲ ዋኒ አቅጽልክ ታህ የ፤ "ሙሴ ሕግከ ነቢያት መጻሕፍት አይከ ያይጥመቀ ያሃንስ ፋናህ ዋንስታክ ሱገኒህ ይንን፤ ታማሃምኮ ታህ ዋንስታናም ፉጊ ማንግሠትህ በሠራታ ቃል ኪን፤ አክናን ሕያውቲ ታማይ ማንግሥትድ ሳዎ ኃይላል ጻዕረ አባ፡፡ 17.ያከካህ ሕገኮ እንኪ ነጥብ ኡካ ያለየምኮ ዓራንከ ባዾ ቲላይቶ ሲሲካ /ቅልላ፡/፡ 18.ኑማ ያፍትሔህ አኪ ኑማ ኦርብሳቲ ኡምቢህ ያመንዝረ፤ታማምባልህ እሲ ባዕላኮ ትምፍትሔ ኑማ ኦርብሳቲ ያዙሙወ፡፡"

     ሀብታም ኪን ሕያውቶከ ድካ ኪን አልአዛር

 19.ጋባዔህ  ኢየሱስ ታህ የ፤ ዓሣ ከፋይከ  ስስሕ ሣረና ሀይስታ እንኪ ሕያውቲ ይነ፤ ኡሱክ እስስ ለለዕ ደሎትከ ታደስታህ አባክ ቅብቶቱህ ማራይነ፡፡ 20.ሙሉእ አካል ብዮኩህ አክ ይመስፍነ አልዓዛር አክያን እንኪ ድካ ሀብታም ኪን ሕያውቲህ ድክክ እፋይል ዽነህ ይነ፡፡ 21.ታይ ድካ ሀብታምኮ  ራዳ ርፍራፍ ያማጋቦ አትምንይ ይነ፤ ካርዋ ታምተህ ብዮክ አክሙዱዓይ ይንን፡፡  22."ታሃምኮ ሣራህ ድካ ኪን ሕያውቲ ራበ መላከእክት አብራሃም ባሮል በን፤ታማምባልህ ሀብታም ኪን ሕያውቲ ራበህ ይሙዑገ፡፡ 23.ሲኦሉድ ሢቃያድ ያነሃኒህ፤ ርጋ የጉል አብራሃምከ ባሮል አክይነ አልዓዛር ዸዽርከኮ ዩብለ፡፡ 24.ዻው  ዋዕሰህ ታህ የ፤'አብራሃም አባ! ያዓሳያ ዮህ እርኅርኅ፤ ታል ጊራ ታዳል ኃይላህ አምሠቀይክ አነጉል ፈራ ኤድዸዻህ ያራብ ዮህ ያይታርካሶ አልዓዛር ዮህፋር፡፡'

25."አብራሃም ለ ታህ አክየ፤ ይባዺ! አቱ ባዾ ሕይወትህ ዳባን ማንጎ መዔ ጉዳይ ገይተህ ኒያተም እዝክር፤ አልዓዛር ለ ሔልዋይ  /ጸገም/ አሞል ይነ፤ አማይጉል ካዶ ኡሱክ ታል ኒያታህ  አቱ አምሠቀይክ ታነ፡፡ 26.ታሃሚህ አሞል ኖከ ሲኒህ ፋናድ ናባ ቦል /ገደ/ል ያነ፤ አማይጉል ኖኮ ሲኑላል፤ ሲንኮ ኑላል ታቦ ዽዓቲ ቲይ ሚያነ፡፡ 27.ሀብታም ታህ አክየ፤ ኦ ያባ! አማይጉል ያዓሳያ አልዓዛር ያባህ ዲክህ ፋር፡፡ 28.ታማል ኮና ሳዓል ልዮጉል፤ እሲን ለ ታይ ስቃይህ ቦታህ ያምትንክ የደህ አልዓዛር ተን ሰሊሶይ፡፡ 29."አብራሃም ለ ተናህ ሙሴከ ነቢያት መጻሕፍት አካህ ታነ፤ ተና ያቦናይ አክየ፡፡ 30.ሀብታም ን ሕያውቲ አብራሃም አባ! ታሃም ማዽዕታ፤ አይሚህ እንኪ ሕያውቲ ራባኮ ኡጉተህ የደህ አክያጉል የነሰሒኒህ /የምጸጸትንህ/ ንስሓ ሳየሎን፡፡ 31.አብራሃም ለ ሙሴከ ነቢያት መጻሕፍት ያናም አበዋየንምኮማ፤ እንኪ ሕያውቲ ራባኮ ኡጉተህ አክየሚህ ሚያምንን አክየ፡፡"

 ምዕራፍ 17

      ዕንቅፋት: ኅደጎድ: እምነት ዳዓባል                             (ማቴ.18፤6-7፤21-22፤ማር.9፤42)

1.ኢየሱስ እስ ተምሃሮክ ታህ አክየ፤ ሕያው የሰነከለህ ኃጢአታድ ዕዳ ጉዳይ አምተካህ እንክጉል ማራዓ፤ ያከካህ ኃጢአት አምሳናካል ባሃቲ ኢሰህ ኢየዋዎዮ! 2.እንኪ ሕያውቲ ታይ ዕንዳነይትትኮ እንከቶ የይሰነከለህ ኃጢአት አብስሳምኮ፤ ናባ ማድሓኒህ ዶንጎላ፤ ፍላክ አክ ዩዱውኒህ ባርሕ አዳድ ዕዳናም አክታይሰም ኪን፡፡ 3.አማይጉል ስኒ ደግኃህ ሰሊታ፤ ኩሳዓል ኩያብደለጉል ካእግኒሐ /ካእግሥጽ/፤ እስ በደልህ የንሰሔምኮ   ኤልኃብ፡፡ 4.ለለዕል ማልሕናጉል ኩይብደለህከ ለለዕል ማልሕና ዋክተ ለ ኮያድ አምትክ እኒ በደልህ እምጽጽተህ አነ የምኮ በሕላ አካህ ኤይ፡፡ "5.ሐዋርያት ለ ማደራ ኢየሱስክ "ያዓሳያ እምነት እድኖኦስ አክየን፡፡ 6.ማዳሪ ኢየሱስ "ሰናፍጭ እንዳ ያከ እምነት ተልንምኮ፤ ታይ ካዶይታ ኃዻክ ታርከኮ ኡጉታይ ባሕሪ አዳድ እምትክል! አክታንጉል ስናህ አምእዝዘለ አክየ፡፡                              

አገልጋይ ግዳድ

7.ኢየሱስ ይቅጽለህ ታህ የ፤"ስንኮ እንከቲ /ግብርና/ ማሕራ ሥራሕህ እፋረቲ ወይም ዕዶ ሎይኒ ይኔምኮ ፤ዓስበንቲ ሥራሕኮ ጋኃ ዋዕደ አሞ ዲፈያይ እስ ድራር በት አከያ? 8.ኦባይ ይድራር ኦ'ይሶኖዶይ፤ በተህ አዑበምፋንህ ሶላይ ይስግልግል፤ ታማምህ ላካል አቱ ለ አምግበልቶ አክምያ? 9.አማይጉል አገልጋይ ይምእዝዘህ ይፍጽመርከህ ማዳሪ ካ'ያምስግ ነም ታካልን? 10.አትን ታማምባልህ ትምእዝዝንም ኡምብህ ትፍፅምንምህ ላካል፤ አርብኄዋይታም ከኖ፤ ንፍጽመም ንንግደታህ ጥራሕ ክን አደኃ፡፡"

          ኢየሱስ ታማና  ለምፃም ኡሩሰ

11.ኢየሱስ ኢየሩሳሌም አድህ ሰማርያከ ገሊላ ፋናድ ትላይ ይነ፡፡ 12.እንክ መንደርል ሳየ ዋክተ ታማና ለምፃም ካኡላል የመትንህ ደድል ሶለን፡፡ 13.ስን ድምፀ ናው እሰኒህ "ኢየሱሶ! መምህሮ! ያዓሳያ ኖህ" "ናሐሩር" አይክ ዋዕየነ፡፡ 14.ኢየሱስ ዩብለህ" አዱዋይ ስንሰውነት ካህናት እቡሉዋ" አክየ፡፡ እስን አድይ ያንሃንህ ስን ለምፅኮ ይንፅኅን፡፡ 15.ተንኮ ቲይ ላምፅኮ ይንፅኄም ዩብለጉል ናባ ድምፀህ ፉጎ አይምስግንክ ጋኄ፡፡ 16.ኢየሱስ ለ አይምስግንክ እብ ዳባል ዳምባራህ ጋምመ፤ ኡሱክ ሳማሪያ ሕያውቶ ክይ ይነ፡፡ 17.ኢየሱስ ለ ታህ አክየ፤ ላምፅኮ ትንፅኄም ታማና ሕያውቶ ክይይ ማናዎንሆ? እስክ ሳጋል አል ያነ?  18.መዔፉጎ ያይማስጋኖ ጋኄህ የመተቲ ታይ በዕደ ክን ሕያውቶኮ በኅህ አክማር ምያነ?" 19.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ታማይ ሕያውቶክ "ኡጉታይ አዱይ፤ኩ'እምነት ኩይድኅነ" አክየ፡፡

      ፉጊ ማንግሥትህ ሙሙት

20.ፈርሳውያን ኢየሱስ "ፉጊ ማንግሥት አንዳ አምተለ?" የንህ ካኤሠረን፤ ኡሱክ ታህ የህ ኤልደሄየይ፤ "መዔፉጊህ ማንግሥት ታምተም ሕያው አካህ እላልታ ዓይነትህ ማክ፡፡ 21.ታማምባልህ 'ሀይከ ታል ክን ወይም ቶል ክን' አክያንቲያ ማክ፤ አይምህ ፉጊ ማንግሥት ስን ፋናድ ከንጉል ክን፡፡"

22.ይቅጽለህ ኢየሱስ እስ ተምሃሮክ ታህ አክየ፤ ሕያውት ባድህ ለለዓኮ እንከት ኡካ አይምህ ናብለዶ ታደኅን ለለዕ አምተለ፤ ያከካህ ማታብልን፡፡ 23.ሕያው ሀይከ ክርስቶስ ታል ክን! ወይም ቶል ክን! ስናክ እየሎን፤ ያካካህ ስናክ ያናም ማማንና፤ ተን ማካታልና፡፡ 24.ሐንካድ ዓራናል ሓንካዳ ጉል ዳራትኮ ዳራታል እፎሳም ባልህ  ሕያውቲ ባድ ያምአተ ለለዕ ታማ ምባልህ ያከ፡፡  25.ነገር ግን ሕያውቲ ባድ ዮኮምህ ማንጎ መከራጋራዎ፤ ታይ ዳባኒ ሕያዋህ ዳይትሞከ ያምናቃፎ ግደ ክን፡፡ 26.ኖኅት ዳባን ተከም ባልህ ሕያውቲ ባድ ያምተ ዋክተ ታማምባልህ ያከ፡፡ 27.ኖኅ መርከብት ሳ ለለዕ ፋናህ ሕያው በታከ አዑብክ፤ ትታ ኡርብሳክ፤ ታማይ ዋክተ ልዪ ላየ ተመትህ ትልቅልቀ ኡምብህ ተይለየ፡፡ 28.አማምባልህ ለ ሎጥት ዳባን ታማይ ዓዕነት ያከ፤ ታማይ ዋክተ ሕያው በታከ አዑብከ፤ አብሕከ ዳማክ፤ ታክል አትክልከ ድካ ሥራሐክ ይንን፡፡ 29.ነገር ግን ሎጥ ሰዶምኮ የውዔ  ለለዕ ግራከ ዲን ዓራንኮ ኃድተ ኡማንም የለየ፡፡30.ሕያውቲ ባድ ያምቡሉው /ያምግልጸ/ ለለዕ ታማም ባልህ አከለ፡፡ 31.ታማይ ለለዕ ዓሪ ናሕሳክ ያነ ሕያውቲ ዓረድ ያነ ኑዋይ በዮ ኦበ ዋዮይ፤ ማሕራስ ቦታል ያነ ሕያውቲ እስድክህ ጋኄ ዋዮይ፡፡ 32.ሎጢ ኑማ እዝክራ፡፡ 33.እስ ሕይወት ያይዳኃኖ ጉረቲ ኡምብህ ዋ፤ እስ ሕይውት ትላሰህ ያኃየ ቲይ ኡምብህ ያድኅነ፡፡ 34.ታማይ ባር ላማ ሕያውቲ እንክ ዓራታክ ድናን፤ ቲይ ያዲየ፤ ቲይ  ራዓ፡፡ 35.አጋቢ ላማይ እንክ ቦታል እንኮህ ያድኅንን፤ቲያ በያን ማላማ ራዕታ፡፡[36.ላማ ሕውቲ እንክ ማሕራስ ቦታል ሥራሐን፤ ትዪ ያዴ አከቲ ራዓ፡፡]  37.ካተምሃሮ ኢየሱሱክ "ማዳራ! አርከ ክን በያናም" የኒህ ካኤሠረን፡፡ ኡሱክ "ባድኒ ኤል ያነል ጉማ ኤልታከሄል" የህ ኤልይምልሰ፡፡

             ምዕራፍ 18

    ድካ ክን ማምኖከ ዓማጸይና ክን ዳኒያ

1.ታሃምኮ ሳራህ ኢየሱስ ሀኬት ማለህ አማንጉል ጻሎት አቦና ኤዳም ያይማሃሮ ታይ ምሳለ አክየ፡፡ "2.እንክ ካታማል ፉጎ ማይስተዋ፤ ሕያውለ ሖላይስተዋ እንክ ዳኒያ ይነ፡፡3.እንክ ማምኖ ታማይ ካታ ማል ማራይ ትነ፤ እስ ዳንያል አምትክ ፍርደ ዮሑይ አካይ ትነ፡፡ 4. ኡሱክ ፍርደ አካህ አኃየካህ ሞንጎ ጊዘ ሱገ፤ ላካል ለ ታህ የህ ይሕሰበ፤ ምንም ኡካ ፉጎ ማይስተዋየምህ፤ ሕያውለ ሖላስተዋየምህ፤ 5. ታይ ማምኖ ይትጽቅጽቀጉል አካህ አፍርደልዮ፡፡ አማሃም ከዋይተምኮ ኡማንጉል ጋኃንጋኃክ ይአይሰልኬ ለ፡፡"

6.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ "ዓማጸይና ዳኒያ ዋንስተም እስትውዕላ፡፡  7.መዔፉጊ እስክ ለለዕከ ባር ደ'ራክ ካ'ዳ'ዕማ ሕዝበህ አካህ ምያፍርደ? ዕስስታህ ጉሮን አክዓያሳ? 8.ዓያ የካህ ደ'ህ አካህ ያፍርደ ስናክ አይክ አኒዮ፡፡ ያከካህ ሕያውቲ ባድ ያምተ ዋክተ ባዶ ታዳል እምነት ገዮ ያከ?"

      ትዕብተና ፈሪሳውከ ቱሑት ቀራጽ

9.ይቅጽለህ ኢየሱስ ጻድቃን ክኖ አይክ ታምክኄምከ አክማራ ዳይታ ሕያውክ ታይ ምሳለ አክየን፡፡ 10.ላማ ሕያውቲ ጻሎት አቦና በተ መቅደስ ዓረህ የደይን፤ ቲይ ፈሪሳዊ ማላም ቀራጺ ክይይ ይንን፡፡ 11.ፈሪሳዊ ሶለህ ታይ የህ እስ አፍዓዶድ ጻሎት አበ፤መዓፉጎ! አኑ አክ ሕያው ባልህ ዛራፍ፤ ዓማጸይና፤ አመንዝራ፤ አከዋየርክህ ኩ'አይምስግንክ አንዮ፤ ፍላየህ ታይ ቀራጽባልህ አከዋርከህ ኩ'አይምስ ግንክ አነ፡፡12.አኑ ለግድናድ ላማጉል አጾመ፤ ገያምኮ ኡምብህ አሥራት አየዕክ አኃየ፡፡ 13."ቀራጽ ግን ደድል ሶለህ፤ ርጋየህ ዓራን ያዳላላዖ ኡካ ማድ ፋሪና፤ ያከካህ ጋባህ እስ አፍዓዶ ሳባዓክ ኦ'አምላኮ! ዮያ ኃጢአተይና ይምኅር! አይነ፡፡ 14.ጽድቀ ገየህ እስ ድኪህ ጋኄ ቲይ ታይ ቀራጺ ክንካህ ፈሪሳዊ ማክ ስናክ አይክ አንዮ፡፡ አይምህ እስ ድግኃ ናውሳቲ ላታ ያ፤ እስ ደግኃ ላትሳቲ ግን ናው ያ፡፡"

             ኢየሱስ ሕፃናት የበረከ

15.ኢየሱስ ተን ያዳህሳሶ ሕያው ሕፃናት ካያ ዳጋህ ባሄን፤ ካተምሃሮ ግን ታሃም የብልንጉል ሕያውል አልትቁጡዔ፡፡ 16.ኢየሱስ ግን ሕፃናት ኢሱላል ደዔህ ታህ አክየ፤ "ፉጊ ማንግሥት ታግዲንማራህ ክንጉል ሕፃናት ዩላል ያማቶናይ፤ ተንማደስና፡፡17.በኡነት ስናክ አይክ አንዮ፤ መዔፉጊህ ማንግሥት ሕፃን ባልህ የዋኅነትህ ጋራየዋ ሕያውቲ እንክጉል እድማሳ፡፡

ሀብተ ለ ሕያውትህ ኤሰሮ 

                                      (ማቴ.19፤16-30፤ማር.10፤17-31፡፡                                          

18.አይሁድ አኅሉቅኮ እንከቲ ኢየሱሱክ፤ 21".መዔ መምህሮ! ዘላዓለማዊ ሕይወት ገዮና አይም አቦ ዮህ ኤዳ!" የህ ኤሠረ፡፡ 19.ኢየሱስ ለ ታህ የህ ኤደሄየ፤ አይምህ መዔቲያ ዮካይክ ታነ? እንክ መዔፉጎኮ በኅህ እንክ መዔቲ ምያነ፡20.ካትእዛዛትታድገ፤እስን'ማማንዛን፤ ማግዳፍን፤ ማጋርዕትን፤ ድራባህ ማማስካር፤ አባከ እስክበር፤' ያናም ክኖን፡፡ 21.ሕያውቲ "ታይ ትእዛዛትማ እንዕዳነኮ ኤደድሰህ ዳወደህ አንዮ" አክየ፡፡ 22.ኢየሱስ ታሃም ዮበ ዋከተ ሕያውቶክ ታህ አክየ፤ "አማይጉል ገናህ እንክ ነገር አብታያ ኮክራዔ፤ ልቶም ኡምብህ እብኃይ፤ ማል ድካህ ኡሑይ፤ ማንግሥተ ሰማያል ሀብት መዝገብ ገ'የልቶ፤ ታማምኮ ላካል አሞአይ ይክትል፡፡ 23. ሕያወት ለል ጋዳህ ሀብታም ክይነጉል ታሃም ዮበ ዋክተ ጋዳህ ይኅዝነ፡፡ 24.ኢየሱስ ሕያውቲ ይኅዝነም ዩብለጉል ታህ የ፤ ሀብታማት መዔፉጊህ ማንግሥት ሳዎና አይዳ ጸገም ክን! 25.ኤረ ሀብተ ለ ሕያውቲ ፉጊ ማንግሥትድ ሳአምኮ አጋናል ጋል እብራት እንትኮ ትላዎ ያቅልለ፡፡" 26.ታሃም ቶበ "ሕያው ይቦል ታይ ኩነታታህ እያ ክን ታድኃኖ ድዕታም?" የን፡፡ 27.ኢየሱስ ግን "ሕያውህ ድዕምመዋ ጉዳይ፤ ፉጎህ ድዕምማ" የ፡፡ 28.ጵጥሮስ ለ "ሀይክ ናኑ ልኖም አምብህ ኃብነህ ኩ'ንክትለ" አክየ፡፡ 29.ኢየሱስ ለ ታህ አክየ፤ "ኡነት /ሐቀ/ ስናክ አይክ አንዮ፤ መዔፉጊህ ማንግሥት ዮዋ እስድከ፤ ወይም ዓሪባዕላ ወይም ሳዖል ወይም ወለድ ወይም ዳይሎ ሐባ ሕያውቲ ታይሰም ገያ፡፡ 30.ሀይከ ካዶ ታይ ዓለምኮ ማንጎ ዕጽፈ ጋራ፤ ያምተ ዓለምል ኡማንጉል ሕይወት ገያ ማለት ክን፡፡"

                 ኢየሱስ እስ ራብህ ዳዓባል አዶሓ ዋክተ ዋንስተ

(ማቴ.20፤7-19፤ማር.10፤32-34፡፡)

31.ኢየሱስ ላማምከ ታማን እሱላል ካብሰህ ታህ አክየ፤ "ሀይክ ኢየሩሳሌም ናዳዎ ክኖ ሕያውቲ ባድህ ዳዓባል ነቢያታህ ትምጽሕፈም ኡምብህ ታማል አምፍጽመ ለ፡፡ 32.ካያ አረማውያንህ ትላሰኒህ አኃየ ሎን፤ እስን ኤል አይለገጸሎን፤ አካህ ዋትመሎን፤ ቱፍ ኤል እየሎን፡፡ 33.ይግርፍንምህ ላካል አግድፈ ሎን፤ ያከካህ ማዳሕ ለለዕ ራባኮ ኡጉተ ለ፡፡" 34.ካተምሃሮ ለ ታሃም ኡምብህያህ ጉዳይኮ እንከቲ ማ'ምራ'ዳእና ፤ዋኒ ምሥጢር አክ ሱዕሱህ  ይነጉል አይምህ ክናም ማዳግኖን፡፡

 ኢየሱስ ኢያርኮል እንክ እንትማል ኡሩሰ

(ማቴ.20፤29-34፤ማር.10፤46-52፡፡)

35.ኢየሱስ ኢያርኮህ ካብየ ዋክተ እንክ እንትማል ምጽዋት ዳዕማክ አራሕ ዳራታክ ድፈህ ይነ፡፡ 36.ባሮኮ አክትላታ ማንጎ ሕያውህ ድምፅ ዮበ ዋክተ እንትማል "ታሃም አይም ክን?" የህ ኤሠረ፡፡ 37.ሕያው "ሀይከ ናዝሬት ኢየሱስ ታርከኮ ትላይ ያነ የንህ"አክ የድኅን፡፡ 38.ታማይ ዋክተ እንትማል "ዳዊት ባድ ኢየሱሶ! ያዓሳያ! ይምኅር" አይክ ዋዕ የ፡፡ 39.ባሶድ ነፍ ነፍል አይድይ ትነ ሕያው" ትበይ! የኒህ ካ'ይግንሕ፡፡ ኡሱክ ግን ድምፀ ኦሰህ ናውስህ ዳዊት ባድ! ያዓሳያ ዮህ እርኅርኅ! አይ ይነ፡፡ 40.አማይጉል ኢየሱስ ሶለህ ዩላል ባህ! የህ ይእዝዘ፡፡ አንትማል ካኡላል የመተ ዋዕደ፤ ኢየሱስ ታህ የህ ካሠረ፡፡ 41."አይም ኮአቦ ጉርታ?" እንቲማል ይማዳራ! አብሎ ጉራክ አነ" አክየ፡፡ 42.ኢየሱስ ለ "ኡቡል! አክየ፤ ኩ'እምነት"ኩኡሩስ" አከየ፡፡ 43.አንትማል አማይጉልካህ ያብሎ ድዔ፤ ፉጎ አይምስግንክ ኢየሱስ ያክትልንም ኤደድሰ፤ ሕዝብ ኡምብህ ታሃም ዩብልንጉል መዔፉጎ ይምስግ ንን፡፡

           ምዕራፍ 19

         ኢየሱስከ ዘኬዎስ

1.ኢየሱስ እሳራሕ አቅጽልክ ኢያርኮ ካታማህ ሰየ፤ ካታማ ፋንኮ ትላየህ የደ፡፡ 2.ታማል ዘኬዎስ አክያን ሕያውቲ ይነ፤ ኡሱክ ቀረጽት ኃለቃከ ሀብታም ክን ሕያውቶ ክይነ፡፡ ኡሱክ ኢየሱስ አይቲያ ክናም ያብሎ ጉራይ ይነ፤ ያከካህ ካደ`ዳ`ን ኡዱድቲያ ክይ ይነጉል ሕዝብ ማንጋኮ ኡጉተምህ ያብሎ ማድዕና፡፡ 4.ኢየሱስ ታማርከኮ ትላይ ይነጉል ዘኬዎስ ኢየሱስ ያብሎ የህ ሕዝበክ ባሶድ ዮኮመህ እንክ ካዶይታ ሓዳክ አሞክ የውዔ፡፡ 5.ኢየሱስ ለ ቦታ ማደጉል ሪጋየህ የይደለለዔህ ዘኬዎሶ! ካፋ ኩ'ድክድ አሶ ዮህ ኤዳክ ጋባላዓይ ሓዳኮ ኡብ ክየ፡፡6.ዘኬዎስ ጋባላዔህ ኦበህ ደስታህ ኢየሱስ እስ ድክድ ጋራየ፡፡ 7.ታሃም ቱብለ ሕያው ኡምብህ "ታይ ሕያውቲ ኃጢአተይና ድክድ ይምዓዳሞ ሳየ!" የኒህ ኢየሱስ አሞል የግሩምሩምን፡፡ 8.ዘኬዎስ ግን ሶለህ ማዳራ ኢየሱሱክ ታህ አክየ፤ ማዳራ ኢየሱሶ! ሃይከ እን ሀብተኮ ሙሉእ አብዳ ድካታታህ አኄልዮ፤ ኤተለለህ ሕያውኮ በየ ገንዘብ ይኔምኮ አፋራ ዕፅፈ አባህ ደሄልዮ፡፡ 9.ኢየሱስ ለ ታህ አክየ፤ ታይ ሕያውቲ ለ አብርሃም ዳራ ክንጉል ካፋ ድኅነት ታይ ድክህ የከ፤10.አይምህ ሕያውቲ ባድ የለየቲያ ዋግዮከ ያይዳኃኖ የመተ፡፡

ታማና አገልገልትህ ምሳለ

                 (ማቴ.25፤14-30፡፡)                               

11.ሕያው ታሃም አብይ ያንንሃንህ ኢየሱስ እንክ ምሳለ ለል አክየ፣ አይምህ ኡሱክ ኢየሩሳሌምል ካብልጉል ሕያው ፉጊ ማንግሥት ካዶካህ ታምግልጸም የከልንህ ይንን፡፡ 12.አማይጉል ኢየሱስ ታህ አክየ፤ ኑጉሥ ሥልጣን ጋራየህ ጋኆ ደድ ሀገር የደ እንክ ኩቡር ክን ሕያውቲ ይነ፡፡ 13.ኡሱክ ያዴምህ ባሶል አገልገልትኮ ታማን ደዔህ ቲቲያህ ቦቦል ቁርስያ ዮኆወህ ጋሐምፋናህ ታይ ማላህ እንግዳ አክየ፡፡14. ሀገር ሕያው ግን ካንዕብይ ይንጉል ታይ ሕያውቲ ናሞል ያንጋሶ ማጉርና የኒህ ኡሱክ የደምህ ላካል ፎሮይትት እደፋረን፡፡ 15.ታማይ ሕያውቲ ንጉሥ የከህ የመተ ዋክተ አካህ ዮምሖወ ማል ይንግድንህ አይዳ ራዕሰንም ያዳጎ አገልግልት ደዕስሰ፡፡ 16.ኤደዶይታት አገልጋይ ካብየህ ማዳራ! ዮህ ቶሖወ ማላህ እንግደህ ሀይከ ታማና ዕጽፈ እንግደህ አነ፤ አክየ፡፡17.ማዳር አቱ ኡሙን ክን አገልጋል! መዔም አብተ! ዳጎ ነገርህ ኡሙን ተከም እዳህ አኑ ለ ታማና ካታማህ አሞል ኩረድሰህ አነ አክየ፡፡ 18.ማላምት አገልጋይ ይቅርበህ ማደራ! ዮህ  ቶሖወ ማላህ እንግደህ ሃይከ ኮና ዕጽፈ ራዕሰህ አንዮ አክየ፡፡ 19.ማደሪ!ኮያለ ለ ኮና ካታማህ አሞል ኩ'ረድሰህ አነ አክየ፡፡ 20"አክ አገልጋይ ታህ የ ማደራ!ዮህ ቶሖወ ማል ሀይከና፤ ኃላጋህ እጥቅልለህ ኡደወህ ድፈሰህ አንዮ፡፡ 21.አይምህ አቱ ድፈሰዋይተምከ  ኩም አከዋይታም በያቲያ ክቶ፤ አድሬ ዋይተም ያሰከሄለትያ፤ ጸካን ክን ሕያውቶ ክቶም ኩ'ኤደገጉል ማይስተህ ክዮ፡፡ 22.ማዳሪ ታህ አክየ፤ኮ ኡማ አገልጋይ! ኩ'ዋንህ ኩ'አፍርደ ልዮ፤ አኑ ይም አከዋይታም በያቲያ አድሬዋየም ያስከሄለቲያ ጸካን ክን ሕያውቶ ክዮም አድገ ተህ ማታነ? 23.እስክ ይማል ትርፈ ኤደ ገይስሳ ባንካድ አይምህ ድፈሰዋይተም? አኑ ጋኃጉል እስትርፈልህ በየ ዳደ፡፡ 24.ታሃምኮ ላካል ማደሪ ታማል ሶልተህ ትነምክ ታህ ሕያውቲህ ማል በአይ ታማና ዋክተ ዕጽፈ ራዕሰ አገልጋህ ኡሑዋ አክየ፡፡ 25.እስን ማዳራክ! ኡሱክ እኮ ታማና ዋክተህ ዕጽፈ ትርፍኮ ማል ለ አክየን፡፡ 26.ማዳሪ! ታህ አክየ፤ ለቲያህ ኡምብህ ኦሲታህ ያምኃወ፤ አለዋ ሕያውቶክ ግን ቶይ ለም ኡካ አክበያን ስናክ አየክ አነ፡፡ 27. አንጋሦ ጉረ ዋይተም ቶይ ይ'ናዓብቶልት ግን ታል ባሃይ ይነፍል እግድፋ፡፡" 28.ኢየሱስ ታይ ምሳለ ዋንስተምህ ላካል እስ አራሕ ኢየሩሳ ልም ኡላል ይቅጽለህ እስ ተምሃሮክ ባሶድ ባሶድ አድይ ይነ፡፡

ኢየሱስ ናባ ክብረህ ኢየሩሳለም ሳየ 

 (ማቴ.21፤1-11፤ማር.11፤1-11፤ዮሐ.12፤12-19፡፡)

29.ኢየሱስ ደብረዘይት እምባህ ባሮል ገይምታ በተ ፋጊከ ቢታንያህ ካብየ ዋክተ ካተምሃሮኮ ላማይ ታህ የህ ተን ፋረ፡፡ 30.ስንፍል ስናህ ሱጋ መንደ ርል አዱዋ፤ ታማርከ ማዳንጉል ገና እንክ ሕያውቲ አክ ተፈህ አድገዋ ሕራ ዕሉይታ ቱምዱወህ ገልትን፤ ኡንኁዋይ ታህ ባሃ፡፡ 31.አክናን ሕያው ቲ አይምህ አንኁውክ ታንን ስናክ ያንጉል ማዳሪ ጉረህ ክን አከያ፡፡ 32.ፋርምተህ ተደም ኡምብህ ኡማን ጉዳይ ልክዕ ኢየሱስ አክየ ምባልህ የከህ ገን፡፡ 33.ዑሉይታ ያንሑውን ዋክተ ዋኖን "አይምህ አንሑውክ ታንን?" አክየን፡፡ 34.አስን ለ "ማዳሪ ጉረጉረህ ክን" አክየን፡፡ 35.ዑሉይታ ኢየሱስ ዳጋህ ባሄን፤ ስን ሳራ ዑሉይታክ ዓዳ አሞክ የንጽፍንህ ኢየሱስ አክዲፈዎ አበን፡፡ 36.ኢየሱስ አድይ ያነሃንህ፤ ሕያው ስን ሣራ አራሓል አካህ ሲዲሳይ ይንን፡፡ 37. ኢየሱስ ኢሩሳሌም ካታማ ማደዶ ካብየ ጊዘ ደብረዘይት እምባህ ኡሎ ኦባክ ይነ፡፡ታማይ ዋክተ ኢየሱስ አክትልክ ትነ ሕያው ኡምብህ ዩብልን ታምራታህ ኒያታህ የመግንህ ይንንጉል ስን ድምፀ ዋዕ እሰኒህ ፉጎ ያይምስግንንም ኤደድሰን፡፡ 38. ታህ አይ ይንን፤ "መዔፉጊህ ምጋዓህ ያምተ ንጉሥ የምበረከቲያ ክን! ሳላም ዓራናል፤ ክብር ፉጎህ ባዶል ያኮይ!" 39.ሕዝብ ፋናድ ትነ ፈሪሳውያን ግን ኢየሱሶ "መምህሮ! እስ ተምሃሮ ቲብ እስ" አክየ፡፡ 40.ኢየሱስ ለ እስን ተብ የንምህ ዳይ ዋዕ እየለ፤ ስናክ አይክ አንዮ የህ ኤልይምለሰ፡፡

      ኢየሱስ ኢየሩሳሌም ካታማህ ዳዓባል  ወዔ         

41.ኢየሱስ ኢየሩሳሌም ካታማህ ካ'ብየህ ካታማ ዩብለ ዋክተ አካህ ወዔ፡፡ 42.ታህ የ፤ አቱ ኡካ ኩሳላማህ ጉጉርሱሳ ጉዳይ ካፋ አይምህ ተደገህ ታከቶ! ካዶ ግን ታይ ነገር ኩ'እንቲኮ ኮ'ክ ይምስውረ፡፡ 43.ኩ'ናዓብቶልት ኩ'አከባቢል ካየህ የከይንህከ ይክብብንህ ታርከከ ቶርከል ኮያ ያጽንቅን ለለዕ አምተለ፡፡ 44.ኮ'ከ ኩ'አዳል ያንን ኩ'ዳሎ ባ'ዶ`ት አሞል ዕደኒህ አስዖኖወ ሎን፤ ራ'ደ`ካ'ህ ራዓ እንክ ዳይ ኡካ' ቦታል ኮ'ህኃበ ማሎን፤ አይምህ ፉጊ ኮ'ያ ኩ'ጉፎከ ኩ'ያዳኃኖ ያምተ ዋክተ ሶ'ደጉል ክን፡፡

ኢየሱስ ቤተ መቅደስድ ታምዔደደገ ሕያው የበረረ              

(ማቴ.24፤12-17፤ማር.11፤15-19፤የሐ.2፤13-22፡፡)

45.ኢየሱስ በተ መቅደስድ ሳየህ ታማድ ዓዳጋ አብታ ሕያው ያይባራሮ ኤደድሰ፤ 46.ታህ አክየ፤ "ይድክ ጻሎት ድክ ያከ የህ ይምጽሕፈህ፤ አትን ግን ባ'ዳ` ቦሎ አብተን፡፡" 47.ኢየሱስ ኡማን ለለዕ በተ መቅደስድ አይምህር ይነ፤ ካህናት አኅሉቅከ ሙሴ ሕግህ መምህራን አክ ሕዝብ መራሕት ካያግዳፎና ጉራይ ይንን፡፡ 48.ያከካህ ታሃም ያፋጻሞና አይም አቦና አካህ ኤዳም ማዳግኖን፤ ማለት ሕያው ኡምብህ ኢየሱስ ያቦና ጉረኒህ ተን አፍዓዶ ትምስቅለህ ትነጉል ክን፡፡

        ምዕራፍ 20

    ኢየሱስ ሥልጣኒህ ዳዓባል ካብተ ኤሰሮ

1.እንክ ለለዕ ኢየሱስ በተ መቅደስድ ገይመህ ሕዝበ አምህርከ ወንጌል አይብሥር ይነ፤ ታማይ ዋክተ ካህናት አኅሉቅከ ሙሴ ሕግህ መምህራን ስማግለታት ካኡላል የመትን፡፡ 2.ታህ የኒህ ካኤሰረን፤ እስክ ኖከይ! ታይ ጉዳይ አብታም እይ ሥልጣናህ ከቶ ኮህ ዮሖወት አትያ ክን? ወይ ታይ ጉዳያት አብታም አይምህ ሥልጣናህ ክቶ? 3.ኢየሱስ ለ ታህ አክየ፤ "አኑ እንክ ኤሠሮ ስን ኤሰራክ አንዮ፤ እስቲ ኤደሐይ እስክ ዮል እምልሳ፡፡ 4.ያሃንስ ጥምቀት ፉጎኮ ወይስ ሕያውኮ ክይነ?" 5.እስን ታህ አይክ ስነስነህ ዋንስተን፤"ፉጎኮ ክን ናጎል አይምህ ቡሳ እምነዋይታናም? ኖክ ይለ፡፡ 6.ሕያውኮ ናጉል ለ ሕዝብ ዳይትህ ንያድብ ድብን፤ አይምህ ሕዝብ ኡምብህ ያሃንስ ነቢይ ክናም ያምንን፡፡ 7.አማይጉል አርከኮ ክናም ማናድገ የኒህ ኤልይምልስን፡፡ 8.ኢየሱስ ለ "አማይጉል አኑ ለ አይሥልጣናህ ታይ ጉዳያት አባም ስናክ እየ ማልዮ" አክየ፡፡

        ወይን አታክልት ሠራሕተይና ምሳለ

    (ማቴ.21፤33-46፤ማር.12፤1-12፡፡)

9.ይቀጽለህ ኢየሱስ ታይ ምሳለ ሕዝበክ የድኄ፤ እንክ ሕያውቲ ወይን አታክልት ይትክለ፤ ጋባራህ የይከረየህ ደድ አክ ሀገር የደ፤ ጋኄካህ ማንጎም ሱገ፡፡ 10.ወይን ፍረ ማደ ዋክተ ወይን ታክል ባዕል ፍረኮ ካጉፍታም አካህ ጋራዎ እንክ አገልጋይ ጋባር ዳጋህ ፋረ፤ ጋባር ግን አገልጋይ ይድብድንህ ፎያ ክን ጋባልህ ድድየን፡፡ 11.ታማምባልህ አክ አገልጋይ ፋረጉል ካያለ ይድብድብንህ፤ የይወረድንህ ፎያ ክን ጋባልህ ድድየ፡፡ 12. ጋባዔህ ለ ማዳሕት አገልጋይ  ፋረጉል ካየለ ሳባዔንህከ ካ'ብያከንህ የየዕንህ ዕደን፡፡13.ታምከኮ ሣራህ ወይን ታክ ልህ ባዕል ካ'ምቦ አይም አቦ? ክኄኒዮ እንክ ባድ ፋሮይ! ካያ ምናልባት ያስካባሮና ያከክ የ፡፡ 14.ያከካህ ጋባር ዩብልንዋክተ ስነስነህ ታህ እስሰመን፤ ታቲማ ካወራሲ ክን፤ አማ ናግዳፎይ፤ ርስት ለ ኖያህ አክለ፡፡ 15.አማይጉል ባዳ ወይን ታክለኮ እሮህ የየዕንሀ ይግድፍን፡፡ ታሀምኮ ላከል ወይን ታክል ባዕል ታይ ጋባርህ አሞል አይም አባም ታካልን? 16.ወይን ታክልህ ዋና እሰህ ያምተ፤ ጋባር ያግድፈ፤ ወይን አታክልት አክ ጋባራህ ያኃየ፡፡ "ሕያው ታሃም ዮብን ዋክተ "ታሃም ሡሩህ አከዋይቶይ " የን፡፡"17.ኢየሱስ ግን ተናድ ቁሉሕ የህ ታህ አክየ፤ "አማይጉል ነደቅት ዳይተ ዳይ አንጎሎ ዳይህ አሞይታ የከህ ተህ ትምጽሕፈም አይም ታምልክተ? 18.ታማይ ዳይህ አሞል ራዳማሪ ኡምብህ አግድለ ሎን፤ ዳይ አሞል አክራዳ ሕያውቲ ግን አምጭፍልቀለ ፡፡"

ግብር አከፋፍላህ ዳዓባል ካብተ ኤሰሮ 

(ማቴ.22፤15-22ማር‹12‹1317፡፡)

19.ሙሴ ሕግህ መምህራንከ ካህናት አኅሉቅ ታይ ምሳለ ተን አሞል ተከም የደግንህ ታማይ ሳዓት ያባዶና ጉረኒህ ይንን፡፡ ያከካህ ሕዝበ ማይስ ተን፡፡ 20.አማይጉል ኢየሱስ ያባዶና ያሰ ዋክተ እላ ላይ ይንን፡፡ ገዛእል ሥልጣናህከ ፍርደህ ትላሰኒህ ያኃዎና ድዕስሳ ቃል ካኮ ገዮና ጉራይ ይንን፤ አማይጉል ጻድቃናህ ይምግድኒህ ካዋኒህ አካህ ታጽምደ ሰለይት አድፋረን፡፡ 21.አስሕዋትት ኢየሱስድ ካብየኒህ ታህ የኒህ ካኤሰረን፤ "መም ህሮ!አቱ ዋንስታምከ ታይምህረም ሐቀ ክናም ናድገ፤ ፉጊ አራሕ ሐቀህ ታምህረካህ እንከቶ ማታዶሎወ፡፡ 22.እስክ ኖከየ! ንሕግህ መሠረትህ ሮማ ቀሳራህ ግብረ ያክፋሎና ይምፍቅደ ወይ ማምፋቃድና?" 23.ኢየሱስ ግን ተን ቶንኮል የደገህ፤ታህ አክየ፡፡ 24."እስክ ገንዘብ ይይቡሉዋየ፤ ታይ ማላል ይምቅርጸ በሶከ ጹሑፍ ምጋዕ እይቲያ ክን?" እሰን ቄሳርቲያ ክን አክየን፡፡ 25.ኢየሱስ ለ አማይጉል ቄሳርም ቄሳራህ ኡሑዋ፤ፉጊም ፉጎህ ኡሑዋ አክየ፡፡ 26.እስን ሕዝብ ነፍል ዋንህ ካያጽማዶና ማድዕ ኖን፤ አማይጉል ለ ካመልስህ ይምድንቅንህ ትብ የን፡፡

ራብተምህ ኡግታቶህ ዳዓባል ኡጉተ ኤሠሮ

(ማቴ.22፤23-33፤ማር.12፤18-27፡፡) 

 27."ራብተም ሙጉታ" ታደኄ ሰዱቃውያን ኢየሱስድ ካብ የኒህ ታህ የኒህ ኤሰረን፤ 28."ኦ'መምህሮ!" ሙሴ ታህ የህ ኖል ይጽህፈ፤ እንክ ሕያውቲ ባዳ ዳለካህ ኑማኮ ራባህ ባድስማጉል ሳዓል ተ ኦርብሰህ ራቦንታህ /ዳራ/ ሐድገ አካህ ራዕሶይ /ያተካሎ/፡፡ 29.ማልሕና ሳዓል ይንን፤ ኡማንትህ ማናቦይቲ ኑማ ኦ'ርብሰህ ባዳ ዳለካህ ራበ፡፡ 30.ያክትለቲ ታማይ ኑማ ኦ'ርብሰ፡፡ 31.ማዳሕ ለ ኦርብሰ፤ ታይ ዓይነቲህ ማልህንክ ኦርብሰኒህ እሮ ዳለካህ ራበን፡፡ 32.ኡማንትህ ላካል ኑማ ራብተ፡፡ 33.ማልሕክ ስንስን ታራህ ኦርብሰን አማይጉል ራቦንትት ኡጉታ ዋክተ አይቲህ ኑማ አከለ?" 34.ኢየሱስ ታህ የህ ኤልይምልሰ፤ "ታይ ዓላምህ ሕያው ኦርብሳ አርብሳን፡፡  35.ራባኮ ኡገተንህ ኤል ያመተ ዓለምል ማሮና አካህ ኤዳ ሕያው ግን ሞርብሳን፡፡ አይምህ  መላእክት ባልህ ያክንምዳህ ማራባን፤ራባኮ ኡጉተንምህ ለ መዔፉጊህ ዳይሎ ክኖን፡፡ 37.ራባኮ ኡጉተም ህ ዳዓባል ግን ሙሴ ቆጠቋጥ ግራህ ዳዓባል ዋንስተ ታርክህ አዳል ይግልጸ፤ ታማይ ዛንታህ አዳል ሙሴ ፉጊ አብራሃም አምላክ ፤ይሰሐቅ አምላክ፤ ያዕቆብ አምላክ፤ የህ ደዔ፡፡ 38.አማይጉል መዔፉጊ ሕያዋን/ሕወትለም/ አምላክ ክንካህ ራቦንትት አምላክ ማክ፤ አይምህ ኡምብህ ካሕይወትህ ማራን፡፡" 39.ሙሴ ሕግህ መምህራንኮ ጋሪጋሪ መምህሮ!መዔም ዋንስተ! አክየን፡፡ 40.ታሃምኮ ሳራቱላል ኤሰሮ ኤልያስቃራቦ ይድፍ ረቲ እንከቲ ማና፡፡

ኢየሱስ እስ ደግኀህ ካብሰ ኤሰሮ 

(ማቴ.22፤41-46፤ማር.12፤35-37፡፡)

 41.ታሃምኮ ሳራህ ኢየሱስ ታህ አክየ፤ "አይናህ የኒህ መስሕክ ዳዊት ባ'ዳ` ክን ያና? 42.ዳዊት እ'ኮ' እስ ደግኃህ መዝሙር መጽሐፍ አዳል ፉጊ የማደሪ (መስሕክ)  ኩ'ናዓብቶልት ኩ'ሥልጣኒህ ታባል ኮ'ህ ሃባም ፋናህ ይምድጋል ድፈይ አክየ ያድሔ'፡፡44.አማይጉል ዳዊት እስ ደግኃህ ማዳራ የህ ካ'ደዔምህ ሳራህ መሲሕ አይናህ የህ ባዳ ያኮ ድ'ዓ?" 

ኢየሱስ ሙሴ ሕግህ መምህራንኮ ሰልታ አክየ

(ማቴ.23፤1-36፤ማር.12፤38-40፡፡)

45.ሕዝብ ኡምብህ ካአብክ ያንንሃንህ ኢየሱስ እስ ተምሃሮክ ታህ አክየ፡፡ 46.ደድ ሣራ ሀይስተኒህ ቶከ ታህ ታዞረም፤ ዓዳጋል ክብር ሳላምታህ ጋራዎና፤ ሙክራባድ ክብር ወንበር፤ ግብዛል ክብር ስፍራ ክኅን ሙሴ ሕግህ መምህራንኮ እጥንቅቃ፡፡47.እስን ለ ያምባላዎና ያስቅርብን ደድ ጻሎት አይምከነይክ ማምንት ዓረ ያብዝብዚን፤አመይጉል እስን ግድድ ፍርድ ተን ገየለ፡፡

ምዕራፍ 21     

ማምኖት ሞቶሖዎ /ሕንዳ/

(ማር.12፤41-44)                 

1.ኢየሱስ ርጋየህ የደለለዔጉል ሀብታማድ ስን መባዕ ምጽዋት ኤድጋራን ሣጹንህ አዳድ ሳይሳህ ዩብለ፡፡ 2.ታማምባልህ እንክ ድካ  ክን ማምኖ ላማ ሳንቲም ያከ ናሐስ ማል ሣጹን አዳድ ሳየሳህ ተዩብለ፡፡ 3.ታህ ለ አክየ፤ በኡነት /ሐቀ/ ስናካይክ አነ፤ ታይ ድካ ክን ማመኖ ኡማንቲያኮ አጋናል ተሰሰህ ቶኆወህ ታነ፡፡ 4.አይምህ እስን ዮሖውንም ተን ሀብተኮ ራዕተም ክን፤ እስ ግን ድካ ክንሃንህ እንክም አክ ራዕሰካህ ልይ ትነም ሙሉድ ቶኆወ፡፡"  

መቅደስ ዓርህ ራድናንህ ኢየሱስ ትንቢት

                    (ማቴ.24፤1-2፤ማር.13፤1-2፡፡)                                     

5.ውልውልው ሕያው "ታይ በተ መቀደስ ዓር አይዳ ዓዳ መዔቲያ ክን፤ ኩቡር ክን ዳይትኮ ፉጎህ ካብተ ገጸበረከትህ ዓዳ የመዔ" አይክ አልዋንስታይ ይንን፡፡ 6.ኢየሱስ ግን ታይ ታብልም ኡምብህ፤ ዳይ ዳይ አሞል የምደረረበህ ኤል ራዔዋ ዋክት አምተ ለ፤ ታይ ዳይት ኡምብህ እንክ ለለዕ ራደለ፡፡ 7.እስን "መምህሮ! ታሃም አከለም አንዳ ክን? ታሃም ያከ ዋክተ ካብየም አካህ ናደገ ምልክት አይምቶ ክን?" የኒህ ካኤሰረን፡፡

ኢየሱስ መከራከ ደስታ ዋክተ አምተለም ዋንስተ 

(ማቴ.24፤3-14፤ማር.13፤3-13፡፡)  

8.ኢየሱስ ታህ የህ ኤልደሄየ፤ "ታንገገይንክ ሰልታ፤" ማንጎ ማር'አኑ ክርስቶስ ክዮ!ሀይከ ዋክት ካብየህ ያነ!' አይክ ይምጋዓህ አምተሎን፤ ተና ማካታልና፡፡ 9.ጦርነትከ ኅውከት ዳዓባል ታብን ዋክተ ለ ማሓ ንካቢትና፤ ባሶል ታሃም ታኮ ኤዳ፤ ያከካህ ባክቶ አማይጉልካህ አከማለ፡፡" 10.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ ሕዝብ ሕዝብ አሞል፤ ማንግሥት ማንግሥት  አሞል ኡጉተለ፡፡ 11.ኡማን ቦታል ኃይላለ ባዶት አምናዋጽ፤ ራኀብከ ዱሪ አከለ፡፡ ማይስሳ ጉዳያትከ ናባ ምልክታት ዓራን አምቡሉወ ለ፡፡ 12.ያከካህ ታሃም ኡምህያ ታከምህ ባሶል ሕያው ስን አብደሎን፤ ስን አይሰደደሎን፤ ሙክራባከ ዋክኒ ዓረህ ለ ትላሰንህ ስን አኃየሎን፤ ይምጋዕህ ዳዓባል ነገሥታትከ ገዛእትል ስን በሎን፡፡ 13.ታሃም ይ ዳዓባል ታማስካሮና መዔ ዋከተ /አጋጣሚ/ ስናህ አከለ፡፡ 14.አማይጉል ስናል ካብሳን ክሰህ ታሓይን መልስህ ታምጻናቆና መዳም ኡኩማይ አፍዓዶ አብታ፡፡ 15.አይምህ ስን ናዓብቶልትኮ አንከቲ ደሶከ ያመካላካሎ አካህ ድዔዋ ቃልከ ጠበብ አኑ ስና አኃየልዮ፡፡ 16.ወለድከ ሳዖል፤ በተሰብከ  ካኃንቶልት ራዔካህ ትላሰኒህ ስን አኃየሎን፤ ስንኮ ጋሪጋሮ አግደፈሎን፡፡ 17.ይምጋዕህ ዳዓባል ትምንዕበም አከልትን፡፡ 18.ያከካህ ስን ደግኃህ ዳገርኮ እንከት ኡካ ምያለየ፡፡ 19.ስን ትዕግሥትህ ስን ናፍብሰ አይደኅነ ልትን፡፡"

ኢየሱስ ኢየሩሳሌም ሊይህ ዳዓባል ዋንስ

(ማቴ.24፤15-21፤ማር.13፤14-19፡፡)

20.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ "ኢየሩሳሌም ወተሃደርህ ትንክ ብበህ ታብልን ዋክተ ታላዮ ካብተም እድጋ፡፡ 21.ታማይ ጊዘህ ይሁዳ ሀገርል ታነም እምቦብቱ ላል ኩዶናይ፤ ካታማት አዳል ታነም ታማርከኮ ያወዖናይ፤ ካታማኮ እሮልታናም ካታማድ ሳየዋ ዎና፡፡ 22.ምክንታቱ ለ ታይ ልይህ ዳዓባል ትን ቢት ያምፋጻሞ ታይ በቀልከ ቅፅዓት ዋክተ ክን፡፡ 23.ታማይ ዋክተ ሶ'ኒይከ ዶ'የሳ ኡሎል ዎዮ ክኖን!አይምህ ባዶት አሞል ናባ መከራ አከለ፤ ታይ ሕዝብህ አሞል መዔፉጊህ ቁጡዓ አምተለ፡፡ 24.ተንኮ ማ'ንጎ ማሪ ሰይፍህ ራበሎን፤ አክማሪ የመረክንህ እስስ ሀገርል ተንበሎን፡፡ አረማውያን ዳባን ያምፍጽማም ፋናህ ኢየሩሳሌም አረማዊያናህ ትምዕተቲያ አከለ፡፡"

ክርስቶስ ማላም ሙሙት

(ማቴ.24፤29-31፤ማር.13፤24-27፡፡)

25.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ የ፤ "አይሮይታከ አልሳል፤ ሑቱክት አሞል ምልክት አምቡሉወ ለ፤ ባዶት አሞል ለ ሕዝብ ኡምብህ ባሕራከ ማእበል ኃንካቢሳ ድምፀኮ ኡጉተምህ ማይሰተኒህ አምጽንቐሎን፡፡ 26.ዓለም አሞል ያምተ ጉዳይ እላላክ ሕያው ማይስህ አምስብረሎን፤ አይምህ ታማይ ዋክተ ዓራንት ኃይልት አምነወጸሎን፡፡ 27.ታማምኮ ሳራህ ሕያውቲ ባድ ናባ ኃይላከ ክብረህ ዳሩር አሞል የከህ አምትህ አምቡሉወ ለ፡፡ 28.ታሃም ኡምብህ ታከም ኤደድሳ ዋክተ ስን ድኅንነት ካብ የህ ያነጉል ሪገአያይ አጋናል ኤደለለዓ፡፡"

ባላሶ ሐዳህ ምሳለ   

                          (ማቴ.24፤32-35፤ማር.13፤28-31።)                            

29.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታይ መሳለ አክየደሔ፤ ባላሶ ሐዳከ አክ ሖድት /ኩነታት/ ዓይነት አፍዓዶ አባይ ኡቡላ፡፡ 30.ዳዳይ አቁጥቁጥህ ታባልነ ዋዕደ ጸድይ ካብየም ታድግን፡፡31.ታይ ዓይነትህ ታይ ኡማን ጉዳይ ያከ ም ኤደድሳህ ታብልንጉል ፉጊ ማንግሥትህ ሙሙት ካብየም እድጋ፡፡ 32."በኡነት ስናክ አይክ አንዮ፤ ታሃም ኡምብህ ታምፍጽመም ፋናህ ታይ ወለዶ ማትላይታ፡፡ 33.ዓራንከ ባዶ ትላይታ፤ ይቃል ግን ኡማንጉልህ ይጽንዔ ማራ፡፡"

           ትግሃታህ እላላናም

34.ኢየሱስ ይቀጽለህ ታህ አክየ፤ ምግበከ ማስተ ማንጋህ ስክራናህ ያይለ ይንምከ ዓለም ፋይደህ አምፅንቅክ አፍዓዶ ስናክ ዳማኅታክ እጠንቅቃ፡፡ አማይጉል ታማይ ለለዕ ማጻወድባልህ ደንግትህ ስናድ አምተለ፡፡ ስን አፅምደለ፡፡ 35.አይምህ ታማይ ለለዕ ባዶት አሞል ገይምታ ሕያው ኡምብህ ድንግትህ አምጸወደሎን፡፡ 36.አማይጉል ያመተ ኡማ  ጉዳይኮ ኡምብህ ታውዖናከ ኃይላ ገይቶናከ ሕያውቲ ባድህ ነፍል ሶልቶና ድቶናክ ጻሎት አባክ ኡማንጉል እትግሃ፡፡ 37.ኢየሱስ ኡማን ለለዕ በተ መቅደስድ አይምህርይ ይነ፤ድተ ሳይታጉል ግን ደብር ዘይት አክያን እምባህ አሞል የውዔህ ማሐይ ይነ፡፡ 38.ሕያው ኡምብህ ኢየሱስ ያቦና ዳኅን ማሓል በተ መቅደስህ ካኡላል አድይ ይንን፡፡

  ምዕራፍ 22

  ክርስቶስ አሞል ተከ አድማ /ሠራ/

 (ማቴ.26.1-5፤ማር.14፤1-2፤ዮሐ.11፤45-53፡፡)

1.ፋሲካ አክያን እንገራ ባዓል ያክብረ ለለዕ ካብ የህ ይነ፡፡ 2.ካህናት አኅሉቅከ ሙሴ ሕግህ መምህ ራን ሕዝበ ማይስተንጉል ኢየሱስ ይብድንህ አካህ ያግድፍን አራሕ ሱዉሩህ ዋግያይ ይንን፡፡

ይሁዳ ኢየሱስ ትላሰህ ያሐዎ የምሰመመዔ 

(ማቴ.2 6፤14-16፤ማር.14፤10-11፡፡)  

3.ታማይ ዋክተ ላማምከ ታማንኮ እንከት አስቆሮታዊ ይሁዳድ ሰይጣን ኤድሳየ፡፡ 4.አማይጉል ይሁዳ ካህናት ኣኅሉቅህ ኡላል በተ መቅደስ ኡላል አዛዞድ የደህ ኢየሱስ አይናህ እሰህ ተላሰህ አካህ ያሐየም ትንልህ የመከረ፡፡ 5.እስን ጉዳህ ኒያተኒህ ማል አካህ ያሐዎና የምወዔዔልን፡፡ 6.ውዕለህ የምሰመመዕህ ሕዝብ አድገካህ ኢየሱስ ትላሰህ ያኃዎ ያይይሰ ዋክተ ዋግያይ ይነ፡፡

ኢየሱስ አይሁድ ፋሲክ ድራር በቶ የምሶኖዶወ 

(ማቴ.26፤17-25፤ማር.14፤12-21፤ዮሐ.13፤21-30)

7.ታሃምኮ ሣራህ ፋሲክ ዕዶይት ያምሩሑደ እን ገራ /ቂጣ/ ባዓል ማደ፡፡ 8.ኢየሱስ ፋሲክ ዕዶይታ በኖክ አዱዋይ ኦይሶኖዶዋ የህ ጴጥሮስከ ያሃንስ ፋረ፡፡ 9.እስን ለ ፋሲክ ድራር አል ኮህ ናሳናዳዎ ጉርታ? የኒህ ኤሰረን፡፡ 10.ኡሱክ ለ ታህ እክየ፤ ስን ነፍል ታነ ካታማል ሰይታንጉል ሀይከ ላየ ዕድሮ ዩይኩዔ ሕያውቶ ገልትን፤ ካያ እክትላይ ኤድሳ ዓረድ አዱዋ፡፡ 11.ድክት ባዕላክ ንመምህር እስ ተምሃሮልህ ፋሲክ ዕዶይታ ኤድ በታ ዓሪ አል ክን? ኮክያ አከያ፡፡ 12.ኡሱክ ዳብሪድ አሞክ ያነ ስድስመህ ዮምሶኖዶወ ፍድን አዳራስ ስን አስቡ ሉወ ለ፤ ታማድ ኦይሶኖዶዋ፡፡ 13.ካተምሃርህ ላማይ የደይንህ ኡማን ጉዳይ ልክዕ ኢየሱስ አክየምባልህ የከህ ገን፤ ፋሲክ ድራር ታማድ ዮይሶኖዶውን፡፡

ቅዱስ ቁርባን ሠርዓት (ማዳሪ ድራር) 

ማቴ.26፤26-30፤ማር.14፤22-26፤1 ቆሮ.11፤23-25፡፡

14.ደራር ሳዓት ማደ ዋክተ ኢየሱስ ሐዋርያት ልህ ማይደል ድፈ፡፡ 15.ታህ አክየ፤ "መከራ ይማዳምህ ባሶል ስንልህ ታይ ፋሲክ ድራር በቶ ጋድህ አትመንክ እነ፡፡ 16.ታይ ጉዳህ ሐቂ ምሥ  ጢር ፉጊ ማንግሥትል ፍጹም የከህ አይከ ያም ቡሉወም ፋናህ ካምቦኮ ሣራህ ታይ ፋሲግ ድራር እንክጉል በተ ማልዮ ስናክ አይክ አንዮ፡፡" 17.ታሃምኮ ሣራህ ኢየሱስ ጽዋዕ ናው ኤሰህ ምስጋና ጻሎት አበ፤ ታህ የ፤ "ሂና ታሃም ኤንከፈላ፡፡ 18.በኡነት ስናክ አይክ አንዮ፤ ካዶኮ ኤደድሰህ መዔፉጊህ ማንግሥት ታምተምፋናህ ታይ ወይን ፍረህ ጽማቂ ማዑበ፡፡" 19.ይቅጽለህ ኢየሱስ "እንገራ ናው እሰህ ምሥጋና ጻሎት  አበ፤"  ዩቁሩሰህ እስ ተምሃሮህክ ሂና፤ "ታሃም ስናህ ታምሐወ ይ ሐዶይታ ክን፤ ታሃም ይ'መዘ ከርታ አባ" የህ አካህ ዮሖወ፡፡ 20.ታማምባልህ ድራርኮ ላካል ጽዋዕ ናወሰህ አካህ ዮሖወህ ታህ አክየ፤ "ታይ ጽዋዕ ስናህ ሓድ'ታ ይ'ብሎህ ያምፍጽመ ዑሱብ ኪዳን ክን፡፡ 21."ያከካህ ትላሰህ ይያኃየ ሕያውቲህ ጋባ ሀይከ ዮልህ ማይድድ ክን፡፡ 22.ሕያውቲ ባዳህ ካያህ ዮኮመህ አካህ ትምው ስንምህ መሠረትህ ራባህ ያዴም አክማራዕታ፤ ያከካህ ሕያውቲ ባዳ ትላሰህ ያኃየ ታይ ሕያውቲ ዎዮ!" ክን፡፡ 23.እስን ንፋንኮ ታሃም አባቲ አይቲ ያ ክን! ያናማህ ስነስነህ ትታ ኤሠረን፡፡

 ኡማን ኖያኮ ናባት እያቶ ክን?

24.ይቅጽልንህ እስን ኡማኖያኮ በያቲ /ያሰቲ/ አትያ ክን? አይክ ስነስነህ ያምከረከርንም ኤደድ ሰን፡፡ 25. ኢየሱስ ግን ታህ አክየ፤ ታይ ዓለምህ ነገሥታት ሕዝብ አሞል ሥልጣን ሎን፤ ገዛእት ሕዝብ መዔ ሥራሕ አብታም ክኖን አክያን፡፡ 26.አትን ግን ተናባልህ ታኮና መዳ፤ ያው ስን ፋንኮ ናባቲያ ክንት ዕንዳትያ ባልህ ያኮይ፤ አሞባዕላ ክንት አገለወጋይ ባልህ ያኮይ፡፡ 27.ማይድል ድፈህ ያምግበቲያከ ሶለህ ያስግልግ ለቲያኮ አይትያ ክን ናባት? ናባትያ አክያናም ማይድል ድፈትያ ማክ? አኑ ግን ስን ፋናድ አገልጋል ባልህ ክዮ፡፡ 28.አትን ይመከራህ ዋክተ ኡምብክ ዮልህ ትጽንዕን ሱግተን፡፡ 29.አማይጉል ያባ ዮያ ረድሰምባልህ አኑለ ስና ረድሰ ልዮ፡፡30.ይማንግሥትል ማይድል ድፈይተኒህ በተልትን፤ አዑበልትን፤ ዙፋን አሞክ ድፈልትን፤ ላማምከ ታመን እሥራል ነገድህ አሞል ረደኒህ አፍርደልትን፡፡

ኢየሱስ ጴጥሮስ ክሕደት ዮኮመህ ዋንስተ 

(ማቴ.26፤31-35፤ማር.14፤27-31፤ዮሐ.13፤36-38፡፡)

31.ይቅጽለህ ኢየሱስ ታህ "ስምዖን! ስምስዖን! ሀይከ ኃረስታይ ስራይ ሐሳርኮ ይምስኤ ባድሳምባልህ ታማህ እሰህ ሰይጣን ስና የይማሳኦ ወይም ስን ያፋታኖ ይትምኔ፡፡ 32.ያከካህ ስን እምነት ያለየም ኮ አኑ ጻሎት አባ፤ አቱ ተምጸጸተህ ዩ'ላል ጋሕታጉል እስ ሳዖል እይጽንዕ /እይብርዕ/፡፡" 33.ጴጥሮስ "ይማዳራ! ማዱዋህ ያኮይ ራባህ ኮልህ እንኮህ አዳዎ ዮምሶኖዶወቲያ ክዮ" አክየ፡፡

34.ኢየሱስ ግን "ጴጥሮሶ! ካፋ ዶርሆይቲ ወዶኮ ባሶል ካ'ማድ'ገ ተህ አዶሐ ዋክተ ያክሕደ'ልቶ ኮ'ካይክ አንዮ፡፡" 35.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ እስ ተምሃሮክ "ማል ቦርሳ ቀረጢት፤ ካበላ አብደካህ ኤልስንፋረ ዋዕደ ስናክ ዩግዱለ ጉዳይ ይነ?" አክ የድኄ፡፡ እስን ለ "እንክም ኖክ ዩግዱለ ጉዳይ ማና" ይኒህ ኤልይምልስን፡፡ 36.ኢየሱስ ታህ አክየ፤ "ካዶ ማል ቦርሳ የከህ ከረጢት ለት ያባዶይ፤ ሰይፍ /ጉራደ/ አለዋት እስ ሳራ ያቦሖ'አይ ሰይፍ ዳሞይ፡፡ 37.'ዓመጸናታትልህ ሎይመ!' ያድኄ ማጽሐፍ ቃል ያ' አሞል ያምፋጻሞ ኤልታነ፤ ስናክ አይክ አነ፤ አይምህ ይዳዓባል ቶኮመህ ትምጽሕፈም ኡምብህ ታፋጻሞ ኤዳም ክን፡፡" 38.ካተምሃሮ "ማዳራ! ሀይከ ታል ላማ ሰይፍ ያነ!"አክየን፡፡ ኡሱክ "ድዓ" አክየ፡፡

ኢየሱስ ደብረ ዘይትል ጻሎት አበ    

(ማቴ.26፤36-46፤ማር.14፤32-42፡፡)

39.ኢየሱስ ካታማኮ የውዔህ እስ ልማድባልህ ደብረ ዘይት የደ፤ ካተምሃሮ ኤ'ልህ የደይን፡፡ 40.ታማርከ ማደንጉል ኢየሱስ ፋታናድ ሳይታናክ ጻሎት አባ አክየ፡፡

41.ታማምኮ ሳራህ ዳ` ዕደኒህ ማድሳን እርከህ እዳ ታከም ተንኮ ምርኅ የህ የደ፤ ይምብርክከህ ታህ የህ ጻሎት አበ፡፡ 42.ኦ ያባ! ኩፍቃድ የከምኮ ታይ መከራ ጽወዕ ዮኮ መርኅእስ፤ ግን ኩፍቃድ ያ'ኮይእካህ ይፍቃድ አከዋዮይ፡፡ 43.ታማይ ዋክተ ካያ ያይብርትዔ መልአክ ዓራንኮ የመተህ አካህ ዩመቡሉወ፡፡ 44.አፍዓዶኮ ጋዳህ ይመፅንቐህ ኃይላህ አጽልይ ይነ፤ ደ`ምቢ ቢሎ ባልህ ተከህ ባዶል እክ ድምያክ ትነ፡፡ 45.ጻሎትኮ ኡጉተህ እስ ተምሃሮ ዳጋህ የመተ፤ ኃዛን ማንጋኮ ኡጉተምህ ድነኒህ ተንገህ ታህ አክየ፡፡ 46."አይምህ ድናክ ታኒ ን? እስክ ፋታናድ ሳይታናክ አጉታይ ጻሎት አባ፡፡           
                  ኢየሱስ ናዓብቶሊቲ ጋባህ ይምድብድን                      

(ማቴ.26፤57-58፤69፤75፡፡ማር.14፤43-54፤66-72፤ ዮሐ.18፤12-18፤25-27፡፡)

47.ኢየሱስ ታሃም ዋንስታይ ያነሃን ማንጎ ሕያ ው ተመተ፤ ተን መራኂ ላማምከ ታማንኮ እንከቶ ክን ይሁዳ ክይይ ይነ፤ ይሁዳ ካፉጉቶ ኢየሱሱድ ካብየ፡፡ 48.ኢየሱስ ግን "ይሁዳ! /ሕያውቲ/ ምናዳ ምቲ ባድ ፉግቶህ ትላሰህ አኃይክ ታነ?" አክየ፡፡

49.ኢየሱስልህ ትነ ደቀ መዛሙርት ነገር ዓይነት ዩብልንጉ ዋክተ "ማዳራ! ሰይፍህ ሳባዕኖ?"  አክየን፡፡ 50.ተንኮ ቲ ሊቀ ካህናት አገልጋይ ሰይፍ ሳባዔህ ምድግ አይቲ አክ ይግርዔ፡፡ 51.ኢየሱስ ግን ታሃም ማጉርሱሳ! ሓባ! የ፤ ሕያ ውቲ አይቲ ይ'ድህስሰህ ኡሩሰ፡፡ 52.ታሃምኮ ላካል ኢየሱስ ያባዶና ተመተ ካህናት አኅሉቅ በተ መቅደስ አዘዝትከ ሕዝብ ስማግለታ ታክ ለ ታህ አክየ፤ "ዮያ ወምበደ ባልህ ታባዶና ሰይፈከ እሎል ትብድ`ንህ ተመትን? 53.እስስ ለለ ዕ በተ መቅደስድ ስንልህ ገይማህ ይማባድን፤ ካዶ ግን ስን ዋክተከ ድተ ሥልጣንህ ጊዘ ክን፡፡"                                                                   ጴጥሮስ ኢየሱስ ይክሕ  

(ማቴ፣26፤57-58፤  69-75፤ማር.14፤53-54፤66-72 ዮሐ.18፤12-18፤25-27፡፡)

  54.ታሃምኮ ላካል ሕያው ኢየሱስ ይብድንህ በየኒህ ሊቀ ካህናት ዓረድ ባሄን፤ጴጥሮስ ምርኃ የህ አክትልይ ይነ፡፡ 55.ሕያው ግብ አዳድ ግራ የይሰወወሪንህ እንኮህ ድፈኒይ ይንን፡፡ ጴጥሮስ የመተህ ተንልህ ድፈ፡፡ 56.ጴጥሮስ ግራ ባሮል ድፈህ ያነሃንህ እንክ ድንግል ካቱብለ፤ ካያድ ቱቱኩረህ ቁሉሕ ኤተህ ታይትኮ ኢየሱስልህ ትነ! ተድሄ፡፡ 57.ጴጥሮስ ተአውካ አኑ አቱታም ማደገ! አክየ፡፡ ዳጎ ዋክተኮ ላካል እንክ አክ ሕያውቲ ጴጥሮስ ካዩብለህ አቱኮ ካልህ ትነምኮ ቲያ ክቶ አክየ፡፡ ጴጥሮስ ለ "ኮሕያውቶ ማክየ!" አክየ፡፡  59.እንክ ሳዓት ሱገህ አክ እንክ ሕያውቲ ጴጥሮ ሱክ ታይ ሕያውቲ ገሊላዊ ክን ርግጽህ ካልህ ትነ! ያናመህ ይጥብቀ ዋንስተ፡፡ 60.ጴጥሮስ ግን አንተ ሰውየ!ታም ማድገ አክየ፡፡ ታሃም ዋንስታይ ያንንሃን አማይጉል ዶርሆይቲ ወደ፡፡ 61.ታማይ ዋክተ ማዳሪ ኢየሱስ ኡፍኩና የህ ጴጥሮስ ዩብለ፤ ጴጥሮስ ለ ካፋ ዶርሆቲ ዋዳም ፋናህ አዶሓጉል ያክሕደልቶ ያናማህ ማዳሪ ኢየሱስ ዋንስተ ቃል ይዝክረ፡፡ 62.እሮህ የውዔህ እምርርሰህ ወዔ፡፡  63.ታማይ ዋክተ ኢየሱስ ትብደህ ትነ ሕያው ኢየሱስ አሞል አይለገጽከ ሳባዓይ ይንን፡፡ 64.ነፍ አክ አስፍንክ "አቲያ ክን ኩሳባዔትይ? ነቢይ ተከምኮ እስክ ዕድገ አካይ" ይንን፡፡ 65.ማንጎ ጉዳይ ዋንስታክ አካህ ዋትማይ ይንን::                                                                                   ኢየሱሰ ፍርድ ሰንጎህ ይቅርበ    

 (ማቴ.26፤  59-66፤ማር.14፤55-64፤ዮሐ.18፤19-24፡፡)

66.ሑገ ማሕተጉል ለ ሕዝብ ስማግለታትከ ካህናት አኅሉቅ፤ ሙሴ ሕግ መምህራን እንኮህ የከሄልንህ፤ ኢየሱስ ስን ሰንጎህ/ፍርድ ዓረህ/ባሄኒህ፡፡ 67.ታህ አክየን፤"እስክ ኖከ! አቱ መሲሕ ክቶ?" ኡሱክ ግን ታህ አክየ፤ ስናክ ኤምህ ይማታምኒን፡፡ 68.ኤሰሮ ስን ኤሠራጉል ዮህ ማታይምልስ፤ 69.ያከካህ ካዶኮ ኤደድሰህ ሕያውቲ ባድ ኃይላለ ፉጊህ ምድጋል ድፈለ፡፡ 70.ኡምብህ እንክድ አማይጉል "አቱ መዔፉጊህ ባድ ኪቶ?" የኒህ ኤልይ ምልስን፡፡ ኡሱክ ዮ አትን ተድሕንባልህ ክዮ አክየ፡፡ 71.አስን  ለ አማይጉል አይምህ ምስክር ንጉርሱሳ? ሀይከ ካአፍኮ የውዔ ቃል ናኑ ንንደ ግሐህ ኖበ! የድሕን ፡፡                                

   ምዕራፍ 23 

ኢየሱስ ፍርድ ዓርህ ስንጎህ ይቀርበ   

 (9 ማቴ.27፤1-2፤11-14፤ማር.15፤15፤ዮሐ.18፤28-38፡፡)

 1.ሰንጎት አባላት ኡምብህ ኡገተኒህ ኢየሱስ በኒህ ጵላጦስ ነፍል ይስቅርብን፡፡ 2.ታህ አይክ ያክስስንም ኤደድሰን፤ ታይ ሕያውቲ ንሕዝበ አስገገይህ ካገነ፤ ሮማ ኑጉሠ ነገሥትህ ቀሳራህ ግብሪ ያማኃወምኮ ደሳ፡፡ ጋባዔህ አኑ ኑጉሥ መሲሕ ክዮ አይክ ዋንስታ፡፡ 3.ጵላጦስ  ለ "አቱ አይሁድ ኑጉሥ ክቶ?" የህ ኢየሱስ ኤሠረ፡፡ ኢየሱስ "ዮ አቱ ታምባልህ ክዮ" አክየ፡፡ 4.ታማየ ዋክተ ጵላጦስ ካህናት አኅሉቁከ ሕዝበክ ለ ታይ ሕውቶድ እንክ በደል ታከም ኤደማገኒዮ! አክየ፡፡ 5.እስን ግን ታይ ሕያው ቲ ገሊላኮ ኤደ'ድ'ሰህ ታረከ ፋናህ ይሁዳ ሀገርክ ኡማንቱማል አይምህርክ ሕዝበ ሁውከትህ ኡጉጉሳ አይክ ኃይላልህ ይክስስን፡፡

      ኢየሱስ ሄሮድስ ነፊል ይቅርበ

6.ጲላጦስ ገሊላ ያን ቃል ዮበ ዋክተ፤ ታይቲ ገሊላ ሕያውቶ ክንሆ? የህ ኤሠረ፡፡7.ኢየሱስ የመተም ሄሮድስ ግዝአትኮ ክናም ጲላጦስ ዮብለጉል ሄሮድሱላል ፋረ፤ ሄሮድስ ለ ታማይ ዋክተ ኢየሩሳሌምል ይነ፡፡ 8.ሄሮድስ ኢየሱስ ዩብለጉል ጋደህ ኒያተ፤ አይም ኢየሱስ ዳዓባል አብይነጉል ካያብሎ ማንጎ ዋክተ አትምንይ ይነ፤ ታምባልህ ኢየሱስ ታአምር አባህ ያብሎ ታስፋ አባይ ይነ፡፡ 9.አማይጉል ሄሮድስ ኢየሱስ ማንጎ አሰሮ ኤሰረ፤ ኢየሱስ ለ እንክም ኤልማደሄይና፡፡ 10.ካህናት ኃለቅቶትከ ሙሴ ሕግህ መምህራን ታማል ሶለኒህ ኃላህ ካ'አክስስይ ይንን፡፡ 11.ሄሮድስ ለ እስ ጽፍራልህ ጋኄህ ዳይህ ኤል'የይለገጸ፤ ዓዳመዔ ሣረና ሀይስሰህ  ለ ጲላጦ ሱህ ደሄ ፋረ፡፡ 12.ታማይ ለለዕ ሄሮድስከ ጲላጦስ ካሐንቶሊት የክን፤ ታማምኮ ባሶ ግን ናዓብቶሊት ክይ ይንን፡፡

ኢየሱሱል ራብ ፍርደ ኤልይፍርድ

(ማቴ.27፤15-26፤ማር.15፤6-15፤ዮሐ.18፤39-40፤19፤1-16፡፡)

13.ታሃምኮ ሣራህ ጲላጦስ ካህናት አኅሉቅ፤ ሕዝብ መራሕትከ ሕዝበ ለ ኦሰህ እንኮህ ደዔ፡፡ 14.ታህ አክየ፤"ሕዝበ ሂውከትህ ኡጉጉሳ! ተኒህ ታይ ሕያውቶ ዩላል ባህተን፤ አኑ ለ ሀይከ ስን ነፊል እምርምረህ አካህ ተክስስን ክሰህ ሙሉኡድ ታይ ሕያውቲ አሞል እንክ በደል ኤ'ደማገይ ንዮ፡፡ 15.ታማምባልህ ሄሮድስ እንክ በደል ኤድማገይናጉል ደሄየህ ኑላል ፈረ፤ ታይ ሕያውቲ ራባ ካማዲሳምኮ እንክ ጉዳይ ማብና፡፡ 16.አማይጉል ሳብዖህ እቅጽዔ ዲዴልዮ" አክየ፡፡ [17.እግዳእግዳ ፋሲክ ባዓልህ ጲላጦስ እንክ ኡሡር ሕዝበህ ያን ኁይንምህ ልምደ ልየነ፡፡]18.አማይጉል ሕዝብ ኡምብህ ታይ ሕያውቶ ምርሕ ኖህእስ! በርባን ግን ኖህ ኡንሑይ አይክ ዋዕየን፡፡ 19.በርባን ህውከት ኡጉሳናምከ ሕያው ያግድፍንምህ ምክንያታህ ዋክን ዓረድ ዩምዱወህ ይነ ሕያውቶ ክይነ፡፡ 20.ጲላጦስ ኢየሱስ ይንኁወህ ዲድዮ ጉረህ ጋባዔህ ሕዝበልህ ዋንስተ፡፡21.ሕዝብ ግን /ታካር! ታካር!/እስቅ! እስቅል! አይክ ዋዕየን፡፡ 22.ጲላጦስ ለ ማዳሕ ዋክተ ታህ አክየ፤ "ታይ ሕያውቲ አበ በደል አይም ክን? አኑ ራባህ ማደሳ በደል ኤደማገኒዮ፤ አማይጉል ሳብዖህ እቅጽዔህ ድድየ  ልዮ፡፡" 23.እስን ለ ድምፀ ናውሰኒህ ታካር! /እስቅል/ አይክ ዋዕ የን፤ ተን ዋዕታ ተመገ፡፡ 24.ታሃምህ ምክንያታ ህ ኤሠረንም አካህ ታኮ ጲላጦስ ኢየሱስል ይፍረደ፡፡ 25.አባጽባጸ አጉሳከ ሕያው አግድፎህ ዩምዱወህ ይነ በርባን ተን ኤሠሮህ ሪምድህ ይንሑ ወ፤ ኢየሱስ ግን ጉረንምባልህ ትላሰህ አካህ ዮሖወ፡፡

ኢየሱስ ይምስቅለ

(ማቴ.27፤32-44፤ማር፤15፤21-32፤ዮሐ.19፤17-27፡፡)

26.አማይጉል ኢየሱስ በን፤ይብድንህ አድይ ያንን ሃንህ ቀሬና ሕያውቶ ክን ስምዖን ገጠርኮ ካታማህ ሳህ ገን፤ካያ ይብድንህ ኢየሱስ ማስቀል ካይሱኩዕንህ ኢየሱስ ያካታሎ አበን፡፡ 27.ማንጎ ሕያው ኢየሱስ አክትል ይንን፤ ተን ፋናድ ማንጎም ይኅዝነህ ወዓ አጋቢ ይንን፡፡ 28.ኢየሱስ ለ ተኑላል ኡፍኩ'ና የህ ታህ አክየ፤ አትን ኢየሩሳሌም አጋቦ! አትን ስንህከ ስን ዳይሎህ ወዓ እካህ ዮያህ ማወዕና! 29.አይምህ ገዳም ክን ሳዮህ፤ ዳለዋየ መሕፀንከ ዶውሰ ዋይታ አንጉጉ አይዳ ትምዕድለም ክኖኑ! ያድኅን ለለዕ አምተለ፡፡30.ታማይ ዋክተ:ሕያው እምቦቦ ፤ናሞል ራደ! ሪሮዎ ለ፤' ንሱዑ ሳ!' ያናም ኤደ'ድ'ሰሎን፡፡31.አማይጉል ታሃም ኡምብህያህ ጉዳይ ዊይን ሐዳህ አሞል ያከም የከምህ ሳራህ ከፋፍን ሐዳህ አሞልማ አይም አከለ ማለት ክን?" 32.ኤልህ ኢየሱስልህ ራባ ለማ ገበነየና ይብድንህ የደይን፡፡33. ቀራንዮ ወይም ደግኃ ሐምሐም አክያን ስፍራ ማደን ዋክተ ታማል ኢየሱስ ታካርን፤ታማምባልህ ላማ ወንገለና ኢየሱሱክ ጉራልከ ምድጋል ታካርን፡፡ 34.ታሀምኮ ሣራህ ኢየሱስ "አባ! አባናም ምያድግንክ ኤልሐብ!" የህ ዳዕመ፤/ኣባናምከ ኃባናም ምያደክን ኤልሐብ!/ የድሔ፡፡ወተሀደር ለ ዕደት ዕደኒህ ኢየሱስ ሳራ ኃድልተን፡፡ 35.ሕዝብ ሶለህ አብል ይነ፤ አይሁድ አኅሉቅ ለ "አክማራ ኡሩሰ /ይድኅነ/ አማይጉል አሱክ ፉጎህ ዶሪምመ መሲሕ የከምኮ እስ ደግኃ ኡሩሶይ /ያይዳኃኖይ!/ አይክ ኤልአይለገጽ" ይንን፡፡ 36.ወተሃደር ታማምባልህ ኤልየለገጽክ፤ ካያድ ካብ የኒህ መሪራም አካህ ዮሖውን፡፡ 37.ለ "አቱ አሁድ ኑጉሥ ተከምኮ እስክ እሰ ኡሩስ /እይድኅን"/ አካይ ይንን፡፡ 38."ታይት አይሁድ ኑጉሥ ክን! ያ ጹሑፍ ለ ኢየሱስ ማስቃልህ አሞክ ድፈሰን፡፡"

ኢየሱስልህ ታካሪመ  ላማ ወንጌለየና

(ማቴ.27፤38-44፤ማር.15፤27-32፡፡)

39.ኢየሱስልህ ትምስቅለ ወንገለናታትኮ እንከቲ ኢየሱሱክ አቱ መሲሕ ማክቶሆ? እስህ እዲኅናክ እድኅን! አይክ አካህ ዋትማይ ይነ፡፡ 40.ማላም  በደለይና ግን ታህ የህ ካይግስጸ፤ አቱ ራብ ፍርደል ታነሃኒህ ኡካ ፉጎ ማማይስታ? 41.ናኑ አብነ በደልህ ምክንያታህ ቅጽዓት ጋራይኖ ኤዳ ፍርደ ክን፤ ታይ ሕያውቲ ለ በደል ማብና፡፡42.ይቅጽለህ ኢየሱሱክ "ኦ'ይማዳፈራ! እስ ማንግሥትል ሳይታጉል ይዝክር" አክየ፡፡ 43. ኢየሱስ "ሐቀህ ኮካይክ አኒዮ፤ ካፋ ዮልህ ጋናታል ሰልቶ!" አክየ፡፡                                       

                                  ኢየሱስ ራበ   

(ማቴ.27፤45-56፤ማር.15፤33-41፤ዮሐ.19፤28-30፡፡)

44.ሀይክና ታሃም ተከም ለለዕትት ልሓ ሳዓትህ አካባቢል ክይነ፤ ታማይ ዋክተኮ ኤደድሰህ አይከ ሳጋላ ሳዓት ፋናህ አይሮ /በርሃን/ እፎ ደሰህ ባዶክ ኡማንቱማህ አሞል ዲተ ተከ፡፡ 45.በተ መቅደስ ማገረይዛ ለ ፋንኮ ዓንድደህ ላማል ባደስምተ፡፡ 46.ኢየሱስ ለ ዋዓ የህ "ያባ! ሀይከ ይነብስ ኩጋባል ኮ'ህ አይርክብከ አነ!" አክየ፤ ታሃም የምህ ላካል ናፍስ ሐዶይታኮ ባደስመ፡፡ 47.ታማል ይነ ቦልት ኃለቃ የከ ጉዳይ ዩብለ ዋክተ ርግጽህ ታይ ሕያውቲ ጻድቅ ክይነ! ይህ መዔፉጎ ይስክበረ፡፡ 48.ጉዳይ ያብሎና ታማል ተከሄለህ ትነ ሕያው ኡምብህ የከ ነገር ዩብልንጉል ኃዛናህ ስን አፍዓዶ ሳባዓክ ስንስን ድክ ጋኄን፡፡ 49. ኢየሱስ ካብተ ተድገ ሕያው ኡምብህከ ገሊላኮ ኤደድሰኒህ አክትል ይነ አጋቢ ለ ደ'ድ'ል ሶለኒህ ታይ ጉዳይ አይ'ደለለዕይ ይንን፡፡

ኢየሱስ ዩሙዑገ  

(ማቴ.27፤57-61፤ማር.15፤42-47፤ዮሐ.19፤38-42፡፡)

50.አይሁድ ካታማ ክይክ ትነ አርማቲያሳል ማራ ይነ ዮሴፍ አክያን ሕያውቲ ይነ፤ኡሱክ ጻድቅከ መዔ ሕያውቶ ክይነ፤ አይሁድ ሰንጎህ አባል ክይን ይነ፡፡ 51.ያከካህ አይሁድ ምክረከ ሠርዓታህ ማም ሐባባርና፤ ፉጊ ማንግሥትህ ታስፋህ እላላ ሕያውቶ ክይነ፡፡52.ታይ ሕያውቲ ጲላጦሱክ ነፍል ካብየህ ኢየሱስ ረሣ አካህ ያሐዎ ኤሠረ፡፡53.ባድና /አሰካረን/ ለ ይብዲየህ ቁንጹይ ሐር ሳረናህ ይክንደህ እንከቲ ኤድሳየ ዋየ ዶኮህ አዳድ ዮዖገ፤54.ታሃም ለ አበም ዓርብ ካሶ ዕንዳ ሳንባታህ አምሳናዳው ያከ ዋክተ ክይነ፡፡ 55.ገሊላኮ ኢየሱስ ትክትለህ ተመተ አጋባ ዮሴፍልህ የደይኒህ ማዓጋ ዩብልን፡፡ አስካረነ አይናህ የህ ዩሙዑገም ዩብል፡፡ 56.ስን ድክህ ጋኄኒህ አስካረኒህ ታከ ስቶከ ከርቤ ዮይሶኖዶውን ፤ሙሴ ሕግህ መሠረትህ ሳንባት ለለዕ ዩዕሩፍንህ አሠን፡፡

ምዕራፍ 24 

1.አጋቢ ዮይሶኖዶውን ሱቱ ይብድንህ ሳምባት ዳሕን ማሓል ማዓጉላል የደይን፡፡ 2.ማዓጊ አካህ አልፍ መህ ይነ መልግብ ዳይ ራደህ የምቦኮኮለህ ገን፡፡ 3.አዳድ አክሳየን ዋዕድ ግን ማዳራ ኢየሱስ አስካረን ማገኖን፡፡ 4.ታማምህ ዳዓባል አምጋራምት አሞል ያኒንሃንህ ሀይከ ያጸበረቀ እፎሳ ሣረና ሀይስተን ላማ ሕያውቲ ደንገትህ የመትንህ ተን አፋል ሶለን፡፡ 5.አጋብ ለ ጋዳህ ማይስተኒህ ባዶ ጋምመኒህ ያንንሃንህ ሕያው ታህ አክተ፤ ያነ ኢየሱስ ራቦንት ፋናድ አይምህ ዋግያክ ታንን? 6.ኡሱክ ታል ምያነ፤ ኡጉተ፤ ገሊላል ይነ ዋክተ ስናክ የም እዝክራ፡፡ 7.ሕያውቲ ባድ ኃጢአተናታት አስሑዋህ ተላሰኒህ ዮምሖወህ ታካሪመህ ማዳሕ ለለዕ ራባኮ አጉቶ ኤዳ ስናክ የህ ይነ፡፡ 8.አጋቢ ኢየሱስ ቃል ይዝክርን፡፡ 9.ማዓጋኮ ጋኄኒህ ታሃም ኡምብህ እንካንከ ታማንከ ራዕተምክ የድኅን፡፡ 10.ታሃም ሐዋርያታክ ተም መግደላዊት ማርያምከ፤ ዮሐናከ ያዕቆብ እና ማርያም፤ ታማምባልህ  ማርያምከ፤ ዮሐና ያዕቆብ እና ማርያም፤ ታማምባ ልህ  አክ አጋባ ክይንን፡፡ 11.እስን ግን ታይ ጉዳይ ዓንሳራረ /ሱኖ/ የከልን እካህ ማማንኖን፡፡ 12.ያከካህ ጴጥሮስ ኡጉተህ ማዓጉላል የርደ፤ ታማርከ ማደጉል ዔጋ ያህ የደለለዔ ዋክተ አስካረን አካህ ይምግንዘ ኃላጊህ ቁንጸይ ሐርህ ሳራና ዲቦህ ዩብለ፤ የከ ጉዳህ አምድንቅክ ድክህ ጋኄ፡፡ 

              ኢየሱስ ላማ ደቂ መዝሙሩህ ዩመቡለወ  

 (ማር.16፤12-13፡፡) 

13.ታማይ ለለዕ ኢየሱስ ተመሃሮኮ ላማይ ኤማሁስ አድይ ይንን፤ ኤማሁስ ኢየሩሳሌምኮ እንካምከ ታመን ኪሎመትሪያ ደድል ገይማታ መንደር ክን፡፡ 14.እስን ለ ታይ የከ ነገር ኡምብህ ኡጉሠኒህ ስነስነህ ዋርሳይ ይንን፡፡ 15.ታሃም ለ ዋርሳንጉልከ ዋንስታን ዋዕደ ኢየሱስ እሰህ ተናድ ካብየህ ያምጎዖዝ እደድሰ፡፡ ያከካህ እንትህ አብልህ አቲያ ክናም ያዳጎና መድዕኖን፡፡ 17.አሱክ ለ ጉዕዞት ታንንሃኒህ ዋንስታክ ትንም አይም ክን? አክየ፡፡ እስን ለ አኅዝንክ ቀጣ የኒህ ሶለን፡፡ 18.ተነኮ እንከቲ ቀሌዮጳ አክያንት "ኢየሩሳሌም ካታማል ተከህ ታይ ለለዓድ ይምፍጽመ ጉዳይ ኡምብህ አድገዋቲ ኮያ ጥራሕ ክን?" አክየ፡፡ 19.ኢየሱስ "አይምክን ኡስክ?" አክየ፡፡ እስን ታህ የኒህ ኤልይምልስን፤ ናዝሬ ኢየሱስህ አሞል ይምፈረጽመ ጉዳይ ክኒአ! ኡሱክ ፉጎከ ሕያው ኡምብህያህ ንፍል ቃልከ ሥራሐህ ኃይ ለለ ነቢይ ክይነ፡፡ 20.ካህናት አኅሉቅከ መራኅት ራብ ፍርደህ ትላሰኒህ ዮሖይንምኮ ላካል ታካርን፡፡ 21.ናኑ ግን እስራኤል ያድኅነቲ ካያ ክን ነህ ታስፋ አብንህንነ፡፡ ያካከህ ታሃም ኡምብህ እያህ ጉዳይ ያምፍጽመምኮ ካፍ ማዳሕ ለለዕ ክን፡፡ 22.ያው ንፋንድ ታነ ውልውል ሳዮ ንይስግርምን፤ እስን ካፋ ግሞህ ማዓጋድ የደይንህ ይንን፤ ካአስካረን ማገኖን፤ ያንቲያ የከ! ታ መላልክት /ማላይካ/ብሶ ኑብለ አይክ ጋኄንህ የመትን፡፡ 24.ኖኮ ጋሪጋሪ ማዓጊ ኡላል የደይንህ ልክዕ አጋቢ የምባል የከህ ገን፤ ኢየሱስ ግን ማባሎን፡፡" 25.ኢየሱስ ታህ አክየ፤ "አትን አምነዋይታምከ ነቢያት ዋነስተም ኡምብህ ያህ ሞቦኮ ዓያይታም፡፡ 26.መሲሕ ታሃም ኡምብህያ መከራኮ ጋራምከ ካክብረድ ሳም አካህ ኤዳይ ማናአ?" 27.ታሃምኮ ሳራህ ሙሴ መጻህፍትኮ ኤደድሰህ ቅዱሳት ማጻሕፍት ኡምብህ ካዳዓባል ዋንስትምተም /ዋንስተንም/አጥቅስክ ተንይርድኤ፡፡ 28.እስን ኤልያድን መንደርል ካብየንምህ ዋክተ ኢየሱስ ትላየህ ያዴቲያህ ይምግደ፡፡ 29.እስን ግን ዲተሳይተህ አይሮይታ ታንታቦ ክን፤ አማይጉል ኖልህ ታል ማሕ የኒህ ጋዳህ ዳዕመን፤ ታይ ምክንያታህ ተንልህ ማሖ ድክድ ሳየ፡፡ 30.ተንል ማይደል ድፈ፤ እንገራ ነናው እሰህ ምስጋና ጻሎት አበምህ ላካል ዩቅሩሰህ አካህ ዮሖወ፡፡ 31.ታማይ ዋክተ ተንእንትት ፋክተህኢየሱስ ክናም የደግን፤ ኡሱክ ግነ ደህ ተን ነፍኮ ይምሱዉረ፡፡ 32.እስን ስነስነህ አራሐል ያንንሃንህ ዋንስታህከ ቁዱሳት መጻሕፍት ለ አጥቅህክ አይርድህ ናፍዓዶ ግራባልህ እስቀጸልይ ማና?".የምበሄሄልን፡33.አስን ታማይ ሳዓት ኡጉተንህ ኢየሩሳሌም ጋኄኒህ የደይታማል አንካምከ ታማንስን ዶባልህ አንኮህ የከሄልን ተንገ፡፡ 34.ታማይ ዋክተ እንካመከ ታማን ማዳሪ ኢየሱስ ርግጽህ ኡገተ! ስምዖኑህ ዩቡሉወ! አይ ይንን፡፡ 35.ላማ ተምሃሮ ስንደፍራህ አራሓል ያኒንሃንህ ከ ጉዳይከ ማዳረ ኢየሱስ እንገራ ዩቅሩሰ ጊዘ አይናህ እሰኒህ የደግንም አካህ ዋርሰን፡፡

ኢየሱስ እስ ተምሃሮህ ዩመቡሉወ

(ማቴ.28፤16-20፤ማር.16፤14-18፤ዮሐ.20፤19-23፡፡ሐ.ሥ.1፤6-8፡፡)

36.እስን  ለ ታሀም ዋንስታይ ያንንሃንህ ኢየሱስ እሰህ ተንፋናል ሶለህ "ሰላም ስናህ ያኮይ!" አክየ፡፡ 37.እስን ግን መንፈስ አብልያንንም የከልንህ ሐንካብተንህ ማይስህ ይሙዱዕን፡፡ 38.ኢየሱስ ግን ታህ አክየ፤ "አይምህ ስን አፍዓዶድ አምጠረጠርክ ታንን? 39.ይጋቦብከ እባብ ኡቡላይ ዮያ ክናም እድጋ፤እድህስሳይ ዩቡላ፤ዮያድ ታብልን መንፋስ ሐዶይታከ ላፎፍ ማለ፡፡" 40.ታሀም አክየህ እስ ጋቦብከ እስ እባብ ተንይስቡሉወ፤ 41.እስን ደስታከ አድናቆት ማንጋኮ ኡጉተምህ ገና አምነካህ ይንን፡፡ ኢየሱስ ለ እንክ በትማ ጉዳይ ልትንሆ!የህ፡ተነሰረ፡፡  42.እስን ለ ዕንዳ ትምጥብሰ ዓሣ ዮሖይ፡፡ 43.ኡሱክ ጋራየህ ተን ነፍል በተ፡፡ 44.ታህ አክየ፤"ስልህ እነ ጊዘ ሙሴ ሕግ፤ነቢያትከ መዝሙሩል፡መጻሕፍተል ይ ዳዓባል ትምጽሕፈም ኡመብህ ታመፋጻሞ ኤልታነ እድኄህ ዋንስተ ቃል ታይቲያ ክን፡፡" 45.ታሀምኮ ሳራህ ቁዱሳት መጻሕፍት ያስታው ዓሎና ድዖና አእምሮ አካሀፋከ፡፡ 46.ታህ አክየ፤መሲሕ መከራ ጋራምከ ማዳሕ ለለዕ ራባኮ ኡጉታም ዮኮመህ ይምጽሕፈ 47.ታማምባልህ ካምጋዐህ፤ ንስሐከ ኃጢአት ሕድጎት ወንጌል ኢየሩሳሌምኮ ኤደድሰህ እስስ ሀገርል ሕዝበህ ሙሉኡድ አምስብከለም ዋንስተ፡፡ 48.አትን ለ ታይ ኡመብህያህ ጉዳህ ምስክር ክትን፡፡ 49.ሀይክዮ አኑ የባህ ተስፋህ ስጦታ /ውህብቶ/ስናህ ፋራክ አኒዮ፤አትን ኃየድላ አጋናኮ ገይታናም ፋናህ ኢየሩሌም ካታማል ሱጋ፡፡

ኢየሱስ ዓራናል የውዔ

(ማር.16፤19-20፤ሐ. ሥ 1፤9-11፡፡)

50.ታሃምኮ ላካል እስን ኢየሩሳሌም ካታማኮ የየዕንህ አይከ ቢታንታኒያ ተንበየን፤ ታማል ጋቦብ ይዝርግሔህ ተን የበረከ፡፡ 51.ተን አበረክህተንኮ ባድስመህ ዓራናል የውዔ፡፡ 52.እስን ለ አካህ ይስግደንህ ናባ ታሕጓሳህ ኢየሩሳሌም ጋኄን፡፡ 53.ፉጎ ለ አይምስግንክ ኡማንጉል ቤተ መቅደስኮ ባድስማይ ማናዎን፡፡